Tổng thống Putin nổi cơn thịnh nộ, vạch tội NATO: Thành phố chiến lược Ukraine “trong tầm ngắm”?
Mới đây, Tổng thống Nga V. Putin đã có phản ứng khá dữ dội sau hồi đáp của Mỹ và NATO về đề xuất an ninh của Moscow. Dư luận quốc tế tò mò không biết “đòn thù” của ông chủ Điện Kremlin sẽ ở đâu?
Ông Putin “nổi cơn lôi đình”
Ít giờ trước, Tổng thống Nga Vladimir Putin đã ra tuyên bố về các văn bản – phản ứng của Mỹ và NATO đối với các yêu cầu của Nga về đảm bảo an ninh mà Moscow đã đưa ra vào tháng 12/2021.
Được biết các đề xuất này bao gồm quan điểm của Nga về một số phương án giúp chấm dứt căng thẳng hiện có với NATO. Cụ thể, nó gợi ý rằng liên minh nên bỏ ý định kết nạp Ukraine.
Trong tuyên bố, ông Putin nêu rõ rằng phương Tây về cơ bản đã phớt lờ các đề xuất của Điện Kremlin và lưu ý thêm rằng Mỹ đã không đáp ứng được 3 đề xuất quan trọng của Nga trong lĩnh vực an ninh:
“Chúng tôi không thấy 3 yêu cầu chính của mình được xem xét thỏa đáng: ngăn chặn sự mở rộng của NATO, loại bỏ khả năng sử dụng các hệ thống vũ khí tấn công gần biên giới Nga và cơ sở hạ tầng quân sự của khối ở Châu Âu quay trở lại như năm 1997”.
Tổng thống Nga nói thêm rằng về cơ bản Phương Tây đã phớt lờ các đề xuất an ninh của Nga với lý do bảo vệ quyền tự do lựa chọn đồng minh của mình.
Ông Putin nhấn mạnh rằng quyền này chỉ là phân nửa của cái gọi là “nguyên tắc an ninh không thể tách rời” nằm trong Tuyên bố Helsinki 1975.
Tuyên bố được 35 quốc gia bao gồm Phương Tây, Liên Xô và các đồng minh ký kết nhằm nhấn mạnh rằng việc quan trọng nhất là duy trì an ninh của các bên tham gia và lưu ý rằng sự mất an toàn của bất kỳ bên nào có thể gây ra hậu quả tiêu cực cho toàn bộ cộng đồng quốc tế.
Trong diễn biến liên quan, Ngoại trưởng Nga Sergei Lavrov cho biết các nước Phương Tây đang cố gắng “quên” nguyên tắc quan trọng của an ninh không thể tách rời hoặc chỉ thực hiện chúng để đem lại lợi thế cho họ.
Ngoại trưởng lưu ý rằng Mỹ đã đưa ra phản ứng tiêu cực trước yêu cầu tuân theo nguyên tắc này của Nga và rằng ông đang lên phương án phản ứng liên bộ để đáp trả – thứ sẽ được đệ trình lên ông Putin.
Thành phố chiến lược Ukraine “trong tầm ngắm”?
Thời gian gần đây, truyền thông và các chính trị gia Phương Tây đã nhiều lần đề cập về cái gọi là “cuộc xâm lược toàn diện Ukraine” của Nga nhằm phản ứng lại việc yêu cầu an ninh của Moscow bị họ phớt lờ.
Điểm chung của các kịch bản này đó là mục tiêu cuối cùng của người Nga được xác định là Thủ đô Kiev.
Tuy nhiên trong bài bình luận được tờ Apostrophe của Ukraine đăng tải hôm 1/2, ông Luke Harding phóng viên nước ngoài của The Guardian và từng sống 4 năm tại Nga tỏ ra nghi ngờ tất cả các kịch bản nói trên:
“Theo ý kiến của tôi, sẽ không có gì xảy ra ở Kiev nhưng có thể có leo thang ở Donbass. Cụ thể – rất có thể sẽ có một nỗ lực để chiếm Mariupol. Kharkov, Odessa, Kiev rất khó khăn (để tấn công) còn Mariupol là một thành phố tiền tuyến, chỉ mất 15 phút lái xe và đó là tất cả”.
“Đối với tôi, dường như ông ấy (Tổng thống Nga Vladimir Putin) có thể làm điều gì đó dưới lá cờ D-LPR (các thực thể thân Nga ở Donbass) và nói rằng đó không phải là (hành động của) Quân đội Nga – mà là một cuộc nội chiến.
Toan tính làm Nga sa lầy ở Ukraine, Mỹ khiến Kiev “khóc thét” vì những gì vừa nhận? Mỹ kinh ngạc trước quân ‘tốt thí’ của TT Putin: 5 con tàu cũ kỹ khiến cả châu Âu sốt vó Nga dọa đâm, tàu Mỹ ‘co vòi’ rút chạy – Trung Quốc bái phục, khoe ngay thành tích để đời
Đây là một lựa chọn hấp dẫn hơn đối với ông Putin. Và bạn có thể thấy một kịch bản như vậy – sự leo thang chiến tranh ở Donbass. Nhưng Putin cũng có thể sẽ công nhận D-LPR là các quốc gia hợp pháp”, ông Harding nói thêm. Phương án Duma Quốc gia (Hạ viện) Nga công nhận “độc lập” của các khu vực Donbass bị chiếm đóng là khả thi.
Nói về các biện pháp trừng phạt có thể được Phương Tây áp dụng đối với Nga, ông Harding lưu ý rằng các tài phiệt Nga đang có quan hệ chặt chẽ với Phương Tây và vì vậy trừng phạt sẽ “không nghiêm trọng lắm”.
Hôm 28/1, Tổng thư ký NATO Jens Stoltenberg cho biết Nga tiếp tục tăng quân gần biên giới Ukraine đồng thời lưu ý rằng liên minh sẽ không gửi quân đến Ukraine trong trường hợp Nga tiến hành một xâm lược mới.
Sau đó, Bộ trưởng Quốc phòng Ukraine Alexei Reznikov nói rằng Nga đã kéo tới biên giới Ukraine khoảng 130 nghìn quân – có tính đến tiềm năng hàng hải và hàng không.
Phạm Hùng