Tác động toàn cầu từ cuộc “tái đấu” giữa ông Donald Trump và Joe Biden

Nếu không có biến động lớn, cuộc đua vào Nhà Trắng trong năm nay có khả năng sẽ trở thành một cuộc tái đối đầu “lịch sử” giữa hai ứng cử viên Joe Biden và Donald Trump.

Theo tờ Foreign Policy, kết quả của cuộc bầu cử này không chỉ ảnh hưởng đến nước Mỹ mà còn tác động toàn cầu. Với tầm quan trọng của sự kiện này, cả thế giới dường như muốn có cơ hội để đưa ra ý kiến của mình thông qua lá phiếu. Mặc dù họ không có quyền bỏ phiếu, nhưng không có nghĩa là họ chỉ đứng nhìn.

Khác biệt về chính sách đối ngoại

Không chỉ căng thẳng và gây kịch tính, cuộc tái đấu lần này cũng mang đến nhiều điều đặc biệt trong lịch sử bầu cử của Mỹ. Đây là cuộc đua giữa hai ứng cử viên có độ tuổi cao nhất, khi ông Joe Biden đã 81 tuổi và ông Donald Trump đã bước sang tuổi 78. Đây cũng là lần tái đấu giữa một đương kim tổng thống và một cựu tổng thống bị đánh bại lần thứ hai kể từ năm 1892. Đối với mức độ kịch tính, thậm chí nếu không phải là ông Joe Biden hoặc ông Donald Trump, thì các cuộc bầu cử tổng thống Mỹ gần đây đều diễn ra với sự sôi động và kết quả sát sao.

Nhiều người nhận định rằng, khi nói đến chính sách đối ngoại, sự khác biệt giữa các ứng viên hàng đầu hiện nay là không đáng kể. Tổng thống Mỹ Joe Biden vẫn tiếp tục chính sách cứng rắn với Trung Quốc, giống như thời Trump, và chương trình nghị sự theo chủ nghĩa bảo hộ của Biden được xem là phiên bản cập nhật của thế giới quan “Nước Mỹ trên hết” của Trump. Mặc dù có sự đồng thuận lưỡng đảng về việc đặt ra ưu tiên rõ ràng, phản ánh thực tế địa chính trị ngày nay, nhưng cũng có cảnh báo về những tuyên bố đơn giản hóa vấn đề này.

Trong khi có những quan điểm cho rằng chính sách Trung Quốc của Biden chỉ là sự tiếp nối của chính sách của Trump, cũng có người nhấn mạnh rằng phong cách của Trump mang đến sự khoa trương và hỗn loạn, trong khi Biden cẩn trọng hơn trong việc quản lý căng thẳng và ngăn chặn xung đột.

Đối với chiến lược với Trung Quốc, cả hai ứng cử viên đều có những đặc điểm khác biệt. Trump tập trung chủ yếu vào thuế quan để kiểm soát ảnh hưởng kinh tế của Trung Quốc, trong khi Biden đang cố gắng giảm thiểu rủi ro mà không cô lập nền kinh tế Mỹ khỏi Trung Quốc. Biden sử dụng các biện pháp kiểm soát xuất khẩu, hạn chế đầu tư và thuế quan, kết hợp với các biện pháp kinh tế trong nước nhằm tăng cường cạnh tranh công nghệ và tạo việc làm.

Quan điểm của hai về Đài Loan cũng khác nhau, với Biden thể hiện cam kết bảo vệ Đài Loan mạnh mẽ hơn so với Trump. Nếu Trump trở lại quyền lực, tác động lớn đối với quan hệ Mỹ-Trung có thể đặt ra những lựa chọn khó khăn cho các đối tác của Mỹ, đối diện với sự khoa trương và đảo chiều trong quan hệ quốc tế.

Khác biệt về cách tiếp cận các vấn đề quốc tế

Tuy nhiên theo các chuyên gia của tờ Foreign Policy, sự khác biệt giữa Joe Biden và Donald Trump không chỉ nằm ở chính sách đối ngoại, mà còn ở phong cách và cách thức tiếp cận các vấn đề quốc tế.

Trong lĩnh vực chính sách đối ngoại, ảnh hưởng lớn nhất có lẽ là tới châu u, với sự khác biệt rõ ràng giữa Joe Biden và Donald Trump. Ông Joe Biden ủng hộ mạnh mẽ quan hệ xuyên Đại Tây Dương, trong khi Trump thường xuyên chỉ trích châu Âu và đe dọa các biện pháp như rút khỏi NATO hay ngừng hỗ trợ cho Ukraine.

Đối với các vấn đề như biến đổi khí hậu và Đài Loan, hai ứng viên cũng có góc nhìn khác nhau về chính sách, mở ra khả năng thay đổi lớn. Cả hai tổng thống tiềm năng này đều mang đến hai tầm nhìn khác nhau về tương lai của trật tự thế giới. Biden đề xuất một trật tự dựa trên hợp tác và đối tác, thậm chí cố gắng cải cách khuôn khổ đa phương. Trong khi đó, Trump ủng hộ một trật tự linh hoạt hơn, tập trung vào lợi ích quốc gia và chống lại các thể chế đa phương truyền thống.

Hai quan điểm này không chỉ là lý thuyết mà còn thể hiện rõ trong thực tế, đặc biệt là trong hai nhiệm kỳ tổng thống gần đây. Trong năm đầu tiên của nhiệm kỳ, Joe Biden nhanh chóng khôi phục sự tham gia của Mỹ vào tổ chức quốc tế như WHO, Hiệp định Paris về biến đổi khí hậu và Hội đồng Nhân quyền LHQ.

Tuy nhiên, có một lĩnh vực mà không có sự khác biệt đáng kể về chính sách đối ngoại giữa Biden và Trump. Vì tầng lớp lao động Mỹ đã phải gánh chịu những tác động của quá trình toàn cầu hóa không bị cản trở và ảnh hưởng của nó đối với ngành chế tạo, đồng thời chứng kiến tình trạng bất bình đẳng về thu nhập tiếp tục gia tăng, nên chủ nghĩa bảo hộ đã làm lu mờ thương mại, vốn từng là trọng tâm của chủ nghĩa quốc tế của Mỹ.

Tuy nhiên, tạm dừng và từ bỏ là hai vấn đề khác nhau. Nếu Trump trở lại, khả năng Mỹ rời khỏi WTO trở thành hiện thực và chuyển đến chủ nghĩa bảo hộ sẽ càng trở nên mạnh mẽ, đặc biệt nếu ông áp dụng mức thuế 10% đối với tất cả hàng hóa nhập khẩu, như đã tuyên bố.

Theo Foreign Policy, kết quả của cuộc bầu cử tổng thống Mỹ sẽ ảnh hưởng toàn cầu, và với tầm quan trọng của nó, các quốc gia khác cảm thấy cần phải xem xét một cách chiến lược và chiến thuật để tận dụng sức mạnh của Mỹ. Châu u cần phải xác định cách trở thành một đối tác quan trọng của Mỹ, không chỉ là phụ thuộc vào một phía trong phương trình.

Ngoài việc quan tâm đến Ukraine, các nước G7 cũng cần nhanh chóng đạt được mục tiêu của họ ở khu vực phương Nam. Đặc biệt, châu u không thể đứng nhìn trong cuộc xung đột giữa Israel và Hamas. Thay vào đó, họ nên tập trung vào việc cung cấp viện trợ nhân đạo và tạo điều kiện thuận lợi cho quá trình hướng tới giải pháp chính trị thực tế và bền vững.

Bảo Trâm