Singapore chấn động với phiên tòa cô giúp việc thắng kiện tỉ phú
Kiên trì và quyết liệt kháng cáo, sau bốn năm, rốt cuộc đầu tháng này cô giúp việc người Indonesia Parti Liyani đã được tòa tuyên trắng án trong vụ việc tỉ phú Liew Mun Leong kiện cô lấy trộm đồ.
Theo Đài BBC, phiên tòa sở dĩ gây chấn động dư luận Singapore bởi nguyên đơn là một trong những tỉ phú siêu giàu và là chủ của nhiều công ty lớn nhất quốc đảo sư tử – ông Liew Mun Leong, và bị đơn là cô Parti Liyani, người từng giúp việc trong nhà tỉ phú này với mức lương 600 SGD (345 USD) một tháng.
Một ngày cách đây khoảng 4 năm, gia đình tỉ phú cáo buộc cô giúp việc lấy trộm đồ và báo cảnh sát vụ việc. Chỉ mãi tới đầu tháng này, sau bốn năm chiến đấu đòi công lý, rốt cuộc cô Parti Liyani đã được tòa tuyên vô tội.
“Tôi rất hạnh phúc vì cuối cùng đã được tự do”, cô nói với báo giới thông qua một người phiên dịch. “Tôi đã chiến đấu trong suốt bốn năm qua”.
Vụ việc của cô Parti Liyani đã khiến công luận Singapore vô cùng phẫn nộ. Họ chất vấn về sự bất bình đẳng và tính nghiêm minh của công lý Singapore. Không ít người đặt câu hỏi làm thế nào mà người ta có thể kết tội cô giúp việc này ở lần tuyên án trước.
Bị sa thải vì không muốn bị lợi dụng
Cô Parti bắt đầu làm việc cho gia đình Liew Mun Leong từ năm 2007. Tới tháng 3-2016, anh Karl Liew, con trai ông Liew Mun Leong, cùng gia đình anh này chuyển ra sống ở một căn nhà khác.
Cáo trạng của tòa nêu chi tiết một chuỗi các sự kiện sau đó cho biết cô Parti bị yêu cầu nhiều lần tới lau dọn nhà mới cũng như văn phòng làm việc của anh Karl Liew. Điều này là vi phạm các luật lệ lao động của Singapore và cô Parti cũng đã phàn nàn chuyện đó.
Vài tháng sau đó, gia đình Liew thông báo cô Parti bị đuổi việc vì nghi ngờ cô lấy đồ của họ. Tuy nhiên cô Parti có nói với anh Karl Liew khi anh này thông báo việc cô bị sa thải: “Tôi biết tại sao. Ông tức giận vì tôi đã từ chối dọn dẹp toilet nhà ông”.
Cô Parti được cho hai tiếng thu vén tư trang vào nhiều thùng đồ để nhà chủ gửi về Indonesia. Trong cùng ngày cô đi máy bay về nhà. Trong khi thu dọn đồ, cô Parti có dọa sẽ khiếu nại lên chính quyền Singapore việc cô bị yêu cầu phải dọn nhà của anh Karl Liew.
Gia đình Liew quyết định kiểm tra các thùng đồ tư trang sau khi cô Parti đã đi, và tuyên bố họ tìm thấy nhiều món đồ của mình trong đó. Ông Liew Mun Leong và con trai đã nộp đơn tố cáo sự việc với cảnh sát ngày 30-10-2016.
Cô Parti nói không biết gì về chuyện này, cho tới năm tuần sau đó, khi bay trở lại Singapore tìm việc mới, cô bị bắt khi vừa tới nơi. Không thể tìm việc vì đang liên đới một vụ tố tụng hình sự, cô Parti phải ở tạm trong khu của người lao động nhập cư và sống nhờ sự hỗ trợ tài chính của họ trong lúc chờ xét xử vụ việc.
Dư luận Singapore nổi sóng
Cô Parti bị buộc tội đánh cắp nhiều món đồ khác nhau của gia đình Liew gồm 115 món quần áo, nhiều túi xách hạng sang, một đầu máy DVD và một chiếc đồng hồ Gerald Genta. Tổng cộng giá trị những món đồ này được cho là khoảng 34.000 SGD.
Tuy nhiên trong phiên tòa, cô nói những thứ đó hoặc là đồ của cô, hoặc là những thứ đã bị vứt đi cô nhặt được, và có cả những thứ cô không hề xếp vào thùng đồ.
Năm 2019, một thẩm phán khu vực kết án cô Parti có tội và tuyên phạt 2 năm và 2 tháng tù. Cô Parti kháng cáo. Vụ việc dằng dai cho mãi tới đầu tháng này thì Tòa tối cao Singapore mới chính thức tuyên cô trắng án.
Thẩm phán Chan Seng Onn kết luận gia đình Liew đã có “động cơ không trung thực” khi làm đơn tố cáo cô Parti với cảnh sát, nhưng cũng vạch ra nhiều vấn đề bất ổn trong cách cảnh sát, công tố viên và ngay cả thẩm phán khu vực xử lý vụ việc.
Theo ông Chan Seng Onn, có lý do để tin rằng gia đình Liew đã tố cáo cảnh sát để ngăn cô Parti không làm đơn kiện họ vì đã bắt cô dọn nhà anh Karl Liew theo cách vi phạm luật lao động.
Vị thẩm phán này cũng nói rõ nhiều món đồ gia đình Liew cáo buộc cô Parti lấy trộm trên thực tế đã bị hỏng (trong đó có chiếc đồng hồ và hai chiếc điện thoại iPhone), cho rằng chẳng ai lại đi lấy trộm những vật đã hỏng như vậy.
Chiếc đầu đĩa DVD cũng là vật cô Parti cho biết gia đình tỉ phú Liew đã vứt đi vì không còn hoạt động nữa.
Sau này các công tố viên thừa nhận họ đã biết cái máy đã hỏng nhưng không hề tiết lộ điều này trong phiên xử. Cảnh sát cũng không hỗ trợ cô Parti thông dịch viên nói tiếng Indonesia mà lại điều tới một người nói tiếng Malay là ngôn ngữ cô Parti không quen dùng.
“Cách xử lý vụ việc điều tra của cảnh sát là rất đáng lo ngại”, giáo sư luật Eugene Tan thuộc ĐH Quản lý Singapore bình luận.
Vụ việc gây chấn động dư luận Singapore, nhiều người ví nó như cuộc đọ sức giữa chàng David và gã khổng lồ Goliath. Có người cho rằng đó là minh chứng rõ ràng nhất của việc những người siêu giàu bắt nạt người nghèo, người yếu thế và bất chấp pháp luật.
Mặc dù rốt cuộc công lý đã thuộc về người yếu thế, song một số người Singapore vẫn cho rằng sự việc khiến họ bất an với niềm tin vững chãi lâu nay về sự công bằng và vô tư của nền tư pháp trong nước.
Sau những bức xúc, phẫn nộ của dư luận, ông Liew Mun Leong tuyên bố sẽ từ chức chủ tịch tại nhiều công ty lớn.
D. KIM THOA/TT