Những yếu tố khiến F0 dễ trở nặng dù đã tiêm vaccine Covid-19

Có 2 yếu tố chính dẫn đến việc những ca mắc Covid-19 trở nặng dù đã tiêm vaccine là tuổi tác, tình trạng sức khỏe.

Theo đánh giá dữ liệu của The Wall Street Journal, các ca mắc Covid-19 dù đã tiêm đủ liều vaccine đang xuất hiện nhiều ở người lớn tuổi và nhóm có sức khỏe tiềm ẩn. Phân tích này được đánh giá mang tới cái nhìn rõ nét hơn của bức tranh tổng thể về những người vẫn có nguy cơ mắc bệnh dù đã tiêm phòng.

Theo các chuyên gia y tế công cộng, theo dõi ca mắc Covid-19 sau tiêm vaccine là phần quan trọng trong việc bảo vệ những người dễ bị tổn thương khi quốc gia chuyển sang giai đoạn sống chung với đại dịch. Nỗ lực này bao gồm việc tiêm chủng tăng cường và cải thiện khả năng tạo ra kháng thể bảo vệ ở dân số nói chung.

Ít nhất 20.000 người đã tiêm vaccine tử vong vì Covid-19

Dữ liệu từ các bang cho thấy những người không được tiêm chủng là nguồn lây của các đợt dịch mới. Song, tỷ lệ F0 đã được tiêm vaccine Covid-19 đang tăng cao. Nguyên nhân là số lượng người được tiêm chủng ngày càng tăng, khả năng miễn dịch ở nhóm dân số tiêm vaccine Covid-19 sớm đang dần suy yếu.

Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh Mỹ (CDC) không công bố số liệu thống kê cụ thể về lượng người mắc Covid-19 sau tiêm vaccine. Vì vậy, WJS cho biết họ đã xem xét dữ liệu hồ sơ y tế của tổng cộng 21 triệu người được tiêm chủng đủ hai liều và một loạt báo cáo của các tiểu bang để đưa ra số liệu cuối cùng.

Giới chức y tế Mỹ quy định người được tiêm vaccine Covid-19 đầy đủ là những trường hợp đã qua 14 ngày kể từ mũi thứ hai vaccine mRNA hoặc mũi 1 Johnson & Johnson.

Từ đây, WJS thống kê đã có hơn 1,89 triệu người mắc Covid-19 sau khi tiêm vaccine. Trong đó, ít nhất 72.000 trường hợp nhập viện và 20.000 ca tử vong. Đặc biệt, những người mắc bệnh tiểu đường, phổi mạn tính, bệnh thận, hệ thống miễn dịch bị tổn hại có nguy cơ trở nặng khi mắc Covid-19 dù đã tiêm vaccine.

Đây vốn là nhóm dễ tổn thương. Dữ liệu từ Nam Carolina cho thấy 79% F0 nhập viện dù đã tiêm vaccine Covid-19 có ít nhất một tình trạng sức khỏe tiềm ẩn như tiểu đường. Tại khoa hồi sức tích cực (ICU), nơi điều trị cho những F0 nặng nhất, tỷ lệ có bệnh lý nền tăng lên 88%.

Tại Đại học Y Nam Carolina, gần như tất cả bệnh nhân được tiêm chủng Covid-19 trong ICU đều có hệ miễn dịch yếu do các vấn đề sức khỏe trước đó. Theo TS Andrew Goodwin, Trưởng khoa Hồi sức cấp cứu, những ca còn lại là người cao tuổi, đây cũng là yếu tố ảnh hưởng khả năng chống lại bệnh tật của họ.

Công ty tổng hợp dữ liệu y tế Truveta Inc đã phân tích hồ sơ của các bệnh viện và phát hiện trong 1,7 triệu người được tiêm đủ liều vaccine Covid-19, F0 bị tiểu đường, phổi mạn tính, thận mạn tính có nguy cơ phải nhập viện cao gấp đôi so với nhóm không được tiêm vaccine.

Khả năng mắc Covid-19 sau tiêm của họ vẫn rất thấp, ví dụ, khoảng 1,5% trong số 110.000 mắc bệnh thận mạn tính nhiễm bệnh. Song, Truveta phát hiện khoảng 1/4 số bệnh nhân mắc Covid-19 sau tiêm phải nhập viện. Khả năng nhập viện với những những người không có bệnh lý nền là khoảng 7,5%.

