Quốc hội “bấm nút” thông qua đề án sáp nhập tỉnh: Bước ngoặt cải tổ lớn nhất trong nhiều thập niên
Sáng 11.6, Quốc hội bước vào đợt 2 Kỳ họp thứ 9 với nội dung được đặc biệt quan tâm: xem xét và cho ý kiến trước khi thông qua Đề án sắp xếp, sáp nhập các đơn vị hành chính cấp tỉnh. Nếu được thông qua, đây sẽ là lần cải tổ hành chính lớn nhất kể từ khi đất nước thống nhất, với mục tiêu hướng tới một bộ máy quản lý tinh gọn, hiệu lực, hiệu quả hơn.
Giảm gần 30 tỉnh, thành: Bước đi chưa từng có
Theo tờ trình của Chính phủ do Bộ trưởng Bộ Nội vụ Phạm Thị Thanh Trà trình bày, có 23 phương án sáp nhập được đề xuất, làm giảm số đơn vị hành chính cấp tỉnh từ 63 xuống còn 34. Trong đó bao gồm 6 thành phố trực thuộc Trung ương và 28 tỉnh sau sáp nhập, đồng nghĩa với việc sẽ giảm 29 tỉnh, thành hiện nay.
Dự thảo cho thấy tất cả các đơn vị sau sáp nhập đều đạt chuẩn theo quy định về dân số và diện tích. Đặc biệt, các phương án này nhận được sự đồng thuận rất cao của cử tri và HĐND các cấp, với tỷ lệ ủng hộ trung bình lên tới 96,19%.
Bấm nút thông qua ngày 12.6, triển khai từ tháng 6
Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn cho biết, Quốc hội sẽ biểu quyết thông qua nghị quyết về sáp nhập trong ngày 12.6. Nếu được thông qua, nghị quyết sẽ có hiệu lực ngay từ ngày ký (dự kiến 13.6), để các địa phương chủ động triển khai kế hoạch bàn giao, bố trí lại nhân sự, tài chính và tài sản công.
Ủy ban Pháp luật của Quốc hội cũng đề nghị chính phủ cần xây dựng hướng dẫn chi tiết và giám sát sát sao quá trình thực hiện, để tránh tình trạng “nước đến chân mới nhảy”, gây xáo trộn hoặc lãng phí nguồn lực.
Không chỉ là sáp nhập địa giới, mà là đổi mới tư duy quản trị
Các chuyên gia và đại biểu Quốc hội nhấn mạnh, đề án sáp nhập tỉnh không đơn thuần là việc thay đổi địa giới hành chính, mà là bước đi chiến lược trong quá trình đổi mới thể chế, tái cấu trúc bộ máy nhà nước. Mục tiêu là xây dựng một nền hành chính hiện đại, linh hoạt, có khả năng phản ứng nhanh với thách thức phát triển.
Việc giảm số lượng tỉnh, thành còn giúp tiết kiệm ngân sách, giảm biên chế, và tạo điều kiện thuận lợi hơn cho phân bổ nguồn lực vùng. Theo ước tính sơ bộ, sáp nhập sẽ giúp cắt giảm khoảng 20% biên chế cấp tỉnh, tương đương tiết kiệm hơn 190.000 tỷ đồng trong giai đoạn 2026–2030.
Động lực cho cải cách toàn diện
Chủ tịch Quốc hội nhấn mạnh, việc sắp xếp lại đơn vị hành chính là yêu cầu cấp thiết và cần triển khai đồng bộ với việc sửa đổi các luật liên quan như Luật Tổ chức chính quyền địa phương, Luật Cán bộ, công chức, Luật Ngân sách… để tạo hành lang pháp lý đồng bộ và vững chắc.
Đây không chỉ là một cuộc “sắp xếp lại bản đồ hành chính”, mà còn là động lực để xây dựng một nền hành chính công minh bạch, hiệu quả, lấy người dân và doanh nghiệp làm trung tâm.
Ngọc Lâm
