Quyền riêng tư và câu chuyện ý thức trong mùa dịch
Nếu bây giờ một trong số chúng ta không may mắn dương tính với Covid-19 thì chắc hẳn chúng ta sẽ trở thành nạn nhân của những phán xét trên mạng xã hội. Nào là “vô ý thức”, “chúa tiệc tùng”, “thánh đi chợ”… hay thậm chí là những lời lẽ chửi mắng thậm tệ hơn.
Nếu chúng ta tiếp tục chửi rủa, dè bỉu phán xét lịch trình di chuyển của những người mắc bệnh thì sẽ khiến những người nhiễm sau có tâm lý sợ hãi, giấu lịch trình, trốn xét nghiệm. Họ sợ một ngày nào đó, toàn bộ lịch trình, cuộc sống riêng tư của mình được phơi bày và họ sẽ trở thành nạn nhân của hàng trăm, hàng ngàn kẻ độc miệng ngoài kia.
Họ sợ bị kỳ thị, bị xem như “tội nhân” đã đem dịch đến cho cộng đồng. Thực tế, điều này không công bằng một chút nào, bởi vì ai cũng có thể bị nhiễm virus hoặc vô tình có tiếp xúc với người bị nhiễm, hãy đặt trường hợp mình, sẽ thấy khi bị kỳ thị, bị bêu tên, thì sẽ khổ sở như thế nào. Người dùng mạng xã hội hiện nay đang quá “tự do” trong việc sử dụng hình ảnh, thông tin cá nhân của người khác. Và thực tế bệnh nhân mới đây ở Phú Thượng, Hà Nội là một ví dụ, sau khi lịch trình của bệnh nhân được cơ quan chức năng công bố để những người tiếp xúc gần tiện theo dõi thì một số người đã mượn lịch trình này để bôi nhọ, viết lại với giọng điệu kì thị.
Thử hỏi, nếu thấy bị kỳ thị và nguyền rủa như “tội nhân”, thì liệu có ai dám đi khai báo y tế liệu có ai dám khai báo lịch trình di chuyển một cách trung thực? Và từ sự không trung thực sẽ kéo theo hàng loạt nguy cơ cho cộng đồng và gây biết bao khó khăn cho công tác phòng chống dịch. Hiện nay, ở Việt Nam, việc kiểm soát các chuỗi tiếp xúc F1,F2,F3,F4 sau các ca nhiễm mới dù rất quyết liệt nhưng cũng khó tránh khỏi hệ lụy phức tạp gây lây nhiễm rộng trong cộng đồng.
Đến khi, nhà nước ta sáng tạo ra ứng dụng Bluezone để giải quyết tình trạng lộ quyền riêng tư, lịch trình di chuyển thì một số người lại tìm cách trốn tránh, vu khống rằng ứng dụng độc hại mất thông tin cá nhân của người dùng không nên tải?
Thực tế lúc này, dịch bệnh là điều không một ai mong muốn nhưng việc khai báo trung thực, tuân thủ nguyên tắc chống dịch của nhà nước là điều hết sức cần thiết. Chính phủ đã hành động kịp thời, không ngần ngại nâng mức hành động quyết liệt để bảo vệ đất nước, bảo vệ nhân dân. Nhưng nếu chỉ là quyết tâm của riêng Chính phủ thì sẽ không bao giờ là đủ. Giai đoạn mới của cuộc chiến chống dịch cần toàn dân.
Hiện nay Bộ Thông tin – Truyền thông đã khẳng định: “Cả Việt Nam phấn đấu trong 1 tháng, mọi smartphone đều được cài đặt Bluezone để bảo vệ cả cộng đồng. Mỗi người cài đặt Bluezone cho mình và cài tiếp cho 3 người khác. Sau 1 tháng, cả Việt Nam sẽ được bảo vệ”. Vậy tại sao chúng ta không cùng nhau đồng lòng tạo một lá chắn để vừa bảo vệ mình vừa chống dịch. Khi mà lượng Bluezone chưa đủ, khi mà chính phủ chưa có một kênh đủ hiệu quả để thông báo chi tiết riêng tới từng người dân thì việc công khai trên đại chúng vẫn là một việc phải làm. Lúc này, chấp hành yêu cầu chống dịch như mệnh lệnh của Tổ quốc.
Thực tế, dùng Bluezone không hề bị lộ thông tin cá nhân, những tiếp xúc của người dùng Bluezone với người dùng Bluezone khác được ghi vào lịch sử tiếp xúc. Dữ liệu lịch sử tiếp xúc được lưu trên máy điện thoại của người dùng. Dữ liệu lịch sử tiếp xúc sẽ chỉ được sử dụng để phục vụ cơ quan y tế khi có sự đồng ý của người dùng hoặc trong trường hợp người dùng là ca nhiễm, ca nghi nhiễm. Bluezone chỉ lưu lịch sử tiếp xúc mà không lưu vị trí địa điểm, không sử dụng hoặc truy cập đến các thông tin khác trên điện thoại di động của người dùng như danh bạ, ảnh,…
Đó đều là những công việc đơn giản, ai cũng làm được, có chăng là phụ thuộc vào việc “bạn có ý thức cộng đồng hay không” mà thôi! Và chúng ta cũng đừng giận dữ, đừng phán xét những lịch trình của các ca nhiễm Covid-19 bởi họ đâu biết mình nhiễm. Nếu lúc này chúng ta muốn quyền riêng tư, lịch trình của mình được tôn trọng thì thiết nghĩ việc cần thiết nhất là tải Bluezone về điện thoại và có ý thức đeo khẩu trang nơi công cộng, tự bảo vệ mình khỏi virus là việc cần thiết nhất ngay lúc này. Hy vọng chúng ta sẽ đồng lòng, chiến thắng đại dịch!
Hải Anh
* Bài viết thể hiện văn phong và quan điểm riêng của tác giả
