Những phát ngôn ấn tượng của Thủ tướng về kinh tế 5 năm qua

Ngay những ngày đầu nhiệm kỳ vào giữa năm 2016, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc đã chủ trì hội nghị Chính phủ với doanh nghiệp. Đây được coi như “hội nghị Diên Hồng” lúc đó, có sự tham dự của lãnh đạo hàng trăm doanh nghiệp và nhiều bộ, ngành, địa phương. Tại hội nghị, Thủ tướng lưu ý doanh nghiệp phải xây dựng được chiến lược hội nhập, xây dựng văn hóa hội nhập, văn hóa doanh nhân, gìn giữ liêm chính trong phát triển. Doanh nghiệp cũng phải chủ động, sáng tạo, “phải tự cứu mình trước khi trời cứu”.

Một năm sau khi tổ chức hội nghị Chính phủ với doanh nghiệp, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc lần thứ hai gặp cộng đồng doanh nghiệp vào ngày 17/5/2017. Ông nhấn mạnh một năm sau hội nghị lần đầu tiên, Chính phủ đã đưa ra nhiều cam kết và hành động mạnh mẽ, làm nức lòng cộng đồng doanh nghiệp. Ông nhắc đến việc so với hội nghị lần đầu tiên thì tính gay gắt đã giảm đi rất nhiều. Ông nhấn mạnh Chính phủ và các địa phương đã “gãi đúng chỗ” chứ không phải “ngứa trên đầu, gãi dưới chân”.

Không chỉ quan tâm đến doanh nghiệp tư nhân, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc chủ trì một hội nghị riêng về phát triển doanh nghiệp Nhà nước cuối năm 2018. Tại đây, ông nhấn mạnh tầm quan trọng của doanh nghiệp Nhà nước, do đó các doanh nghiệp phải tiếp tục đổi mới theo hướng tự chủ kinh doanh, cạnh tranh bình đẳng, công khai, minh bạch hơn, hiệu quả hoạt động, năng lực cạnh tranh được nâng lên. Người đứng đầu Chính phủ cũng nêu hàng loạt bất cập trong quản trị DNNN như tình trạng không chịu học hỏi, nghiên cứu đổi mới, bổn cũ chép lại, “bình cũ rượu mới”, tình trạng sân trước sân sau. “Không những một sân trước mà 4-5 sân sau. Có ông 14-15 cái sân sau, đừng nói Thủ tướng không biết”, ông nói. Thủ tướng đề nghị các DNNN phải nhìn vào các yếu kém của mình để chấn chỉnh.

Tại hội nghị trực tuyến Chính phủ với các địa phương ngày 2/7/2018, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc nói rằng đất nước phát triển nhiều mặt nhưng bình quân đầu người còn thấp thì chưa thể tự hào. Khi đó, thu nhập bình quân đầu người của Việt Nam mới vượt 2.400 USD. Ông nhấn mạnh để đạt mục tiêu tăng trưởng cả năm 2018 và trong các năm sau đó thì phải tiếp tục tìm động năng tăng trưởng mới. “Không chạy thì không thể kịp, nếu bổn cũ chép lại thì chúng ta vẫn giậm chân tại chỗ”, Thủ tướng nói.

Tại Hội nghị trực tuyến toàn quốc tổng kết 10 năm thực hiện nghị quyết Trung ương 7 khóa X về nông nghiệp, nông dân và nông thôn sáng 27/11, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc cho rằng việc nông nghiệp Việt Nam còn chậm hơn một số nước trong khu vực là đáng suy nghĩ. Ông khẳng định cần hướng một nền nông nghiệp Việt Nam sạch, an toàn, phục vụ nhu cầu của gần 100 triệu dân và xuất khẩu. Ông đặt câu hỏi một vài thập kỷ tới đây, Việt Nam đứng ở đâu trên bản đồ nông nghiệp thế giới. “Liệu chúng ta có thể đứng thứ 15 các nước có nền nông nghiệp phát triển được hay không? Cần tư duy nông nghiệp đơn thuần sang kinh tế nông nghiệp. Nhận diện thật rõ cơ hội và thách thức để đề ra chiến lược mới là việc rất quan trọng”, Thủ tướng nói.