80% F0 tử vong là người từ 65 tuổi trở lên

Những cái chết đột ngột đang gia tăng ở những người lớn tuổi. Dữ liệu độc quyền mà WJS có được từ Mạng nghiên cứu sức khỏe Epic (do Công ty phần mềm hồ sơ y tế Epic Systems Corp) cho thấy trong số những ca tử vong vì mắc Covid-19 sau tiêm vaccine, khoảng 80% là người từ 65 tuổi trở lên. Dữ liệu này phân tích hồ sơ của 19,5 triệu người được tiêm phòng đầy đủ. Theo CDC, trong số tất cả ca tử vong do Covid-19 năm nay, độ tuổi này chiếm gần 69%.

Dữ liệu của Epic cũng chỉ ra những F0 trở nặng dù đã tiêm vaccine Covid-19 đều thuộc nhóm bệnh nhân dễ bị tổn thương. Theo nhà nghiên cứu Thomas Tsai, Trường Y tế Công cộng Harvard T.H. Chan, cộng đồng dễ bị tổn thương nhất có tỷ lệ nhập viện ICU cao gấp đôi so với nhóm dân còn lại.

WJS lưu ý số liệu thống kê mà họ có được khác nhau do cách các công ty đếm số ca nhập viện của F0. Epic chỉ tính những ca được xác nhận là bệnh nhân nhập viện vì Covid-19. Trong khi đó, Truveta tính cả những F0 có thể nhập viện với nguyên nhân khác.

Theo Epic, khoảng 1,2% người được tiêm chủng đầy đủ có một ca mắc Covid-19 sau tiêm, tương tự số liệu mà các bang của Mỹ đã công bố trước đó. Công ty cũng cho biết các F0 được phát hiện sau 20-22 tuần tiêm mũi vaccine Covid-19 cuối cùng. Con số này giống với phân tích của bang Georgia.

Theo bác sĩ Jackie Gerhart, Phó chủ tịch tin học y tế, Epic Health Research Network, những phát hiện này cho thấy thời điểm hiệu quả của vaccine Covid-19 bắt đầu suy yếu và phản ánh sự lây lan của biến chủng Delta vào cuối mùa hè. Dữ liệu của Epic cũng ghi nhận những ca mắc Covid-19 sau tiêm vaccine tăng đáng kể khi biến chủng Delta chiếm ưu thế trong các ca bệnh mới.

Trước những số liệu về ca mắc Covid-19 sau tiêm vaccine, quan chức y tế Mỹ vẫn nhấn mạnh người không được tiêm chủng có nguy cơ mắc bệnh cao hơn. Bang Vermont là khu vực đứng đầu về tỷ lệ tiêm chủng với 72% dân số đã nhận hai liều vaccine Covid-19. Song, những người chưa được tiêm đủ liều chiếm khoảng 70% số ca mắc mới.

Giám đốc Bộ phận Kiểm soát và Phòng ngừa Bệnh truyền nhiễm, Sở Y tế Công cộng Los Angeles, Sharon Balter, cho biết dữ liệu từ địa phương cho thấy vào tháng 8, những người không được tiêm chủng có nguy cơ nhiễm nCoV cao hơn gấp 5 lần và khả năng nhập viện cao hơn khoảng 29 lần so với nhóm được tiêm phòng đầy đủ.

Tuy nhiên, giới chức Mỹ lo ngại những người được tiêm chủng đang dần chiếm tỷ lệ cao trong số các F0 mới. Điều này thúc giục chiến dịch tiêm chủng mũi tăng cường cần được đẩy nhanh.

Ngày 20/11, Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh Mỹ (CDC) cho biết khả năng bảo vệ trước Covid-19 của khoảng 60% dân số quốc gia này đang bị suy giảm. Theo NBC News, chỉ 40% người Mỹ có mức kháng thể mạnh đủ để miễn dịch trước Covid-19.

Nếu tính cả số dân chưa được tiêm vaccine Covid-19, CDC ước tính 60% người dân Mỹ đang bước vào mùa đông với tình trạng khả năng bảo vệ suy yếu trước nguy cơ bị lây nhiễm, bệnh nặng, tử vong.

Theo Giám đốc CDC Rochelle Walensky những người từ 65 tuổi trở lên phải nhập viện vì Covid-19 đã tăng lên. Giới chức y tế Mỹ cảnh báo khả năng miễn dịch ở những người đã được tiêm chủng bị suy giảm là nguyên nhân khiến số F0 phải nhập viện gia tăng.

“Chúng tôi muốn nhấn mạnh tầm quan trọng của những người có đủ điều được tiêm mũi tăng cường”, TS Walensky nói. Ngày 19/11, Cục Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Mỹ (FDA) phê duyệt liều vaccine ngừa Covid-19 tăng cường của Pfizer và Moderna cho tất cả người trên 18 tuổi.

Minh Ngọc