Nữ Bộ trưởng Giao thông Mỹ gốc Hoa Elaine Chao bị điều tra vì thông đồng với TQ và mưu lợi riêng
Ngày 16 tháng 9, Ủy ban Cải cách và giám sát chính phủ của Hạ viện Mỹ tuyên bố: bà Elaine Chao (Triệu Tiểu Lan hay Zhao Xiaolan), người Mỹ gốc Hoa, Bộ trưởng Giao thông Vận tải đang bị điều tra. Bà Elaine Chao bị cáo buộc sử dụng vị trí trong nội các chính phủ Donald Trump để mang lại lợi ích cho việc kinh doanh vận tải hàng hải của gia đình. Do công ty vận tải Foremost Group của gia đình bà và chính phủ Trung Quốc trước nay có mối quan hệ mật thiết với nhau; thêm nữa Thượng nghị sỹ Mitch McConnell – lãnh đạo phe đa số Thượng viện là chồng bà, nên phạm vi cuộc điều tra có thể rất rộng.
Theo trang tin Đông Phương, Hồng Kông ngày 17 tháng 9, ông Elijah Cummings, Chủ tịch Ủy ban Cải cách và Giám sát chính phủ đã viết thư cho Elaine Chao yêu cầu cung cấp một số tài liệu và thông báo bà bị cáo buộc lợi dụng quyền lực của mình để đạt được lợi ích cá nhân, gây nên nhiều vấn đề rắc rối.
Ông Elijah Cummings viết trong thư: “Ủy ban đang xem xét sự trình bày sai lệch của bà về các sự kiện và hành động mà bà có thể hưởng lợi từ một công ty mà bà vẫn nắm giữ cổ phần. Ủy ban cũng đang xem xét mức độ hợp tác của bà về các yêu cầu báo cáo tài chính và đạo đức”.
Ủy ban Cải cách và Giám sát chỉ ra rằng trong quá khứ, báo chí đã nhiều lần đưa tin về việc bà Elaine Chao sinh ở Đài Bắc, đã lợi dụng vị trí Bộ trưởng Giao thông vận tải của mình để mang lại lợi ích cho công ty vận tải của cha và các chị em bà; đồng thời giúp nâng cao ảnh hưởng và địa vị của công ty này đối với chính phủ Trung Quốc. Có thông tin rằng Bắc Kinh đã gia hạn khoản vay hàng trăm triệu USD lãi suất thấp cho công ty để mua thêm các tàu đăng ký mang cờ nước ngoài.
Bức thư của Ủy ban Cải cách và Giám sát đặc biệt nêu ra một bài báo đăng trên tờ New York Times hồi tháng 6/2019, viết chi tiết về chuyến đi của bà Elaine Chao dự định đến Trung Quốc lần đầu tiên với tư cách là Bộ trưởng Bộ Giao thông Vận tải năm 2017 cuối cùng đã buộc phải tạm gác lại, do những xung đột với đồng nghiệp trong việc bà yêu cầu sắp xếp các thành viên gia đình mình tham gia hành trình.
Cuộc điều tra cũng sẽ tập trung vào việc bà sau khi tham gia chính phủ đã không lập tức bán ngay cổ phần của công ty xây dựng Vulcan Materials mà trước đây bà từng là giám đốc. Do trong quá trình xác nhận đề cử của Elaine Chao, bà không chỉ hứa sẽ bán ngay cổ phần mà còn tránh đề cập đến một số vấn đề ảnh hưởng trực tiếp đến lợi ích thương mại của công ty; vì vậy, bức thư của Ủy ban Cải cách và Giám sát chính phủ cũng đề cập đến việc bà “không tuân thủ các yêu cầu liên quan”.
Trước đây, bà Elaine Chao đã được nhiều người quan tâm do bị buộc tội “bí mật thông đồng” với Trung Quốc. Ngày 3 tháng 6, tờ New York Times đã đăng một bài dài viết về Elaine Chao, cho rằng bà đã sử dụng quyền lực để mưu lợi cho cá nhân và làm tổn hại lợi ích của nước Mỹ.
