Ông Trump toan tính gì khi chìa ‘cành ô-liu’ với Trung Quốc, Iran, Triều Tiên?
Chính quyền Tổng thống Mỹ Donald Trump cho thấy sự ‘tươi mới’ trong cách tiếp cận các vấn đề an ninh hàng đầu, sau khi cố vấn an ninh quốc gia John Bolton, một nhân vật ‘diều hâu’, ra đi.
Bắn tín hiệu “chìa cành ô-liu”
“Nếu chúng ta phải chốt thỏa thuận thì hãy làm cho xong đi. Nhiều người đang nói về chuyện này, tôi thấy nhiều nhà phân tích đang đề cập tới một thỏa thuận tạm thời – nghĩa là chúng ta sẽ làm từng chút, phần dễ làm trước.
Nhưng đây chẳng phải chuyện dễ hay khó, mà là thỏa thuận hay không thỏa thuận mà thôi. Tôi nghĩ có một số thứ tôi sẽ cân nhắc”, Tổng thống Donald Trump phát biểu trước các phóng viên hôm 12-9, giờ Mỹ.
Theo nhận định của CNBC, đây là cách ông Trump ra tín hiệu về việc cân nhắc một thỏa thuận thương mại tạm thời với Trung Quốc, dù bản thân ông không muốn lắm.
Phát biểu này của Tổng thống Mỹ có thể tạm chấm dứt tình trạng nhiễu loạn thông tin về vòng đàm phán thương mại Mỹ – Trung sắp diễn ra.
Chỉ trong ngày 12-9, báo chí Mỹ đã đưa tin loạn xạ về kiểu thỏa thuận tạm thời như đã nêu.
Trong khi Bloomberg cho rằng chính quyền ông Trump đang thảo luận về việc đưa ra một gói thỏa thuận thương mại “tạm thời” với Trung Quốc, thì CNBC sau đó dẫn lời một “quan chức cấp cao Nhà Trắng” bác lại mẩu tin này. Thị trường chứng khoán được phen nhảy múa vì những tín hiệu trên.
Việc ông Trump tiết lộ đôi điều về dự tính của mình dẫu sao cũng là diễn biến tích cực cho căng thẳng thương mại Mỹ – Trung, và phản ánh thái độ mềm mỏng của ông vài ngày qua. Trước đó, Tổng thống Mỹ dời ngày tăng thuế nhập khẩu lên hàng Trung Quốc từ 1-10 tới 15-10.
Những cột mốc trên được xem như thiện chí của Mỹ vì đã “né” ngày quốc khánh Trung Quốc. Quan trọng hơn, nó cũng mang tới hi vọng cho vòng đàm phán tới đây, vốn được ấn định vào “đầu tháng 10”.
Tính thời điểm có vẻ được chính quyền ông Trump tính toán cẩn thận. Đàm phán trước ngày tăng thuế nhập khẩu, nghĩa là phía Mỹ “có bài”.
Ông Trump thay đổi để hướng về bầu cử?
Nếu xét thêm các tin tức từ Iran và Triều Tiên và việc cố vấn an ninh “diều hâu” John Bolton từ chức, có thể thấy trong giai đoạn này, ông Trump đang tạo cảm giác một chính quyền tươi mới với thái độ thay đổi. Việc giải quyết cùng lúc 3 vấn đề này sẽ có tác động lớn tới chiến dịch bầu cử.
Cập nhật mới nhất cho thấy ông Trump đang cân nhắc giảm áp lực trừng phạt lên Iran, nhằm đảm bảo có cuộc gặp với Tổng thống Iran Hassan Rouhani.
Ông Bolton trước đây là nhân vật được cho có quan điểm cứng rắn với Iran. Vì vậy không ngạc nhiên khi ông Hesameddin Ashena, cố vấn của Tổng thống Iran Rouhani, hôm 11-9 cho rằng việc ông Bolton rời chức là “tín hiệu quyết định cho sự sụp đổ của chiến lược gây sức ép tối đa của Mỹ” trước Iran.
Những chiến thắng ngoại giao của Mỹ lúc này rất cần thiết để ông Trump chuẩn bị đầy đủ nhất cho nỗ lực vận động tái tranh cử 2020.
Triều Tiên, Iran và Trung Quốc là ba thách thức lớn nhất. Khi đưa mọi thứ êm xuôi trở lại và kích thích nền kinh tế, đó mới là mục tiêu ông Trump cần theo đuổi trong ngắn hạn.
Tính tới nay, tỉ lệ ủng hộ ông Trump trong đảng Cộng hòa vẫn rất cao (94%, theo lời ông Trump), và đó là điều kiện tiên quyết để ông tiếp tục hành trình lãnh đạo nước Mỹ.
National Review lý giải rằng sự ủng hộ của ông Trump xuất phát từ lý do ông đang điều hành như một Tổng thống của… thời chiến, hoặc khủng hoảng quốc gia. Lấy ví dụ, George W. Bush có tỉ lệ ủng hộ lên tới 99%, và con số này xuất hiện sau vụ khủng bố đẫm máu 11-9.
Ngọc Hoàng
