Sau dùng thử, đi mượn, Bắc Giang trả lại máy xét nghiệm

Sau khi có chỉ đạo thanh tra việc mua sắm máy xét nghiệm Covid-19, nhiều địa phương giải thích đang mượn, dùng thử, Bắc Giang đã trả lại máy.

Tư nhân tặng máy giá thấp, địa phương mua giá cao

Ông Hồ Ngọc Gia – Giám đốc Trung tâm kiểm soát bệnh tật Gia Lai cho biết, ngày 25/4, đơn vị đã tiếp nhận máy xét nghiệm Realtime PCR do Công ty Cổ phần Chánh Nghĩa Quốc Cường do doanh nhân Nguyễn Quốc Cường làm giám đốc phối hợp với Công ty cổ phần Dịch vụ Du lịch C.Travel Gia Lai đã tặng cho ngành y tế của tỉnh.

Nhận xét về chất lượng máy, ông Gia đánh giá là loại máy rất tốt, cấu hình cao, cho ra được nhiều mẫu một lúc.

Máy mang thương hiệu của Đức được sản xuất có tại Singapore, công suất mỗi ngày có thể xét nghiệm được khoảng 300 – 400 ca. Hiện, Trung tâm kiểm soát dịch bệnh Gia Lai dùng máy để xét nghiệm ngay khi được Bộ Y Tế cho phép, thay vì phải gửi mẫu bệnh phẩm đến Đắk Lắk hay TP.HCM.

Được biết, đây là loại máy xét nghiệm tương tự với hệ thống mà CDC Hà Nội đã mua, tuy nhiên, Cường “Đô La” chỉ mua với giá 2 tỷ đồng, còn CDC Hà Nội đã mua với giá hơn 7 tỷ đồng.

Về mức chênh lệch giá trên, ông Gia từ chối bình luận do không tham gia vào việc mua bán mà hoàn toàn do phía doanh nghiệp thực hiện. Tuy nhiên, ông cũng giải thích máy đơn vị nhận chỉ có riêng máy Realtime PCR, chưa bao gồm máy tách chiết mẫu tự động và phụ kiện đi cùng. Máy tách chiết Quảng Trị đã mua với giá 650 triệu đồng.

“Doanh nghiệp tặng máy, còn chúng tôi tận dụng máy tách chiết mẫu cũ được tổ chức JICA của Nhật Bản tặng từ năm 2012, tới nay chúng tôi vẫn đang sử dụng rất tốt.

Toàn bộ hệ thống máy móc, thiết bị y tế của trung tâm đều do được tặng hoặc được địa phương cấp, chúng tôi là bác sĩ không tham gia vào việc mua sắm”, ông Gia chia sẻ.

Bắc Giang trả lại máy

Tại Bắc Giang, ông Từ Quốc Hiệu – giám đốc Sở Y tế Bắc Giang – cũng cho biết sở đã đề xuất mua thiết bị do Bắc Giang thiếu máy tách chiết mẫu.

Nhưng việc mua sắm vẫn đang trong quá trình xem xét thì đơn vị lại mượn được máy tách chiết để sử dụng, tới nay đã được trả lại.

“Chúng tôi chỉ mượn máy để dùng tạm khoảng 2 tuần, ở lúc cao điểm, còn hiện tại, tỉnh vẫn xét nghiệm Covid-19 bằng máy do Nhật Bản tài trợ từ trước.

Do máy được tài trợ từ lâu, cấu hình thấp, nên các mẫu xét nghiệm thấp, vì thế, chúng tôi phải mượn tạm.

Việc mượn là do doanh nghiệp hỗ trợ, hoàn toàn không mất phí”, ông Hiệu chia sẻ thêm.

Trong khi đó, tại Bắc Ninh, Trung tâm Kiểm soát dịch bệnh tỉnh Bắc Ninh cũng vừa mua hệ thống Realtime PCR tự động hoàn toàn với giá hơn 5,9 tỷ đồng. Việc mua bán được khẳng định đúng quy trình, quy định.

