Theo đại diện viện kiểm sát, đây là vụ án có thất thoát đặc biệt lớn, thiệt hại hàng ngàn tỉ, ảnh hưởng đến trật tự quản lý kinh tế, VKS cho rằng cựu phó bí thư Tất Thành Cang có vai trò cầm đầu, bút phê cho Sadeco phát hành 9 triệu cổ phần trái quy định… nên đề nghị tòa tuyên phạt 12-14 năm tù.
Ngày 4/1, phiên xử ông Tất Thành Cang (50 tuổi), Tề Trí Dũng (nguyên chủ tịch HĐQT Sadeco) và 18 bị cáo khác về các sai phạm tại Sadeco kết thúc phần xét hỏi.
Phát biểu quan điểm về vụ án, đại diện VKS cho rằng, ông Cang với vai trò là Phó bí thư Thành ủy – chức vụ cao nhất trong vụ án, buộc phải biết việc phát hành vốn của Sadeco phải theo quy định về quản lý vốn Nhà nước, trước khi chuyển nhượng phải thông qua thẩm định giá, bán đấu giá…
Tuy nhiên, bị cáo đã bút phê “đồng ý” cho Sadeco phát hành 9 triệu cổ phần cho Công ty Cổ phần đầu tư phát triển Nguyễn Kim (Công ty Nguyễn Kim) mà không qua đấu giá… Việc này tạo điều kiện cho Sadeco bán cổ phần giá rẻ, gây thiệt hại của Sadeco hơn 1.103 tỷ đồng. Trong đó thiệt hại của Nhà nước là 669 tỷ đồng.
Quá trình xét xử, bị cáo cho rằng, việc bút phê của mình là đúng quy trình, chỉ thống nhất về chủ trương không phải là chỉ đạo có tính quyết định để thực hiện việc phát hành cổ phần dẫn đến thiệt hại của Sadeco nên không chịu trách nhiệm. Tuy nhiên, theo VKS, chứng cứ trong hồ sơ vụ án và thẩm vấn công khai tại tòa cho thấy “có đủ căn cứ xác định bị cáo là người có tầm quan trọng trong việc chỉ đạo, điều hành của Sadeco”.
“Lời khai của Tề Trí Dụng cho thấy quá trình xin ý kiến, UBND thành phố cũng có chỉ đạo, chỉ được thực hiện việc phát hành cổ phần khi có ý kiến của Thành ủy. Điều đó thể hiện vai trò của bị cáo Cang quan trọng nhất”, đại diện VKS nhận định và đánh giá ông Cang “có thái độ khai báo quanh co, không thừa nhận hành vi sai phạm” nên cần có mức án nghiêm khắc.
Tuy nhiên, VKS cũng ghi nhận những tình tiết giảm nhẹ cho ông Cang như gia đình có công với cách mạng, có nhiều đóng góp cho thành phố… nên đề nghị HĐXX tuyên phạt mức án 12-14 năm tù về tội Vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản gây thất thoát lãng phí theo khoản 3 Điều 219 Bộ luật Hình sự.
Đối với Tề Trí Dũng, cơ quan công tố xác định bị cáo với vai trò Chủ tịch HĐQT Sadeco, đã tổ chức nhiều cuộc họp và ký nghị quyết thông qua việc phát hành 9 triệu cổ phần cho Công ty Nguyễn Kim. Quá trình điều tra, xét xử, bị cáo khai không lựa chọn doanh nghiệp này làm đối tác chiến lược nếu không có sự chỉ đạo của Tất Thành Cang.
“Bị cáo buộc phải biết việc chuyển nhượng cổ phần của Sadeco có vốn Nhà nước phải qua đấu giá, xác định theo giá thị trường”, đại diện VKS nêu quan điểm. Tuy nhiên, Dũng đã chỉ đạo cấp dưới sử dụng kết quả thẩm định giá của HSC (doanh nghiệp không có chức năng thẩm định), thông qua quyết định bán cổ phần cho Công ty Nguyễn Kim với giá 40.000 đồng/cổ phần không qua đấu giá gây thiệt hại cho tài sản của nhà nước 669 tỷ đồng.
Ngoài ra, Dũng còn đề ra chủ trương, chỉ đạo Phúc và cấp dưới tổ chức chi tiền của Sadeco cho nhiều cá nhân đi du lịch nước ngoài dưới danh nghĩa đi “tham quan, khảo sát” trái quy định, gây thất thoát của Nhà nước số tiền hơn 2,1 tỷ đồng.
