Phó Thủ tướng phải chỉ đạo ‘nóng’ dự án 16 tỷ USD lớn nhất Việt Nam

Cảng hàng không quốc tế Long Thành, với tổng mức đầu tư 16 tỷ USD, là dự án lớn nhất Việt Nam hiện tại. Dự án này được kỳ vọng sẽ trở thành một trong những cảng hàng không hiện đại và lớn nhất khu vực Đông Nam Á, góp phần quan trọng vào sự phát triển kinh tế và giao thương của Việt Nam. Tuy nhiên, quá trình triển khai đang gặp phải nhiều thách thức, đặc biệt là trong việc lựa chọn nhà đầu tư cho một số dự án thành phần.

Theo báo cáo của Tổng Công ty Cảng hàng không Việt Nam (ACV) cập nhật đến cuối tháng 6 vừa qua, dự án đã đạt và vượt tiến độ đề ra. Cảng hàng không Long Thành đã trở thành một đại công trường nhộn nhịp với gần 6.000 kỹ sư, công nhân trong nước và quốc tế tham gia xây dựng. Hàng ngàn máy móc, phương tiện, trang thiết bị thi công đã được tập kết, lắp đặt và vận hành, tạo điều kiện cho các gói thầu chính được triển khai tối đa, thi công liên tục ngày đêm với mục tiêu cao nhất là đẩy nhanh tiến độ.

Các hạng mục công trình quan trọng thuộc Dự án thành phần 2 và Dự án thành phần 3 đều đang thi công đạt và vượt tiến độ theo hợp đồng. Nhà ga hành khách, một trong những công trình quan trọng nhất của dự án, hiện đang vượt tiến độ phần thô 20 ngày và vượt tiến độ tổng thể gói thầu 10 ngày so với kế hoạch. Công trình này đã hoàn thành toàn bộ phần bê tông cốt thép cột, dầm sàn tầng 1; triển khai bê tông cốt thép dầm sàn tầng 2 đạt 76% và đang thi công bê tông cốt thép dầm sàn tầng 3.

Công trình đường cất – hạ cánh cũng đang tiến triển nhanh chóng với 50 mũi thi công, quyết tâm hoàn thành và khai thác kỹ thuật đường cất hạ cánh trước ngày 30/4/2025, vượt 3 tháng so với tiến độ hợp đồng. Trước tiến độ ấn tượng này, Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà đã biểu dương tinh thần cố gắng và nỗ lực của các đơn vị tham gia.

Tuy nhiên, dự án thành phần 4 đang gặp nhiều khó khăn và triển khai rất chậm. Dự án này chưa có phương án đấu thầu lựa chọn nhà đầu tư khả thi, dẫn đến nguy cơ không hoàn thành kịp tiến độ, ảnh hưởng đến hoạt động của cảng hàng không và gây lãng phí chi phí đầu tư.

Được biết, dự án thành phần 4 bao gồm nhiều công trình quan trọng liên quan trực tiếp đến an toàn kỹ thuật và vận hành của cảng hàng không. Đặc biệt, trung tâm bảo dưỡng và sửa chữa tàu bay phải đáp ứng các yêu cầu về công nghệ, năng lực và quản trị theo tiêu chuẩn quốc tế. Tổng mức đầu tư của dự án thành phần 4 là 6.366 tỷ đồng, bao gồm 11 công trình chính như khu bảo trì phương tiện phục vụ mặt đất, khu cung cấp suất ăn trên tàu bay, trung tâm điều hành của các hãng hàng không, và khu bảo trì tàu bay.