Chiều 30/6/2019, tại Văn phòng Chính phủ, lễ ký Hiệp định thương mại tự do Việt Nam và Liên minh châu Âu – EU (EVFTA) diễn ra dưới sự chứng kiến của Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc. Việt Nam và EU cũng ký Hiệp định bảo hộ đầu tư (IPA). Sau 10 năm đàm phán, Việt Nam và EU đồng ý ký hiệp định tự do thương mại và bảo hộ đầu tư. Dự kiến, gần 100 dòng thuế của EU sẽ được miễn đối với hàng hóa Việt Nam. Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc ví hai hiệp định EVFTA và IPA như hai tuyến cao tốc quy mô lớn, hiện đại nối liền EU và Việt Nam, để hai bên tiếp cận thị trường của nhau.

Tại hội nghị Chính phủ với địa phương cuối năm 2019, Thủ tướng nhắc lại câu nói nổi tiếng của Trần Hưng Đạo: “Chim hồng hộc muốn bay cao phải nhờ ở 6 xương trụ cánh. Nếu không có 6 trụ cánh ấy thì cũng chim thường thôi”. Ông đặt câu hỏi với lãnh đạo các bộ ngành, địa phương làm thế nào để đưa kinh tế – xã hội Việt Nam vươn cao, cần những “xương trụ cánh” gì? Khát vọng, hướng đi và cách làm để đất nước giàu mạnh, hùng cường là điều ông muốn gửi gắm.

Ngay khi dịch Covid-19 bùng phát ở Việt Nam, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc gặp mặt lãnh đạo một số tập đoàn, doanh nghiệp lớn để nghe hiến kế phục hồi nền kinh tế. Tại đây, ông nói: “Dịch bệnh làm chúng ta khó khăn gấp đôi nhưng chúng ta phải cố gắng gấp ba. Chính các bạn, những nhà đầu tư, những doanh nghiệp phải thúc đẩy quá trình ấy bằng trí tuệ, nghị lực của mình. Tôi rất vui mừng là các đồng chí không hề bi quan”.

Trong bài phát biểu khai mạc hội nghị Thủ tướng với doanh nghiệp lần thứ tư năm 2020, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc nhắc đến Google, Aphabet, Alibaba… và đặt câu hỏi: “Việt Nam có mục tiêu thịnh vượng vào năm 2045. Vậy xin hỏi tầm nhìn 2045 của doanh nghiệp là gì? Đang ở đâu?”. Ông cho biết hiện tại nhiều doanh nghiệp Việt Nam đã vươn tầm quốc tế, nhưng chưa có doanh nghiệp nào lọt vào top 500. Thủ tướng đặt câu hỏi liệu năm 2045, Việt Nam có doanh nghiệp tầm cỡ hay không. “25 năm nữa là có thể xuất hiện các đế chế ở Việt Nam hay không? 25 năm trước chưa ai nghĩ đến Google, Alpha, Alibaba… Không gì là không thể, doanh nghiệp không sợ thất bại, phải biến ước mơ thành hiện thực”, ông nói.

Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc nhấn mạnh nhiều lần khi phát biểu khai mạc Hội nghị Chính phủ với địa phương 6 tháng đầu năm được tổ chức sáng 2/7 rằng việc sớm kiểm soát được dịch bệnh là một tiền đề quan trọng để phát triển kinh tế – xã hội, giữ gìn an ninh quốc phòng. Tuy nhiên, không vì kinh tế mà để dịch bệnh quay trở lại, ảnh hưởng đến đời sống của người dân. Thủ tướng ví cỗ máy tăng trưởng của Việt Nam như “cỗ xe tam mã”, gồm 3 cấu phần quan trọng là đầu tư, xuất khẩu và tiêu dùng. “Phải dùng mọi biện pháp để thúc đẩy cỗ xe tam mã này, tạo động lực cho phát triển đất nước”, ông nói.