Quốc hội thông qua giảm 2% VAT, mở rộng nhiều lĩnh vực hưởng ưu đãi thuế

Sáng 17-6, Quốc hội đã thông qua nghị quyết về việc giảm thuế giá trị gia tăng (VAT) với 452 trên 453 đại biểu có mặt đồng thuận. Nghị quyết sẽ có hiệu lực từ ngày 1-7 và kéo dài đến hết ngày 31-12-2026.

Theo đó, thuế suất VAT sẽ được giảm 2% đối với các nhóm hàng hóa, dịch vụ hiện đang áp dụng mức thuế 10%.

Tuy nhiên, một số nhóm hàng hóa và dịch vụ vẫn bị loại trừ khỏi việc giảm thuế VAT, bao gồm: viễn thông, hoạt động tài chính, ngân hàng, chứng khoán, bảo hiểm, kinh doanh bất động sản, sản phẩm kim loại, sản phẩm khai khoáng (trừ than), cùng các mặt hàng chịu thuế tiêu thụ đặc biệt (trừ xăng).

Trong báo cáo tiếp thu, giải trình và chỉnh lý dự thảo nghị quyết trước khi tiến hành biểu quyết, Bộ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Văn Thắng cho biết có một số ý kiến đề xuất áp dụng giảm thuế VAT 2% cho toàn bộ các mặt hàng. Tuy nhiên, cũng có quan điểm cho rằng thay vì giảm 2% cho nhiều nhóm, nên tập trung giảm sâu hơn từ 4-5% cho những đối tượng cần được hỗ trợ chính xác hơn.

Theo Bộ trưởng, tại dự thảo nghị quyết, Chính phủ đề xuất tiếp tục giảm 2% thuế suất thuế đối với các nhóm hàng hóa, dịch vụ đang áp dụng mức thuế suất 10% (còn 8%), trừ một số nhóm hàng hóa, dịch vụ không được giảm.

Tuy nhiên, chính sách giảm thuế VAT lần này mở rộng thêm đối tượng được giảm thuế so với quy định tại các nghị quyết của Quốc hội trước đây và kéo dài thời gian giảm thuế đến hết năm 2026.

Bao gồm kinh doanh vận chuyển, logistics, hàng hóa, dịch vụ công nghệ thông tin… Ngoài ra là các hoạt động dạy học, dạy nghề và dịch vụ y tế, dịch vụ như tài chính, ngân hàng, chứng khoán, bảo hiểm không thuộc đối tượng không chịu thuế nên cũng không cần phải giảm thuế.

Dù vậy, dịch vụ viễn thông, bất động sản là những ngành có tăng trưởng trong thời gian qua và cũng không thuộc đối tượng được giảm thuế VAT theo quy định tại nghị quyết số 43 năm 2022 của Quốc hội.

Bộ trưởng Bộ Tài chính cho biết theo phương án Chính phủ trình, dự kiến số giảm thu ngân sách nhà nước trong 6 tháng cuối năm 2025 và cả năm 2026 khoảng gần 122.000 tỉ đồng.

Trường hợp thực hiện giảm thuế theo phương án giảm tất cả các mặt hàng chịu thuế suất thuế VAT 10% thì dự kiến giảm thu ngân sách tương đương 167.000 tỉ đồng. Vì thế, cơ quan soạn thảo xin giữ phương án như dự thảo nghị quyết trình Quốc hội thông qua.

Trước ý kiến lo ngại việc tiếp tục giảm thuế sẽ ảnh hưởng tới các nhiệm vụ chi, Bộ trưởng Bộ Tài chính khẳng định giảm thuế VAT tác động làm giảm thu ngân sách nhưng cũng có tác động kích thích sản xuất, thúc đẩy hoạt động sản xuất kinh doanh.

Từ đó góp phần tạo thêm nguồn thu cho ngân sách nhà nước (bao gồm khả năng tăng thu từ các sắc thuế khác nhờ hiệu ứng lan tỏa của chính sách giảm thuế VAT).

Dù vậy, nhằm bù đắp số hụt thu do thực hiện chính sách, Chính phủ sẽ tập trung chỉ đạo quyết liệt trong công tác thu ngân sách nhà nước, tăng cường quản lý, cải cách thủ tục hành chính, đẩy mạnh chuyển đổi số trong công tác quản lý thuế.

Đặc biệt là trong các lĩnh vực, địa bàn trọng điểm, thu từ đất, chuyển nhượng bất động sản, hoạt động thương mại điện tử, hoạt động kinh doanh trên nền tảng số. Do đó, Chính phủ nêu mục tiêu phấn đấu thu ngân sách nhà nước năm 2025 cao hơn khoảng 10% so với ước thực hiện năm 2024.

Bộ trưởng Bộ Tài chính cũng nhấn mạnh Chính phủ sẽ chỉ đạo điều hành chi ngân sách chặt chẽ, tăng cường tiết kiệm chi; chủ động sử dụng dự phòng, dự trữ và các nguồn lực hợp pháp khác để chi phòng, chống thiên tai, dịch bệnh và các nhiệm vụ cấp bách phát sinh, bảo đảm cân đối ngân sách các cấp.

Thảo Nguyên