Bài viết tập trung vào gia đình bà, lịch sử phát triển của doanh nghiệp gia đình bà tại Trung Quốc và làm thế nào gia đình bà đã thiết lập được mối quan hệ gắn bó với giới tinh hoa chính trị và kinh doanh Trung Quốc. Trong đó, cha của bà, ông Triệu Tích Thành (Zhao Xicheng), đã được nhà lãnh đạo Đặng Tiểu Bình tiếp kiến. Ông Triệu cũng bạn thời sinh viên đại học với người kế nhiệm ông Đặng là Giang Trạch Dân (Jiang Zemin) nên thiết lập được quan hệ tốt đẹp với Bắc Kinh. Em gái bà là Triệu An Cát (Zhao Anji) không chỉ hoạt động kinh doanh ở Trung Quốc mà còn là thành viên hội đồng quản trị một công ty trong ngành công nghiệp quân sự của Trung Quốc.
Các ý kiến phân tích cho rằng bài báo nhằm cho thế giới bên ngoài thấy bà Elaine Chao (Zhao Xiaolan) và chính quyền Trung Quốc “có mối quan hệ riêng tư”. Trong bối cảnh đang diễn ra sự cạnh tranh toàn diện giữa Trung Quốc và Mỹ, bài báo này của New York Times đã gây nên bàn cãi sôi nổi. Bên cạnh đó, đài truyền hình FoxNews TV ngày 3 tháng 6 đã phát một đoạn video về bà Elaine Chao và chồng – lãnh đạo phe đa số Thượng viện Mitch McConnell, bác bỏ bài báo của New York Times.
Video của FoxNews trích dẫn lời một phát ngôn viên của bà Elaine Chao nói bài báo của New York Times hoàn toàn là một lời nói dối. Ông Mitch McConnell cũng nói bài báo dài đầy sơ hở. Theo ông, New York Times viết bà Elaine Chao yêu cầu sắp xếp các thành viên gia đình đi cùng trong chuyến thăm Trung Quốc là không đúng sự thật vì chuyến thăm đã không diễn ra. Đối với việc tờ New York Times, viết rằng Thượng nghị sỹ Mitch McConnell đã nhận được những khoản tiền hàng chục triệu đô la từ cha vợ của mình dùng cho việc tranh cử, FoxNews TV nói ông McConnell đã thừa nhận có khoản tiền đó nhưng nó hợp pháp và cảm ơn gia đình vì sự ủng hộ của họ.
Trang tin Đa Chiều ngày 17/9 đăng bài cho rằng, bà Bộ trưởng Giao thông Mỹ gốc Hoa Elaine Chao, đã nhiều lần bị giới truyền thông tạo ra một hình ảnh “Tongzhong” (bí mật thông đồng với Trung Quốc). Lần này thì bà bị Ủy ban Cải cách và giám sát chính phủ của Hạ viện Mỹ tiến hành điều tra.
Đa Chiều cho biết, trước thông tin về việc bà Elaine Chao bị điều tra, Bộ Giao thông Vận tải Mỹ đã ra tuyên bố, cho biết sẽ đáp ứng các yêu cầu của các nhân viên điều tra của Hạ nghị viện, nhưng đồng thời cũng nói những cáo buộc của Ủy ban là không hợp lý. Những thông tin kiểu này chỉ nhằm ý đồ phá hoại sự nghiệp phục vụ công cộng lâu dài của bà Elaine Chao.
Tuyên bố cũng đề cập, mặc dù Bộ Giao thông Vận tải đã chủ trương cắt giảm ngân quỹ cho một số dự án vận tải biển nhất định, nhưng nói chung vẫn chủ trương tăng chi tiêu cho vận chuyển hàng hải của Mỹ.
