Straits Times: Việt Nam đang ở đâu trong đường đua vaccine “cây nhà lá vườn” của châu Á?

Trang The Straits Times đã có bài viết nói về cuộc đua vaccine của các nước Châu Á. Theo đó, để giảm sự phụ thuộc vào vaccine nhập khẩu và tăng cường nguồn cung cấp vaccine cho quốc gia, các nhà khoa học ở nhiều quốc gia châu Á đang nỗ lực triển khai các loại vaccine nội địa.

Mở đầu bài viết, trang Straits Times đã nói về Việt Nam, bởi vì theo các nhà phân tích thì Việt Nam được xem là quốc gia đi đầu trong đường đua sản xuất vaccine “cây nhà lá vườn”, không chỉ vì tốc độ mà còn bởi vì những đánh giá về hiệu quả vô cùng khả quan mà vaccine đến từ Việt Nam mang lại.

Theo Straits Times, đối mặt với đợt bùng phát Covid-19 mới, với biến thể Delta rất dễ lây lan, Việt Nam đã kêu gọi sự đóng góp của toàn dân để đẩy nhanh quá trình tiêm chủng. Chính phủ Việt Nam đã kêu gọi được hơn 8,6 nghìn tỷ đồng cho Quỹ vaccine phòng Covid-19. Không chỉ các doanh nghiệp, tổ chức trong nước mà các doanh nghiệp đa quốc gia như Samsung và Toyota cũng đóng góp vào quỹ này, với hy vọng việc sản xuất không bị gián đoạn.

Mới đây, Chính phủ Việt Nam đã quyết định sử dụng 8,8 tỷ đồng từ nguồn Quỹ Vaccine phòng Covid-19 để hỗ trợ thử nghiệm lâm sàng giai đoạn 1 và 2 vaccine Covivac do Viện Vaccine và sinh phẩm y tế (IVAC) thuộc Bộ Y tế sản xuất.

Ứng cử viên vaccine Made in Vietnam hàng đầu khác của Việt Nam là Nanocovax, hiện đang được thử nghiệm lâm sàng giai đoạn ba, do Công ty Cổ phần Công nghệ sinh học Dược Nanogen phối hợp với Học viện Quân y Việt Nam phát triển. Và đang được xem xét để cấp phép khẩn cấp tại Việt Nam.

Các thử nghiệm trên người đã bắt đầu đối với các ứng viên vaccine này. Cùng lúc, nhiều công ty khác cũng đang trong quá trình nghiên cứu để sản xuất vaccine được chuyển giao công nghệ từ Nga, Hoa Kỳ và Nhật Bản.

Tiếp đến là Vabiotech sẽ sản xuất vaccine Sputnik V do Trung tâm Nghiên cứu Dịch tễ và Vi sinh Quốc gia Gamaleya sản xuất cũng như vaccine protein DNA tái tổ hợp của công ty dược phẩm Shionogi của Nhật Bản. Trong khi đó, Tập đoàn Vingroup dự kiến sẽ sản xuất vaccine công nghệ mRNA do Arcturus Therapeutics phát triển.

Quốc gia tiếp theo tại Châu Á chính là Thái Lan. Kể từ tháng 4, Thái Lan đã bị cuốn vào một làn sóng Covid-19, cũng với biến thể Delta và đang có nguy cơ áp đảo hệ thống chăm sóc sức khỏe của quốc gia này.

Khi Thái Lan ghi nhận khoảng 20.000 ca nhiễm mới mỗi ngày, quốc gia này đã phải cố gắng đảm bảo nhiều vaccine Covid-19 hơn. Hoạt động tiêm chủng của Thái Lan hiện vẫn đang phụ thuộc vào vaccine của các nhà phát triển vaccine nước ngoài – Sinovac, AstraZeneca, Sinopharm và Pfizer.

Để giảm sự phụ thuộc vào vaccine nhập khẩu và tăng cường nguồn cung cấp vaccine cho quốc gia, các nhà khoa học địa phương đã nghiên cứu một số loại vaccine nội địa. 3 trong số 6 ứng cử viên vaccine đã bắt đầu thử nghiệm lâm sàng vào đầu năm nay.

Cho đến nay, có 2 loại trong số các loại vaccine đã được thử nghiệm lâm sàng cho thấy kết quả khả quan là ChulaCov-19 dựa trên công nghệ mRNA và NDV-HXP-S sử dụng công nghệ virus bất hoạt.