Cũng với vai trò là Chủ tịch HĐQT, Tề Trí Dũng và Hồ Thị Thanh Phúc (cựu tổng giám đốc Sadeco) và các thành viên HĐQT đã lợi dụng quyền hạn, nhiệm vụ được giao, duyệt chi nhiều khoản tiền từ quỹ thù lao khen thưởng của công ty trái quy định rồi chiếm hưởng hơn 4,6 tỷ. Đến 2018, khi bị thanh tra, bị cáo đã chỉ đạo cấp dưới tiêu hủy chứng từ.
Theo VKS, Dũng là người giữ vai trò chủ đạo, xuyên suốt các hành vi sai phạm tại Sadeco. Tuy nhiên, quá trình xét xử, bị cáo thành khẩn khai báo, ăn năn hối cải; số tiền tham ô không sử dụng chi tiêu cá nhân mà chi thăm hỏi, từ thiện (có giấy xác nhận); đã tự nguyện khắc phục toàn bộ số tiền chiếm hưởng, gia đình có nhiều cống hiến…
Sau khi đánh giá các tình tiết tăng nặng, giảm nhẹ, VKS đề nghị HĐXX tuyên phạt Dũng 11-12 năm tù về tội Vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản gây thất thoát lãng phí; 9-10 năm tù về tội Tham ô Tài sản, tổng hợp 20-22 năm tù.
Với vai trò là Tổng giám đốc Sadeco, Hồ Thị Thanh Phúc phải biết rõ việc thực hiện các hoạt động liên quan đến phát hành cổ phần phải theo quy định của pháp luật về quản lý vốn Nhà nước, theo đại diện VKS.
Tuy nhiên, bị cáo thực hiện theo chỉ đạo của Dũng cùng với các bị cáo khác hoàn thành các thủ tục chuyển nhượng 9 triệu cổ phần Sadeco mà không thông qua đấu giá dẫn đến thất thoát số tiền lớn của Nhà nước. Phúc cũng là người hoàn tất các thủ tục ký hợp đồng với công ty du lịch cho các cá nhân đi nước ngoài bằng tiền quỹ của công ty không đúng quy định, gây thất thoát 2,1 tỷ đồng của Sadeco. Đối với việc chiếm hưởng 4,6 tỷ đồng tiền quỹ khen thưởng của công ty, bị cáo là người có vai trò chính, ký duyệt danh sách và phân chia cho các cá nhân khác.
VKS đánh giá Phúc có vai trò quan trọng sau Tề Trí Dũng trong các hành vi sai phạm, song đã thành khẩn khai báo nên đề nghị tòa tuyên mức án 10-11 năm tù về tội Vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản gây thất thoát lãng phí; 9-10 năm tù về tội Tham ô tài sản, tổng hợp 19-21 năm tù.
Liên quan đến vụ án, 17 bị cáo khác bị đề nghị mức án từ 2-3 năm tù treo đến 15 năm tù. Theo đó, viện kiểm sát đề nghị mức án với các bị cáo như sau:
1. Bị cáo Tất Thành Cang, nguyên phó bí thư Thường trực Thành ủy TP.HCM: từ 12-14 năm tù về tội Vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản Nhà nước gây thất thoát, lãng phí.
2. Bị cáo Phạm Văn Thông, nguyên phó chánh Văn phòng Thành ủy, 6-7 năm tù về tội Vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản Nhà nước gây thất thoát, lãng phí.
3. Bị cáo Tề Trí Dũng, nguyên tổng giám đốc, thành viên HĐTV Công ty IPC, Chủ tịch HĐQT Công ty SADECO: từ 11-12 năm tù tội Vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản Nhà nước gây thất thoát, lãng phí; từ 9-10 năm tù về tội Tham ô tài sản, tổng hợp hình phạt từ 20-22 năm tù.
4. Bị cáo Hồ Thị Thanh Phúc, nguyên tổng giám đốc Công ty SADECO: 10-11 năm tù về tội Vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản Nhà nước gây thất thoát, lãng phí; từ 9-10 năm tù về tội Tham ô tài sản, tổng hợp hình phạt từ 19-21 năm tù.
5. Bị cáo Đỗ Công Hiệp, nguyên kế toán trưởng Công ty SADECO: 4-5 năm tù tội Vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản Nhà nước gây thất thoát, lãng phí; 9-10 năm tù tội Tham ô tài sản, tổng hợp hình phạt 13-15 năm tù.