Theo báo cáo, Ủy ban Cải cách và Giám sát Hạ viện đã gửi 18 tài liệu và yêu cầu thông tin khác nhau cho bà Elaine Chao, trong đó bao gồm yêu cầu bà cung cấp bản sao của tất cả các tập tin liên lạc giữa bản thân bà hoặc bất kỳ nhân viên nào của Bộ Giao thông Vận tải Mỹ với cha bà và em gái Triệu An Cát, Giám đốc điều hành hiện tại của Tập đoàn vận tải Foremost Group của gia đình bà kể từ tháng 1/2017 tới nay. Không chỉ vậy, Ủy ban cũng yêu cầu bà Elaine Chao cung cấp một bản sao của tất cả các tài liệu liên quan đến kế hoạch chuyến bà đi thăm Trung Quốc hồi tháng 10 năm 2017; việc cung cấp tài liệu phải hoàn thành trước khi kết thúc tháng 9 này.
Tờ New York Times tiết lộ rằng một trong những nguyên nhân khiến Ủy ban này nghi ngờ là bà Elaine Chao khi giữ chức Bộ trưởng Giao thông Vận tải đã từng yêu cầu sắp xếp cho người thân tham dự các cuộc họp với các quan chức chính phủ Trung Quốc trong chuyến thăm. New York Times trước đó đưa tin, kế hoạch này của bà đã khiến các quan chức Bộ Ngoại giao Mỹ lo ngại về vấn đề đạo đức.
New York Times nói, cùng ngày 16/9, Ủy ban Cải cách và Giám sát Hạ nghị viện đã gửi thư cho Bộ trưởng Elaine Chao, trong đó dẫn bài báo liên quan của New York Times năm 2018, viết: “Quy định của liên bang cấm các nhân viên liên bang lợi dụng chức vụ công của họ để mưu lợi riêng cho bạn bè hoặc thân nhân”. Đồng thời, Ủy ban cũng cảnh báo bà Elaine Chao: “Có một số báo đã viết bà lợi dụng chức vụ công để mưu lợi ích cho Tập đoàn vận tải đường biển Foremost Group của gia đình. Công ty này có trụ sở tại New York, kinh doanh một hạm đội tàu vận chuyển hàng qua lại giữa Mỹ và Trung Quốc”.
Cũng trong bức thư này gửi bà Elaine Chao, Ủy ban Cải cách và Giám sát của Hạ nghị viện Mỹ cũng lưu ý rằng trong nhiệm kỳ của bà. Bộ Giao thông Vận tải Mỹ đã đề xuất cắt giảm các khoản tài trợ dự án ngành vận tải biển của Mỹ. New York Times bình luận rằng trong khi doanh nghiệp của gia đình bà Elaine Chao nhận được sự hỗ trợ từ ngành hàng hải Trung Quốc, thì việc cắt giảm các khoản tài trợ này có thể gây tổn thất cho ngành vận tải biển của Mỹ.
Bà Elaine Chao (Triệu Tiểu Lan), năm nay 63 tuổi, được Tổng thống Donald Trump bổ nhiệm giữ chức Bộ trưởng Giao Thông Vận tải sau khi trúng cử vào Nhà Trắng năm 2016, là người phụ nữ gốc Á đầu tiên nắm giữ một vị trí trong nội các Mỹ.
Bà Chao sinh tại Đài Bắc (Đài Loan) và đến Mỹ cùng gia đình từ khi 8 tuổi. Trước khi trở thành Bộ trưởng Giao thông Vận tải trong chính phủ của ông Donald Trump, bà từng giữ chức Bộ trưởng Lao động dưới thời cựu tổng thống George W. Bush (2001-2009) và từng làm Thứ trưởng Bộ Giao thông Vận tải dưới thời cựu tổng thống George H.W. Bush (Bush cha) từ năm 1989 đến 1991. Chồng bà là Thượng nghị sỹ Cộng hòa Mitch McConnell lãnh đạo phe đa số tại Thượng nghị viện.
Thu Thủy/Viettimes