Đáng nói, đơn vị này cũng vừa được Tập Đoàn Dabaco Việt Nam trao tặng Hệ thống máy xét nghiệm chuẩn đoán Covid-19 trị giá 2 tỷ 560 triệu đồng và 1000 bộ kit test phát hiện Covid-19 trị giá 800 triệu đồng.

Bà Tô Thị Mai Hoa – Giám đốc Sở Y tế Bắc Ninh cũng xác nhận đã nhận máy tài trợ từ doanh nghiệp. Như vậy, ở thời điểm hiện tại đơn vị đang sử dụng cả hai hệ thống máy xét nghiệm do doanh nghiệp tặng và địa phương mới mua.

Tiền chống dịch là mồ hôi, nước mắt

BS Từ Quốc Tuấn – Giám đốc Sở Y tế An Giang chia sẻ, tỉnh cũng đã phê duyệt chủ trương, hỗ trợ kinh phí cho Bệnh viện Đa khoa trung tâm An Giang xây dựng phòng xét nghiệm sinh học phân tử thực hiện xét nghiệm Covid-19 với đầy đủ các phòng: xử lý bệnh phẩm ban đầu (phòng áp lực âm), tách chiết, pha Master Mix, nạp mẫu, phòng máy… Khu vực làm xét nghiệm PCR được chia ra các khu vực riêng biệt, một chiều tránh nhiễm chéo được nhập khẩu từ Đức.

Đây là loại máy tự động hoàn toàn, công nghệ hiện đại, cấu hình cao, tốc độ xét nghiệm các mẫu là 96 mẫu/lần, 400 – 500 mẫu/ngày.

Tất cả kinh phí cho hệ thống xét nghiệm có giá 4,129 tỉ đồng.

Ông Tuấn nhấn mạnh hệ thống xét nghiệm của trung tâm là tự động hoàn toàn với công suất lớn, không phải là máy xét nghiệm bán tự động, số mẫu thấp.

Việc mua sắm máy móc do Viện Pasteur TP.HCM tư vấn, hướng dẫn, giám sát Bệnh viện Đa khoa trung tâm An Giang mua sắm, lắp đặt, trình Bộ Y tế phê duyệt.

Nói thêm về hệ thống máy xét nghiệm CDC Hà Nội đã mua với giá 7 tỷ, ông Tuấn cho rằng rất khó để so sánh do còn phụ thuộc vào loại máy tự động hay bán tự động, máy có cấu hình cao hay thấp, quan trọng nhất là số lượng mẫu xét nghiệm của máy là bao nhiêu cho một lần?.

Theo ông Tuấn, muốn định được giá máy phải hiểu rất rõ về thông số kỹ thuật của máy. Nếu chỉ nói đơn thuần một chiếc máy xét nghiệm có giá nhập về khoảng 2,3 tỷ mà qua mua bán lòng vòng đã lên tới 7 tỷ, người nghe đến số tiền ai cũng sẽ rất sốc và rất khổ.

Tuy nhiên, câu chuyện của Hà Nội cũng khiến ông Tuấn suy nghĩ rất nhiều.

“Sử dụng kinh phí trong phòng chống dịch đó chính là mồ hôi, nước mắt, là sự đóng góp của nhân dân phải rất thận trọng.

Rất nhiều bác sĩ đã sẵn sàng hi sinh cả tính mạng, sức khỏe, gia đình cho sự nghiệp phòng chống dịch bệnh, bảo vệ sức khỏe cho người dân. Nhiều đơn vị, doanh nghiệp, người dân không tiếc công, tiếc của, nỗ lực cùng chung tay để phòng chống dịch bệnh. Trong bối cảnh đó nếu có chuyện ăn chặn, bắt tay nâng giá gây thất thoát, tham nhũng là không thể tha thứ được. Đó là nỗi nhục, không xứng đáng được mặc những chiếc áo blu trắng”, ông Tuấn thẳng thắn.

Lam Nguyễn/ĐV