“Sắp xếp lại giang sơn” – Dấu mốc lịch sử cải cách bộ máy chính quyền địa phương

Sáng 30/6/2025, tại TP.HCM, Tổng Bí thư Tô Lâm đã có bài phát biểu mang tính thời sự và chiến lược tại Lễ công bố vận hành mô hình chính quyền địa phương hai cấp, sau khi 34 tỉnh, thành phố trên cả nước đồng loạt kiện toàn bộ máy lãnh đạo mới theo mô hình hành chính mới. Đây được xem là thời khắc lịch sử, mở ra một kỷ nguyên cải cách thể chế hành chính sâu rộng của nước ta. 

Trong phát biểu của mình, Tổng Bí thư Tô Lâm nhấn mạnh: “Trước thời khắc thiêng liêng và trọng đại của dân tộc – khi chúng ta chính thức đồng loạt vận hành bộ máy chính quyền địa phương hai cấp tại 34 tỉnh, thành phố trong cả nước – một chỉnh thể hành chính mới của Nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam, thay mặt Lãnh đạo Đảng, Quốc hội, Chính phủ và Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, tôi xin gửi tới toàn thể đồng bào, đồng chí lời chúc mừng tốt đẹp nhất; chúc đất nước ta tiếp tục thành công trên con đường đổi mới và phát triển”.

Chuyển đổi có ý nghĩa chiến lược

Việc sắp xếp lại các đơn vị hành chính cấp tỉnh, cấp huyện và chuyển sang vận hành chính quyền hai cấp – tỉnh và xã – không đơn thuần là động tác tổ chức lại địa giới hành chính. Theo Tổng Bí thư, đây là bước đi mang ý nghĩa chiến lược, góp phần hoàn thiện hệ thống chính trị, xây dựng nền hành chính hiện đại, tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả và gần dân, vì dân hơn.

Chính quyền địa phương hai cấp là mô hình phù hợp với xu thế quản trị hiện đại. Tại các địa phương sáp nhập, cấp huyện chính thức lùi vào lịch sử, mở ra một cơ cấu quản lý trực tiếp hơn, giảm tầng nấc trung gian, tăng hiệu suất phục vụ và phản ứng chính sách nhanh hơn.

Tổng Bí thư nhấn mạnh: “Quyết định sắp xếp lại giang sơn là bước đi lịch sử, có ý nghĩa chiến lược, đánh dấu một giai đoạn phát triển mới của sự nghiệp hoàn thiện bộ máy hành chính nhà nước, hoàn thiện thể chế và tổ chức của hệ thống chính trị đồng bộ, tinh gọn, hiệu lực, hiệu quả, hướng tới hoàn thiện một nền hành chính quản trị hiện đại, gần dân, sát dân, vì nhân dân phục vụ”.

Bước khởi đầu cho một nền hành chính phục vụ thực chất

Trong bối cảnh thay đổi quy mô lớn, Tổng Bí thư Tô Lâm gửi đi thông điệp trấn an và khích lệ toàn dân: “Vùng trời quê hương nào cũng là bầu trời Tổ quốc. Chúng ta cùng tự hào chung một danh xưng: Người Việt Nam!”.

Từ nông thôn đến thành thị, từ đồng bằng đến miền núi, dù tên tỉnh có thay đổi, địa chỉ hành chính có gộp lại, nhưng giá trị văn hóa, bản sắc vùng miền và quyền lợi chính trị – pháp lý của mỗi người dân vẫn được tôn trọng và bảo vệ.

Thực tiễn sáp nhập và cải tổ hành chính sẽ còn gặp không ít khó khăn trong quá trình vận hành, nhưng theo Tổng Bí thư, với quyết tâm chính trị cao, sự đồng thuận của nhân dân và sự chủ động sáng tạo của chính quyền địa phương, chúng ta sẽ biến khó khăn thành động lực phát triển, biến sáp nhập thành cơ hội vươn mình mạnh mẽ.

Tổng Bí thư Tô Lâm đặc biệt nhấn mạnh: cải cách lần này không nhằm “đổi tên địa phương” hay “giảm đầu mối” đơn thuần, mà là tái kiến trúc lại toàn bộ cách thức tổ chức quyền lực, phân bổ chức năng và vận hành bộ máy phục vụ nhân dân. Mọi thiết kế thể chế phải hướng tới một nhà nước kiến tạo phát triển, lấy người dân làm trung tâm.

“Cán bộ không còn ngồi trên mà sẽ ngồi cùng, thậm chí ngồi ngay trong doanh nghiệp, khu công nghiệp như một mắt xích hỗ trợ thay vì là một rào cản thủ tục” – tinh thần chỉ đạo rõ ràng của Đảng và Chính phủ sẽ là kim chỉ nam cho toàn bộ bộ máy các cấp thời gian tới.

Sự kiện đồng loạt triển khai mô hình chính quyền địa phương hai cấp là một dấu mốc có tính bản lề trong cải cách thể chế tại Việt Nam. Không chỉ là điều chỉnh kỹ thuật hành chính, đây là một sự chuyển đổi chiến lược – từ chính quyền cai trị sang chính quyền phục vụ, từ mô hình rườm rà sang bộ máy hiệu quả, từ tư duy quản lý sang tư duy kiến tạo phát triển.

Trong thời khắc đó, tiếng nói của Tổng Bí thư Tô Lâm không chỉ là lời chúc mừng, mà là lời hiệu triệu bước vào kỷ nguyên mới với tâm thế đoàn kết, đổi mới và khát vọng vươn lên. Một chỉnh thể hành chính mới được vận hành, đồng nghĩa với một thời kỳ phát triển mới đã bắt đầu.

Ngọc Lâm