Phát hiện bác sĩ phẫu thuật ‘chui’, thu lợi tiền tỉ trong bệnh viện

Thanh tra TP.HCM đã kết luận tại Khoa Bỏng – tạo hình thẩm mỹ Bệnh viện Trưng Vương xảy ra nhiều sai phạm trong việc thu, chi tài chính; đồng thời xác định trách nhiệm giám đốc bệnh viện, một số bác sĩ liên quan…

Phẫu thuật “chui” trong bệnh viện công

Theo kết luận thanh tra (KLTT) của Thanh tra TP.HCM, từ năm 2012 – 2018 có 11 bác sĩ (BS) ở Khoa Bỏng – tạo hình thẩm mỹ Bệnh viện (BV) Trưng Vương thực hiện 3.010 ca phẫu thuật, mà tại thời điểm phẫu thuật thì không có chứng chỉ hành nghề phẫu thuật thẩm mỹ. Trong đó có bác sĩ Võ Kế Đạt đến thời điểm tranh tra (năm 2020) vẫn chưa có chứng chỉ hành nghề lĩnh vực này. Tại khoa này không xây dựng quy trình khám chữa bệnh nội trú, ngoại trú; không lập kế hoạch phẫu thuật trong tuần trình ban giám đốc để tổ chức cuộc phẫu thuật…

Trong các sai phạm, nghiêm trọng nhất là sai phạm trong thực hiện thu, chi tài chính. Cụ thể, từ năm 2012 – 2018, khoa bỏng – tạo hình thẩm mỹ thu từ hoạt động thẩm mỹ và các hoạt động khám, chữa bệnh bỏng là hơn 71 tỉ đồng. Với bệnh nhân phẫu thuật thẩm mỹ có sử dụng vật liệu nhân tạo (VLNT), BS tư vấn lựa chọn VLNT và giá cả; nếu bệnh nhân đồng ý làm trọn gói (bao gồm cả VLNT) thì BS nhờ điều dưỡng của khoa thu hộ tiền công thủ thuật, phẫu thuật, chi phí vật tư y tế, VLNT. Sau đó, điều dưỡng nộp lại tiền về Phòng Tài chính – kế toán của BV; riêng tiền VLNT thì giữ lại chuyển cho BS để thanh toán với các công ty bán VLNT và giữ lại phần chênh lệch. Việc sử dụng VLNT, thanh toán tiền VLNT tại khoa diễn ra trực tiếp giữa các BS và các công ty.

Trình bày với Thanh tra TP.HCM, bà Vũ Thị Thu Nhàn, điều dưỡng của khoa, cho biết để tránh nhầm lẫn thu tiền của bệnh nhân, đóng tiền công phẫu thuật cho BV và trả lại tiền thừa cho BS, từ tháng 7.2014 – 8.2018 bà thực hiện ghi chép vào sổ riêng để theo dõi. Khi bà vắng mặt thì có 3 điều dưỡng khác thu thay. Tất cả có 3 cuốn sổ được bà Nhàn ghi chép lại việc thu tiền của 616 bệnh nhân với tổng số hơn 15 tỉ đồng. Còn theo số liệu báo cáo của BV Trưng Vương, từ năm 2012 – 2018, khoa đã thực hiện thủ thuật, phẫu thuật cho 1.237 bệnh nhân có sử dụng VLNT, nộp tiền cho BV hơn 10 tỉ đồng.

KLTT nêu rõ, việc BS, điều dưỡng của khoa tự thu tiền của bệnh nhân thủ thuật, phẫu thuật thẩm mỹ là không đúng chức năng, nhiệm vụ theo các quy định của Bộ Y tế và Sở Y tế TP.HCM. Việc các BS hưởng tiền chênh lệch (từ VLNT – PV) là thu lợi trái pháp luật, lợi dụng việc công để thu lợi riêng, phải kiểm điểm trách nhiệm, xử lý nghiêm.

