Sập hầm mỏ: Khi lòng đất nhắn lời sinh tử

Sự mất an toàn trong khai thác khoáng sản Việt Nam đang gia tăng, phải chăng đang tồn tại kẽ hở trong sự buông lỏng của cơ quan quản lý nhà nước, thiếu trách nhiệm của những người chủ mỏ.

Ngày 13/6/2022 sập hầm vàng ở Bắc Kạn gây hậu quả nghiêm trọng với 1 người chết và 1 người mất tích. Tai nạn hầm lò mỏ than Núi Béo – Quảng Ninh khiến 1 công nhân tử vong vào ngày 11/10/2022. Cũng trong tháng 10 năm nay, vụ sập mỏ Titan ở Bình Thuận với 1 nạn nhân tử vong và 3 nạn nhân đang trong quá trình tìm kiếm. Thiệt hại về kinh tế và trả một cái giá rất đắt là chính mạng sống con người, sẽ còn tiếp tục xảy ra những mất mát tang thương tiếp theo nếu như vấn đề an toàn lao động ở các khu hầm mỏ không được tập trung chấn chỉnh.

Năm 2022, cả nước nóng lên những vụ việc đau lòng do hỏa hoạn quán chưa hết xót xa thì gần đây nhất lại bàng hoàng trước những tai nạn sập hầm khai thác khoáng sản. Đất nước chúng ta đang trong giai đoạn đổi mới từng ngày, tập trung các nguồn lực để phát triển kinh tế. Để tạo nên một Việt Nam giàu đẹp không thể không kể đến ngành khai thác với hơn 5000 mỏ với khoảng 60 loại khoáng sản. Theo thống kê năm 2017 ngành khai khoáng đóng góp 7,38% tổng sản phẩm trong nước. Phát triển kinh tế đất nước trước hết vì mục tiêu phát triển con người và vì con người. An toàn là hạnh phúc. Sản lượng vật chất không thể đặt trên mục tiêu an toàn lao động, điều quyết định trực tiếp đến sinh mạng con người.

Căn cứ vào khoản 1 Điều 57 Luật Khoáng sản 2010 có quy định: Tổ chức cá nhân khai thác khoáng sản, người làm việc tại mỏ phải thực hiện các quy định về an toàn lao động và vệ sinh lao động. Dù an toàn lao động trong ngành này đã được cụ thể trong bộ luật thì khai thác khoáng sản vẫn là một trong số những ngành nghề có số vụ tai nạn lao động cao nhất nước. Hầu hết công nhân các khu mỏ không được chú trọng đào tạo và huấn luyện về an toàn lao động đúng quy trình. Chủ doanh nghiệp chưa chú trọng huấn luyện kỹ thuật khai thác, trang bị các phương tiện, thiết bị bảo hộ lao động, phòng chống tai nạn…Trong những nguyên nhân rõ ràng ấy, đảm bảo an toàn lao động cho công nhân khai thác mỏ phần nhiều phụ thuộc vào lương tâm và trách nhiệm của chủ đầu tư.

Những thân thể bị vùi lấp dưới từng lớp đất đá mới thấm thía xót đau cái câu sinh nghề tử nghiệp. Mưu cầu chén cơm manh áo giữa cuộc đời lao cực đắng cay lại đánh đổi bằng xương máu và sinh mệnh. Bao nhiêu hiểm họa rình rập trong từng giờ từng khắc nhọc nhằn kiếm tìm khoáng vật trong lòng đất thẳm sâu, chúng ta biết rõ điều ấy nhưng sợ hãi không thắng nổi sự hấp dẫn trước lợi nhuận. Đôi lúc chủ đầu tư quá tự tin vào những kỹ thuật khai thác mà quên rằng không có điều gì là tuyệt đối. Vậy nên, một khi công tác đảm bảo an toàn cho người thợ mỏ không được chú trọng đặt lên hàng đầu, cẩn trọng trong từng giây phút thì những thiệt hại về sinh mạng sẽ không bao giờ dừng lại.

Quảng Ninh, sập hầm lò than 2 công nhân tử vong 2015; Hòa Bình, đã tìm thấy thi thể cuối cùng vụ sập vàng 2018, tai nạn mỏ đá làm công nhân tử vong 2022. Và thông tin mới nhất từ nước bạn Thổ Nhĩ Kỳ đã tìm thấy nạn nhân thứ 41 trong vụ sập hầm mỏ ngày 15/10/2022. Những con số thương vong ấy liệu có đủ sức cảnh tỉnh các nhà đầu tư và cơ quan quản lý xem trọng hơn vấn đề an toàn lao động khu khai thác hầm mỏ?

Hạnh Phúc