6. Bị cáo Huỳnh Phước Long, nguyên trưởng phòng Quản lý đầu tư kinh doanh vốn của Văn phòng Thành ủy: 6-7 năm tù tội Vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản Nhà nước gây thất thoát, lãng phí, 6-7 năm tù tội Tham ô tài sản, tổng hợp hình phạt 12-14 năm tù.
7. Bị cáo Trần Công Thiện, nguyên tổng giám đốc Công ty TNHH MTV Đầu tư và Xây dựng Tân Thuận: 7-8 năm tội Vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản Nhà nước gây thất thoát, lãng phí; 6-7 năm tù tội Tham ô tài sản, tổng hợp hình phạt 13-15 năm.
8. Bị cáo Phạm Xuân Trung, nguyên thành viên HĐTV Công ty IPC, phó tổng giám đốc Công ty IPC: 4-5 năm tù tội Vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản Nhà nước gây thất thoát, lãng phí; 2-3 năm tù tội Tham ô tài sản, tổng hợp hình phạt từ 6-8 năm tù.
9. Bị cáo Trần Đăng Linh, nguyên phó tổng giám đốc Công ty IPC: 6-7 năm tù về tội Vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản Nhà nước gây thất thoát, lãng phí; 3-4 năm tù tội Tham ô tài sản, tổng hợp hình phạt 9-11 năm tù.
10. Bị cáo Nguyễn Văn Minh, nguyên chủ tịch HĐTV Công ty TNHH MTV Xây dựng Tân Thuận: 5-6 năm tù tội Tham ô tài sản.
Các bị cáo:
11. Bị cáo Nguyễn Hữu Thành, nguyên phó chủ tịch thường trực HĐQT Công ty Nguyễn Kim, thành viên HĐQT Công ty SADECO, đại diện Công ty Nguyễn Kim tại Công ty SADECO: 6-7 năm tù.
12. Bị cáo Lê Hoàng Minh, nguyên Chủ tịch HĐTV Công ty IPC: 5-6 năm tù.
13. Bị cáo Vũ Xuân Đức, nguyên Thành viên HĐTV Công ty IPC, Phó Tổng Giám đốc Công ty IPC: 4-5 năm tù.
14. Bị cáo Nguyễn Trường Bảo Khánh, nguyên Thành viên HĐTV Công ty IPC: 4-5 năm tù.
15. Bị cáo Trần Mạnh Khôi, nguyên Trưởng Ban kiểm soát của Công ty SADECO: 3 năm tù nhưng cho hưởng án treo
16. Bị cáo Đoàn Minh Lý, nguyên thành viên Ban Kiểm soát của Công ty SADECO: 3 năm tù nhưng cho hưởng án treo
17. Bị cáo Lâm Văn Tuấn, nguyên hành viên Ban kiểm soát của Công ty SADECO: 3 năm tù nhưng cho hưởng án treo
18. Bị cáo Phùng Đức Trí, nguyên Phó Tổng Giám đốc phụ trách phòng Tài chính – Kế hoạch Công ty IPC: 3 năm tù nhưng cho hưởng án treo.
19. Bị cáo Đoàn Thị Minh Trang, nguyên Trưởng phòng Tài chính – Kế hoạch Công ty IPC: 2-3 năm tù nhưng cho hưởng án treo
20. Bị cáo Lương Trí Cường, nguyên chuyên viên Phòng Tài chính – Kế hoạch Công ty IPC: 2-3 năm tù nhưng cho hưởng án treo cùng về tội Vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản Nhà nước gây thất thoát, lãng phí.
Về trách nhiệm dân sự, Công ty Nguyễn Kim đã hoàn trả toàn bộ 9 triệu cổ phần cùng tiền lãi phát sinh cho Sadeco. Đối với số tiền 4,6 tỷ đồng Dũng và đồng phạm tham ô, các bị cáo đã khắc phục hết; còn số tiền hơn 3,5 tỷ đồng thiệt hại của Sadeco (trong đó 2,1 tỷ đồng của Nhà nước) chi cho các cá nhân đi du lịch, VKS đề HĐXX tuyên thu hồi.
Cùng quan điểm, đại diện Sadeco trước đó cũng đề nghị Dũng, Phúc và đồng phạm phải nộp lại số tiền này.
Phiên tòa tiếp tục với phần bào chữa của các bị cáo và luật sư.
Hồng Anh