Yêu cầu 2 bác sĩ nộp lại tiền tỉ

Căn cứ vào 12/14 BS tham gia thủ thuật, phẫu thuật thẩm mỹ có sử dụng VLNT giải trình, Thanh tra TP.HCM xác định có 6 BS thu lợi bất chính từ tiền chênh lệch VLNT với số tiền gần 4 tỉ đồng.

Bên cạnh việc thu tiền trái pháp luật, qua kiểm tra hồ sơ bệnh án giai đoạn 2012 – 2018, Thanh tra TP.HCM còn phát hiện các bệnh nhân đặt túi ngực thì đa số có dán tem nhãn hiệu VLNT; trong khi bệnh nhân được độn cằm, mũi, tiêm chất làm đầy phần lớn hồ sơ bệnh án không dán tem nhãn hiệu, nguồn gốc xuất xứ trong hồ sơ. Thanh tra TP.HCM khẳng định, việc này vừa không đúng quy định của Bộ Y tế, vừa tiềm ẩn nguy cơ ảnh hưởng đến sức khỏe bệnh nhân.

Thanh tra TP.HCM xác định, giai đoạn 2012 – 2018, BS Nguyễn Ngọc Nhơn đã thực hiện 132 ca phẫu thuật, thủ thuật có sử dụng VLNT. Theo sổ ghi chép của điều dưỡng Nhàn thì từ năm 2014 – 2018 bà thu hơn 1,8 tỉ đồng để giao cho BS Nhơn. BS Nhơn lý giải số tiền này đã trả hết cho đơn vị cung cấp VLNT. Tương tự, BS Võ Anh Minh thực hiện 115 ca có sử dụng VLNT, trong đó có trường hợp BS Minh không cung cấp được cụ thể mua VLNT ở cửa hàng, công ty nào để cung cấp cho bệnh nhân.

Đáng nói, trong suốt quá trình tiến hành thanh tra, đoàn thanh tra nhiều lần yêu cầu BS Nhơn và BS Minh giải trình về việc sử dụng số tiền của bệnh nhân, tên đơn vị cung cấp, giá VLNT nhưng cả 2 BS này không thực hiện; cũng như nhiều lần được mời làm việc nhưng BS Nhơn không đến. Do 2 BS này không giải trình đầy đủ, Thanh tra TP.HCM đã áp dụng mức tạm tính căn cứ vào từng loại thủ thuật, phẫu thuật mà Sở Y tế TP.HCM đã xác minh tại BV Trưng Vương vào năm 2019. Theo đó, từ năm 2012 – 2018, với 132 ca phẫu thuật, thủ thuật có sử dụng VLNT, BS Nhơn thu tiền trái pháp luật hơn 2,6 tỉ đồng. Từ năm 2012 – 2016, BS Minh thực hiện 115 ca, thu tiền trái pháp luật hơn 2,8 tỉ đồng. Thanh tra TP.HCM khẳng định số tiền trên cần được thu hồi, xử lý theo quy định.

Trách nhiệm của ai ?

Thanh tra TP.HCM kết luận, BV Trưng Vương không mua sắm VLNT từ năm 2012 – 2018 là thực hiện không đúng quy định của Bộ Y tế, dẫn đến việc BS của BV tự mua hoặc giới thiệu bệnh nhân đi mua VLNT; từ đó phát sinh các khoản thu lợi trái pháp luật của các BS trong thời gian dài, nhưng không có hồ sơ pháp lý để theo dõi, quản lý chất lượng, nguồn gốc, xuất xứ của các mặt hàng VLNT. Từ năm 2012 đến trước tháng 10.2018, BV để cho BS của khoa thu tiền VLNT nên không lập hóa đơn, kê khai doanh thu chịu thuế; không theo dõi thu, chi VLNT trong thời gian dài, là thực hiện không đúng luật Kế toán.

