Phó Chủ tịch WorldBank nói gì về giai đoạn tiếp theo trong hành trình phát triển của Việt Nam?

Ngày 12/4, trang chủ World Bank (Ngân hàng Thế giới) đã có bài viết với tiêu đề “The next stage of Vietnam’s development journey” (Giai đoạn tiếp theo trong hành trình phát triển của Việt Nam) do chính Phó Chủ tịch NH Thế giới, bà Manuela V. Ferro chia sẻ khi nói về tiềm năng phát triển kinh tế của Việt Nam trong tương lai.

Mở đầu bài viết, bà Manuela V.Ferro đưa ra nhận định “Theo bất kỳ tiêu chuẩn nào, tốc độ phát triển của Việt Nam là phi thường”. Để làm rõ nhận định, bà Manuela đưa ra phân tích như sau:

GDP của Việt Nam tăng lên 363 tỷ đô la vào năm 2021 từ 21 tỷ đô la năm 1994. Xuất khẩu hàng hóa và dịch vụ, trị giá 55 tỷ đô la năm 2007, đã tăng lên 340 tỷ đô la vào năm 2021. Việt Nam hiện là nước sản xuất cà phê lớn thứ hai trên thế giới, sau Brazil, cả về khối lượng và giá trị, và là nước xuất khẩu cá và hải sản lớn thứ ba thế giới, chỉ đứng sau Trung Quốc và Na Uy. Mức đầu tư trực tiếp nước ngoài cao đã thúc đẩy tăng trưởng trong các lĩnh vực sản xuất và dịch vụ sử dụng nhiều lao động. Lĩnh vực kinh doanh của Việt Nam đang nhộn nhịp với các doanh nghiệp trẻ, năng động và đa dạng.

Đặc biệt, tăng trưởng kinh tế, động lực giảm nghèo mạnh nhất, đã cải thiện phúc lợi của người dân Việt Nam. GDP bình quân đầu người, 281 USD năm 1994, đã lên tới 3.694 USD vào năm 2021. Nghèo cùng cực đã được xóa bỏ và hơn 18% dân số gia nhập tầng lớp trung lưu toàn cầu. Khả năng tiếp cận điện của các hộ gia đình – chỉ 14% vào năm 1993 – hiện đã trở nên phổ biến. Đây chính là những thành tựu mà khó có quốc gia nào có thể đạt được nhanh như Việt Nam ở thì hiện tại.

Tuy nhiên, câu hỏi mà Việt Nam phải đối mặt hiện nay là làm thế nào để trở thành nền kinh tế có thu nhập cao thông qua tăng năng suất, đồng thời bảo vệ tài nguyên của Việt Nam và thế giới?

Theo bà Manuela, lãnh đạo Việt Nam đã đặt ra những mục tiêu tham vọng, bao gồm đạt mức thu nhập trung bình cao vào năm 2035, thu nhập cao vào năm 2045, và mức phát thải carbon ròng bằng 0 vào năm 2050.

Trong khi thế giới đang trỗi dậy từ đại dịch toàn cầu và hiện đang bị xáo trộn bởi cuộc chiến tại Ukraine, các ưu tiên hàng đầu trong ngắn hạn đối với người dân Việt Nam có thể sẽ tiếp tục là nâng cao thu nhập, tìm kiếm việc làm tốt hơn, tiếp cận với dịch vụ y tế chất lượng cao hơn và giáo dục đại học tốt hơn, đồng thời với cải thiện môi trường đô thị.

Nghị trình phát triển đầy tham vọng của Việt Nam cũng đòi hỏi phải tăng trưởng thích ứng với khí hậu, giảm thiểu phát thải carbon từ quá trình sản xuất và cơ cấu năng lượng.

Một số khía cạnh trong kinh nghiệm của Hàn Quốc, quốc gia đã chuyển đổi từ nghèo sang thịnh vượng trong vòng ba thập niên, có thể chỉ ra một số hướng đi cho Việt Nam.

Không giống như Hàn Quốc, tài nguyên thiên nhiên phong phú đã hỗ trợ cho con đường đi lên vững chắc của Việt Nam và quản lý nguồn vốn tự nhiên sẽ là một phần quan trọng trong định hướng phát triển của mình.

Đối với Việt Nam, việc chuyển trọng tâm đến môi trường và biến đổi khí hậu là một yếu tố quan trọng để duy trì tăng trưởng mạnh mẽ và tạo việc làm. Nâng cao khả năng thích ứng ở những vùng dễ bị tổn thương như ĐBSCL và TP.HCM sẽ góp phần đảm bảo các mục tiêu phát triển dài hạn đi đúng hướng.

Tuy nhiên, kinh nghiệm quốc tế cho thấy trong khi con đường từ thu nhập thấp lên trung bình chủ yếu diễn ra thông qua tích lũy vốn vật chất và vốn con người, cùng với sử dụng tài nguyên thiên nhiên, thì quá trình chuyển đổi từ thu nhập trung bình lên thu nhập cao được thúc đẩy bởi sử dụng tài sản và nguồn lực sẵn có hoặc mới một cách hiệu quả, bao gồm cả nguồn nhân lực.

Để đạt được bước nhảy vọt từ mức thu nhập trung bình, một bài học với Việt Nam từ Hàn Quốc là sự phát triển nhanh của nước này đến từ sự kết hợp gia tăng đầu tư vào nguồn lực vật chất và con người, và hơn cả là ngày càng chú trọng đến hiệu suất.

Bài viết cũng nêu rõ, Ngân hàng Thế giới từ lâu đã có mối quan hệ hữu ích và hỗ trợ với Việt Nam. Sự hỗ trợ phân tích toàn diện của Ngân hàng Thế giới đối với chính phủ trong việc thiết lập lộ trình gia nhập Tổ chức Thương mại Thế giới đã đóng một vai trò hỗ trợ quan trọng trong việc Việt Nam hội nhập thành công vào nền thương mại toàn cầu hiện đại. Gần đây hơn, việc công bố báo cáo Việt Nam 2035 đã cung cấp nhiều ý tưởng chính sách mới để giúp Việt Nam đạt được các mục tiêu và tầm nhìn dài hạn. Chi nhánh khu vực tư nhân của Nhóm Ngân hàng Thế giới, International Finance Corp. (IFC), đã xúc tác hơn 5 tỷ đô la đầu tư dài hạn cho đến nay để hỗ trợ khu vực tư nhân của đất nước phát huy tiềm năng và trở thành động lực tăng trưởng kinh tế, tập trung vào cơ sở hạ tầng , sản xuất, kinh doanh nông nghiệp, năng lượng tái tạo và các lĩnh vực tài chính.

Việt Nam đã trải qua một quá trình chuyển đổi kinh tế quan trọng trong 1/4 thế kỷ qua, và Ngân hàng Thế giới đã và đang là một đối tác tin cậy và đáng tin cậy trong suốt chặng đường này. Để duy trì và xây dựng thành công của mình trong 25 năm tới, Việt Nam đã nêu rõ nhu cầu và nguyện vọng của mình, và Ngân hàng Thế giới sẵn sàng tiếp tục hỗ trợ Việt Nam đạt được những điều đó.

Bảo Trâm (Theo WorldBank)