Theo Phó Thủ tướng Chính phủ, cùng Tổ công tác đã nhiều lần chỉ đạo cụ thể để giải quyết các khó khăn của dự án thành phần 4. Tuy nhiên, đến nay, Bộ Giao thông Vận tải và Cục Hàng không Việt Nam vẫn chưa có giải pháp khả thi để lựa chọn nhà đầu tư. Nguyên nhân chủ yếu là do năng lực và kinh nghiệm của đội ngũ cán bộ còn hạn chế; việc chấp hành kỷ luật, kỷ cương trong thực hiện các kết luận của Thủ tướng Chính phủ, Phó Thủ tướng Chính phủ chưa nghiêm. Bộ Giao thông Vận tải chịu hoàn toàn trách nhiệm trong việc triển khai chậm dự án thành phần 4, làm ảnh hưởng đến hoạt động chung của cảng hàng không và hiệu quả đầu tư.

Tổ công tác đã thống nhất giao Bộ Giao thông Vận tải chủ trì, phối hợp với các cơ quan liên quan báo cáo Chính phủ tại phiên họp gần nhất về việc triển khai dự án thành phần 4, làm rõ các khó khăn, vướng mắc và kiến nghị cụ thể giải pháp khả thi để thực hiện. Trong đó, kiến nghị giải pháp lựa chọn tư vấn quốc tế có năng lực, kinh nghiệm trong các dự án cảng hàng không quốc tế lớn trên thế giới để tư vấn về thiết kế tổng thể và lựa chọn nhà đầu tư cho các công trình thuộc dự án thành phần 4.

Việc lựa chọn tư vấn quốc tế cần vận dụng tối đa các quy định của pháp luật về đấu thầu, đảm bảo minh bạch và hiệu quả. Bộ Kế hoạch và Đầu tư sẽ phối hợp chặt chẽ với Bộ Giao thông Vận tải trong quá trình lựa chọn tư vấn quốc tế, xây dựng hồ sơ mời thầu, đánh giá hồ sơ dự thầu và xây dựng báo cáo Chính phủ. Ủy ban Quản lý vốn nhà nước tại doanh nghiệp chỉ đạo ACV xem xét sử dụng tư vấn quốc tế phù hợp để hỗ trợ hoặc phối hợp với tư vấn tổng thể dự án thành phần 4, đảm bảo tính đồng bộ và hiệu quả toàn bộ dự án.

Theo đó, Phó Thủ tướng yêu cầu hoàn thành công tác mời thầu trong tháng 7 năm 2024. Việc lựa chọn nhà đầu tư cho dự án thành phần 4 cần đưa ra tiêu chí phân chia hiệu quả sản xuất kinh doanh của các nhà đầu tư theo một tỷ lệ phù hợp với quy mô và mức độ phát triển của cảng hàng không qua các giai đoạn.

Đối với nhà đầu tư cung cấp dịch vụ sửa chữa, bảo dưỡng tàu bay, nhà đầu tư phải có kinh nghiệm đầu tư quốc tế, ưu tiên chỉ tiêu năng lực, kinh nghiệm, quản trị và lưu ý đến tính tổng thể của dự án. Việc xây dựng tiêu chí đánh giá lựa chọn nhà đầu tư cần tham khảo số liệu và khảo sát hiệu quả đầu tư, kinh doanh của các nhà đầu tư tại một số sân bay quốc tế lớn, cũng như tham khảo kinh nghiệm lựa chọn nhà thầu của ACV.

Đáng chú ý, cảng hàng không quốc tế Long Thành là một dự án trọng điểm của Việt Nam, có tầm ảnh hưởng lớn đến sự phát triển kinh tế và giao thương quốc tế của đất nước. Mặc dù tiến độ của các dự án thành phần khác đang rất khả quan, nhưng dự án thành phần 4 vẫn đang là một trở ngại lớn cần phải được giải quyết kịp thời. Với sự chỉ đạo sát sao của Chính phủ và sự phối hợp chặt chẽ giữa các cơ quan liên quan, hy vọng rằng dự án sẽ sớm vượt qua những khó khăn hiện tại, hoàn thành đúng tiến độ và đạt được mục tiêu đề ra.

Bích Ngân