Nước cờ cao tay của đảng Dân chủ, ra tay hạ bệ ân nhân Kevin McCarthy
Chủ tịch thứ 55 của Hạ viện Hoa Kỳ, ông Kevin McCarthy, đã bị mất chức trong cuộc bỏ phiếu gây sốc do phe nổi dậy trong chính đảng Cộng hòa đưa ra.
Lần đầu tiên trong lịch sử 234 năm của mình, vào hôm 3/10, Hạ viện Hoa Kỳ đã ủng hộ nghị quyết “bãi nhiệm Chủ tịch Hạ viện” với số phiếu 216 – 210, bao gồm 8 phiếu đến từ đảng Cộng hòa, nơi ông McCarthy là thành viên.
Đảng Cộng hòa đang kiểm soát Hạ viện với đa số sít sao 221 – 212 và chỉ cần có 5 người “nổi loạn” là có thể đe dọa quyền lực của ông McCarthy trong trường hợp tất cả các thành viên Dân chủ tại Hạ viện cùng bỏ phiếu phế truất và điều này đã xảy ra khi tại cuộc bỏ phiếu trên, 8 thành viên Cộng hòa cùng với 208 thành viên Dân chủ đã bỏ phiếu để loại bỏ ông McCarthy khỏi chức vụ.
CNN cho biết thêm, các thành viên đảng Dân chủ tại Hạ viện được thông báo sẽ họp vào sáng 4/10.
Lãnh đạo phe thiểu số tại Hạ viện Hakeem Jeffries gọi đây là “thời điểm trang trọng của đất nước” và cho biết các đảng viên Dân chủ sẽ tiếp tục làm việc theo mô hình hợp tác lưỡng đảng vì lợi ích của người Hoa Kỳ.
Sau cuộc bỏ phiếu trên, Chủ tịch Ủy ban Tài chính Hạ viện, Hạ nghị sĩ Cộng hòa Patrick McHenry, sinh năm 1975, đại diện của bang North Carolina, sẽ tạm thời đảm nhiệm vị trí Quyền Chủ tịch Hạ viện cho đến khi cơ quan lập pháp này bầu nhà lãnh đạo mới.
Trước đó, nghị sĩ Cộng hòa theo đường lối cứng rắn Matt Gaetz tuyên bố sẽ đề xuất bãi nhiệm Chủ tịch Hạ viện McCarthy để kích hoạt quá trình bỏ phiếu tại Hạ viện.
Tuyên bố của ông Gaetz được đưa ra một ngày sau khi Hạ viện Mỹ bỏ phiếu thông qua dự luật để tài trợ cho chính phủ hoạt động thêm 45 ngày, giúp chính phủ Mỹ thoát nguy cơ đóng cửa từ sau nửa đêm 30/9. Thượng viện cũng thông qua và dự luật đã được Tổng thống Joe Biden ký.
Luật này khiến những người theo xu hướng cực hữu như Gaetz tức giận vì nó không có những khoản cắt giảm chi tiêu sâu và chính sách biên giới mà họ yêu cầu. Gaetz còn cáo buộc McCarthy đánh lừa đảng viên Cộng hòa, che giấu họ việc ông đã đạt “thỏa thuận bí mật” với đảng Dân chủ để không nhắc đến viện trợ Ukraine trong luật này mà sẽ ra dự luật riêng về vấn đề này sau.
Thực chất, cách duy nhất để Kevin McCarthy vẫn còn là Chủ tịch Hạ viện là đảng Dân chủ cứu nguy cho ông ấy, bởi quyết định cứu nguy cho đảng Dân chủ trong việc thông qua dự luật để tài trợ cho chính phủ. Tuy nhiên, đảng Dân chủ đã không làm vậy.
Từ đầu, khi ông McCarthy cần ít nhất 218 phiếu ủng hộ trong số 435 nghị sĩ tại Hạ viện để giữ được chức vụ. Một số đảng viên Dân chủ cấp cao cho biết họ sẽ không bỏ phiếu cho ông, mà thay vào đó sẽ ủng hộ lãnh đạo phe Dân chủ tại Hạ viện Hakeem Jeffries. Đây được xem là nước cờ cao tay của đảng Dân chủ trong việc lật đổ một lãnh đạo của đảng Cộng hòa, vừa là chiêu bài gây chia rẽ nội bộ chính trị khi cuộc bầu cử Mỹ sắp diễn ra.
Bích Vân
