Phá vụ án ma túy lớn chưa từng thấy tại châu Á và lời cảnh báo cho khu vực Đông Nam Á
55 triệu viên hồng phiến và hơn 1,5 tấn ma túy đá đã được cảnh sát huyện Ton Pheung, tỉnh Bokeo, Lào thu giữ ở khu vực “tam giác vàng” giáp Thái Lan và Myanmar vào ngày 27/10.
Jeremy Douglas, đại diện khu vực Đông Nam Á của Văn phòng Liên Hợp Quốc về Ma túy và Tội phạm (UNODC) cho biết, đây là “vụ bắt giữ ma túy lớn nhất trong lịch sử Đông và Đông Nam Á cho đến nay”. Trước đó 1 tuần, cảnh sát Bokeo cũng thu giữ 16 triệu viên ma túy tổng hợp trong 2 chiến dịch ở khu vực nêu trên.
Điểm nóng “Tam giác vàng”
Tam giác Vàng, khu vực phía Đông Bắc Myanmar tiếp giáp với các phần của Thái Lan và Lào, có lịch sử lâu đời là vùng sản xuất ma túy lớn. Tam giác Vàng đã từng là một trung tâm sản xuất lớn các chất kích thích dạng amphetamine, đặc biệt là methamphetamine, để cung cấp cho các tổ chức tội phạm châu Á với mạng lưới phân phối mở rộng đến tận Nhật Bản và New Zealand.
Theo ông Jeremy Douglas, sự gia tăng đột biến về khối lượng ma túy bị tịch thu tại Lào là do sự chuyển dịch của các tuyến đường buôn lậu trong lãnh thổ Myanmar trong bối cảnh tình trạng bất ổn ở các khu vực biên giới kể từ cuộc đảo chính hồi tháng 2 tại quốc gia này.
Ông Douglas nói: “Điều này liên quan đến tình trạng an ninh rối ren và quản lý đảo lộn ở khu vực Tam giác vàng và bang Shan của Myanmar, gây ảnh hưởng lan tỏa trên toàn khu vực này”.
Lời cảnh báo khu vực Đông Nam Á
Gần như mỗi năm trong giai đoạn 2011-2020, giới chức Đông Nam Á đều thu giữ lượng ma túy lớn hơn so với năm trước đó.
Các băng đảng ma túy Đông Nam Á thường bán “hàng” đến những thị trường giàu có hơn như Nhật Bản và Úc nhưng gần đây dường như đã điều chỉnh mô hình kinh doanh khi ngày càng nhắm đến các nền kinh tế trong khu vực. Trong 10 năm trở lại đây, giá ma túy giảm mạnh trên khắp Đông Nam Á, cho thấy nguồn cung đã gia tăng đáng kể.
Trong năm 2019, theo số liệu của Cơ quan Phòng chống ma túy và tội phạm của LHQ (UNODC), tỉ lệ công dân trong độ tuổi 15-64 sử dụng các chất kích thích dạng amphetamine, bao gồm ma túy, ở Đông Á và Đông Nam Á là 0,61% (10 triệu người) – so với 0,54% của toàn thế giới. Tỉ lệ này biến Đông Á và Đông Nam Á thành thị trường ma túy lớn nhất thế giới.
Các cuộc khảo sát gần đây cho thấy khoảng 1 triệu người ở mỗi nước Indonesia, Philippines và Thái Lan sử dụng ma túy ít nhất một lần trong năm 2020. Trong giai đoạn 2016-2019, lượng người sử dụng ma túy ít nhất một lần mỗi năm đã tăng 10 lần ở Thái Lan. Cùng kỳ, lượng người khai nhận sử dụng ma túy với giới chức ở Malaysia cũng tăng 6 lần.
Vào năm 2019, LHQ định giá thị trường ma túy Đông Nam Á khoảng 60 tỉ USD. Tổ chức này cũng nhấn mạnh những người nghiện ma túy cần được đối xử như bệnh nhân, chứ không phải như tội phạm.
Nhiều chính phủ trong khu vực đang bắt đầu xem xét ý tưởng này. Tuy nhiên, theo The Economist, cho đến khi các nước chuyển kinh phí hỗ trợ cai nghiện từ cơ quan thực thi pháp luật sang cơ quan chăm sóc sức khỏe, lượng người nghiện ma túy vẫn sẽ gia tăng.
Thu Quỳnh