Tại Đài Loan, sau hơn một năm thử nghiệm, vaccine Covid-19 đầu tiên được phát triển bởi Đài Loan cuối cùng sẽ ra mắt. Khoảng 600.000 liều vaccine của Medigen Vaccine Biologics Corp sẽ sẵn sàng được đưa vào sử dụng, Trung tâm Chỉ huy Dịch tễ Trung ương (CECC) của họ cho biết.

Nhà sản xuất đã nhận được giấy phép sử dụng khẩn cấp từ Cục Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm vào tháng trước, một bước nhảy khiến nhiều người Đài Loan lo ngại, vì Medigen chưa được đưa ra thử nghiệm lâm sàng giai đoạn ba.

Tiếp đến là Hàn Quốc, Tổng thống Hàn Quốc Moon Jae-in đã cam kết cung cấp tất cả các hỗ trợ hiện có để phát triển vaccine Covid-19 nội địa, thậm chí còn đầu tư gói đầu tư 2,2 nghìn tỷ won để hỗ trợ các nhà sản xuất địa phương.

Tổng thống Moon nói mới đây: “Chúng tôi sẽ cố gắng thực hiện một bước nhảy vọt để trở thành một trong năm nhà sản xuất vaccine hàng đầu thế giới vào năm 2025“, đồng thời vaccine cũng sẽ trở thành một trong ba công nghệ chiến lược quốc gia của Hàn Quốc, cùng với chất bán dẫn và pin.

Các chuyên gia cho biết, Hàn Quốc, quốc gia có khả năng sản xuất dược phẩm sinh học lớn nhất thế giới và đã xuất khẩu 5,1 tỷ đô la Mỹ dược phẩm vào năm ngoái, có đủ khả năng để trở thành một thế lực lớn trong ngành công nghiệp vaccine toàn cầu.

Nhật Bản đương nhiên cũng không đứng ngoài cuộc đua này. Hiện Nhật có 4 nhà sản xuất đang tiến hành các thử nghiệm lâm sàng trên người đối với vaccine Covid-19 ở Nhật Bản. Song, việc phê duyệt vẫn còn phải mất nhiều tháng nữa.

Mặc dù nổi tiếng khắp toàn cầu với tư cách là nước đi đầu trong lĩnh vực dược phẩm, Nhật Bản lại tụt hậu trong việc phát triển vaccine.

Một Quyết định năm 1992 đã quy định, Chính phủ Nhật Bản phải có trách nhiệm bồi thường thiệt hại cho những người phải chịu các tác dụng phụ bất lợi của vaccine. Quyết định này khiến Nhật Bản phải thắt chặt quy định phê duyệt vaccine hơn nhiều so với các nền kinh tế khác.

Theo sau Nhật Bản là Ấn Độ. Khi Thủ tướng Narendra Modi tiêm vaccine Covid-19 nội địa đầu tiên của Ấn Độ vào ngày 1/3, ông nói: “Đáng chú ý là cách các bác sĩ và nhà khoa học của chúng tôi đã làm việc trong thời gian ngắn để nỗ lực tham gia cuộc chiến chống lại Covid-19 trên toàn cầu.”

3 tháng trước đó, Covaxin, do Bharat Biotech International phát triển, đã nhận được sự chấp thuận khẩn cấp từ cơ quan quản lý dược phẩm của Ấn Độ ngay cả trước khi bước vào giai đoạn thứ ba, giai đoạn quan trọng của thử nghiệm lâm sàng.

Quốc gia cuối cùng trong đường đua được Straits Times nói đến là Singapore. 3 loại vaccine mRNA – sử dụng RNA thông tin, một phân tử, để tạo ra các protein, đang được phát triển bởi Singapore. Tất cả đều được phát triển bởi công ty Arcturus Therapeutics của Mỹ, 3 ứng cử viên vaccine có thể được tiêm với liều lượng thấp hơn nhiều so với các vaccine mRNA hiện có – chẳng hạn như của Pfizer và Moderna – vì công nghệ mRNA “tự khuếch đại” mà chúng sử dụng.

Mỗi liều vaccine Arcturus chứa 5 microgam vaccine, so với 30 mcg trong vaccine Pfizer và 100 mcg trong vaccine Moderna.

Bảo Trâm (Theo Straits Times)