Những loại thuốc trị Covid-19 mở ra cơ hội kết thúc đại dịch

Một số loại thuốc điều trị cho bệnh nhân Covid-19 có triệu chứng nhẹ đã được nhiều nước phê chuẩn, bên cạnh những loại thuốc đặc trị đang trong giai đoạn thử nghiệm cuối cùng.

Liệu pháp kháng thể đơn dòng

Mới đây, Công ty dược Roche của Thụy Sĩ xác nhận Nhật Bản trở thành quốc gia đầu tiên phê chuẩn đầy đủ cho việc sử dụng hỗn hợp thuốc kháng thể Ronapreve để điều trị bệnh nhân Covid-19 nhẹ tới trung bình thông qua tiêm tĩnh mạch. Quyết định này được Bộ Y tế Nhật Bản đưa ra dựa trên kết quả thử nghiệm giai đoạn 3 trên phạm vi toàn cầu, với kết quả cho thấy Ronapreve, là hỗn hợp của hai kháng thể đơn dòng casirivimab và imdevimab, đã giảm tỷ lệ nhập viện hoặc tử vong tới 70% trong số bệnh nhân có nguy cơ cao nhưng không nhập viện, theo thông cáo của Roche.

Tiến sĩ Levi Garraway, Trưởng bộ phận y khoa và phát triển sản phẩm toàn cầu của Roche, còn khẳng định các nghiên cứu tiền lâm sàng cho thấy Ronapreve có thể kìm hãm hoạt động của các biến thể mới như Delta. Loại thuốc này có thể được sử dụng cho người lớn và trẻ em nặng từ 40 kg trở lên. Thuốc Ronapreve do Roche và Công ty dược Regeneron của Mỹ phát triển. Đây cũng chính là hỗn hợp thuốc kháng thể được dùng để điều trị cho cựu Tổng thống Mỹ Donald Trump vào đầu tháng 10.2020, khi ông mắc Covid-19 lúc đương nhiệm. Sau đó, hỗn hợp thuốc này đã được Cơ quan Quản lý dược phẩm và thực phẩm (FDA) của Mỹ, Liên minh châu Âu, Ấn Độ, Thụy Sĩ và Canada phê chuẩn cho việc sử dụng trong các trường hợp khẩn cấp.

Trong khi đó, Bộ Y tế Singapore hồi cuối tháng trước đã ký hợp đồng mua trước một loại thuốc kháng thể đơn dòng khác là Sotrovimab, do Hãng dược GlaxoSmithKline (GSK, trụ sở tại Anh) và Công ty sinh học Vir Biotechnology (Mỹ) phát triển, theo tờ The Strait Times. Sotrovimab có thể được dùng để điều trị cho những bệnh nhân có triệu chứng từ nhẹ tới trung bình, nhưng có nguy cơ trở nặng. Sotrovimab cũng đã được FDA phê chuẩn cho việc sử dụng trong các trường hợp khẩn cấp.

Sắp có thuốc đặc trị SARS-CoV-2?

Ngoài loại thuốc kháng thể như trên, nhóm nhà khoa học thuộc Đại học North Carolina (UNC, Mỹ) gần đây công bố một nghiên cứu trên chuyên trang medRxiv khẳng định loại thuốc mới có tên Molnupiravir có hiệu quả và an toàn cho các bệnh nhân Covid-19 ở mức độ nhẹ đến trung bình. Molnupiravir là dạng thuốc đặc trị SARS-CoV-2 (vi rút gây bệnh Covid-19) được dùng qua đường uống, do 2 công ty dược Rigibel (Đức) và Merck (Mỹ) phát triển. Nhóm chuyên gia UNC cho hay Molnupiravir có thể giúp cơ thể dung nạp tốt, mang lại hiệu quả cao trong việc giảm tải lượng SARS-CoV-2 và ức chế khả năng lây nhiễm, theo chuyên trang News Medical Life Sciences.

Thuốc Molnupiravir đang được nghiên cứu ở giai đoạn cuối cuộc thử nghiệm lâm sàng giai đoạn 3 và kết quả dự kiến được công bố vào tháng 9 hoặc tháng 10. Nếu kết quả tốt như kỳ vọng, loại thuốc mới có thể sẽ được bán trên thị trường vào cuối năm nay. Hồi tháng trước, chính phủ Mỹ cho biết sẽ chi 1,2 tỉ USD để mua 1,7 triệu viên thuốc Molnupiravir điều trị bệnh nhân Covid-19 nếu thuốc chứng minh được tính an toàn và hiệu quả, theo AP. Ngoài ra, Công ty dược phẩm Hetero (Ấn Độ) đang xin nhà chức trách cấp phép sử dụng khẩn cấp cho Molnupiravir, sau khi tuyên bố họ đã tiến hành thử nghiệm lâm sàng giai đoạn 3 và nhận thấy loại thuốc này có thể giúp bệnh nhân Covid-19 nhẹ đỡ trở nặng hơn trong vòng 14 ngày.

Bên cạnh những ứng viên trên, một loại thuốc tiềm năng khác là Plitidepsin, do Công ty dược PharmaMar của Tây Ban Nha phát triển, đã được thử nghiệm thành công giai đoạn 1 và 2, đang hướng tới giai đoạn 3, theo chuyên san Science thuộc Hiệp hội Mỹ vì sự phát triển khoa học (AAAS). Ngoài ra, Cơ quan Dược phẩm châu Âu (EMA) hiện xem xét đánh giá việc cho phép sử dụng thuốc đau khớp có tên Kineret, do Công ty Sobi của Thụy Điển phát triển, để điều trị Covid-19. Đây có thể là thuốc điều trị Covid-19 mới nhất được EMA xem xét trong bối cảnh số ca nhiễm biến thể Delta tăng cao, theo Reuters. Kineret được cho là hỗ trợ giúp giảm viêm và tổn hại mô liên quan Covid-19. Dự kiến vào tháng 10, EMA đưa ra kết quả đánh giá về hiệu quả của Kineret đối với những bệnh nhân Covid-19 nhập viện.

Văn Khoa