Thanh tra TP.HCM cũng xác định việc Giám đốc BV Trưng Vương ký ban hành các quyết định giao cho Trưởng khoa Bỏng – tạo hình thẩm mỹ (BS Phạm Trịnh Quốc Khanh – PV) chịu trách nhiệm tư vấn vật tư y tế tiêu hao phục vụ phẫu thuật, thủ thuật, giới thiệu công ty cung cấp để bệnh nhân lựa chọn…, là giao việc không đúng chức trách, nhiệm vụ của trưởng khoa lâm sàng theo quy chế BV của Bộ Y tế. Do đó, cần thu hồi, hủy bỏ các quyết định trên. Để xảy ra các vi phạm trên là trách nhiệm của Giám đốc BV Trưng Vương (BS Lê Thanh Chiến – PV), Trưởng phòng Tài chính – kế toán, Trưởng phòng Trang thiết bị – vật tư y tế, Trưởng khoa Bỏng – tạo hình thẩm mỹ và các cá nhân có liên quan theo từng thời kỳ phát sinh vụ việc…

Không khắc phục hậu quả sẽ chuyển công an điều tra 

Ngày 27.12, nguồn tin của PV cho biết Văn phòng UBND TP.HCM đã có thông báo kết luận chỉ đạo của Phó chủ tịch UBND TP.HCM Ngô Minh Châu về KLTT việc thực hiện thu, chi tài chính tại Khoa Bỏng – tạo hình thẩm mỹ (BV Trưng Vương) từ năm 2012 – 2018.

Theo đó, từ kiến nghị của Thanh tra TP.HCM, ông Ngô Minh Châu giao Giám đốc Sở Y tế tăng cường công tác kiểm tra hoạt động khám, chữa bệnh của các BV trực thuộc có chuyên khoa tạo hình thẩm mỹ để kịp thời chấn chỉnh việc mua sắm, sử dụng VLNT, vật tư y tế có nguồn gốc, chất lượng sản phẩm trong quá trình phẫu thuật, thủ thuật, cấy ghép vào cơ thể người, tránh các nguy cơ rủi ro, phát sinh hậu quả biến chứng…

Giám đốc Sở Y tế có trách nhiệm phối hợp Thanh tra TP.HCM thu hồi khoản thu lợi trái pháp luật của các BS khoa bỏng – tạo hình thẩm mỹ; chỉ đạo Thanh tra Sở Y tế xử lý các hành vi vi phạm hành chính trong lĩnh vực y tế của BV Trưng Vương; kiểm điểm, làm rõ trách nhiệm đối với tập thể, cá nhân thuộc thẩm quyền quản lý liên quan mà KLTT nêu. Giám đốc BV Trưng Vương có trách nhiệm tổ chức kiểm điểm tập thể, cá nhân thuộc thẩm quyền quản lý theo KLTT và có biện pháp chấn chỉnh, khắc phục; chịu trách nhiệm giải quyết khiếu nại, phản ánh của bệnh nhân được phẫu thuật, thủ thuật, tạo hình thẩm mỹ tại BV mà có sự cố, biến chứng xảy ra do nguyên nhân từ VLNT đã cấy ghép vào cơ thể bệnh nhân từ năm 2012 – 2018.

Riêng với BS Nguyễn Ngọc Nhơn và BS Võ Anh Minh, phải kiểm điểm và xử lý về ý thức chấp hành tổ chức kỷ luật, chấp hành pháp luật thanh tra. Nếu 2 BS này không nghiêm túc thực hiện thì tạm đình chỉ công tác để làm rõ trách nhiệm và xử lý theo luật Viên chức.

Phó chủ tịch UBND TP.HCM cũng giao Chánh thanh tra TP.HCM có quyết định thu hồi số tiền thu lợi trái pháp luật của các BS BV Trưng Vương theo KLTT nêu để nộp ngân sách theo quy định. Đối với các cá nhân không chấp hành khắc phục hậu quả theo quyết định thu hồi tiền thu lợi trái pháp luật, thì chuyển hồ sơ sang Cơ quan điều tra Công an TP.HCM xem xét, xử lý theo quy định của pháp luật.

Duy Tín/ TNO