Những hình ảnh xúc động tại cuộc trao đổi 70 tù nhân giữa Ukraine và Nga
Tổng thống Ukraine Volodimir Zelensky thông báo từ đêm 7/9 sẽ bắt đầu trao đổi tù nhân giữa Kiev và Moskva. Theo nhà lãnh đạo Ukraine, tất cả các tù nhân trong cuộc trao đổi này đã được chuyển đến các điểm trao đổi trước 18 giờ tối 6/9. Ông Putin gọi đây là một bước tiến lớn để bình thường hóa quan hệ giữa hai nước.
Nga và Ukraine đã thực hiện một cuộc trao đổi tù nhân lớn phóng thích 70 tù nhân (mỗi bên 35 người) bị giam giữ tại mỗi nước và cho máy bay chở họ về nước kia. Thỏa thuận này được xem là có thể giúp thăng tiến quan hệ Nga-Ukraine và kết thúc năm năm chiến sự ở đông Ukraine. Sự kiện này được đánh giá là “dấu hiệu của hy vọng”, chứng tỏ quan hệ giữa hai nước láng giềng có thể cải thiện.
Những tù nhân được trao đổi bao gồm một số người nhận được nhiều sự chú ý nhất trong cuộc đối đầu cay đắng giữa Ukraine và Nga bùng phát hồi năm 2014. Hoạt động nhân đạo này diễn ra sau nhiều tháng đàm phán căng thẳng ở nhiều cấp. Có lúc, cả hai Tổng thống Nga và Ukraine cũng bàn thảo qua điện thoại.
Trước đó, truyền thông thế giới đưa tin 2 chiếc xe buýt che rèm cửa sổ chở theo các công dân Ukraine rời khỏi nhà tù Lefortovo ở Matxcơva cùng với đoàn xe cảnh sát hộ tống vào sáng 7-9.
Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelenskiy chào đón các tù nhân được phóng thích khi họ bước xuống từ máy bay chở họ từ Moscow về đến sân bay Boryspil ở Kyiv. Người thân chờ đón họ trên đường băng chạy ào tới ôm chầm lấy họ. Hầu hết các cựu tù nhân dường như có thể trạng tốt.
Trong số những người được Nga phóng thích có đạo diễn phim người Ukraine Oleg Sentsov. Việc ông bị kết tội ông chuẩn bị các cuộc tấn công khủng bố đã bị nước ngoài lên án.
Ngoài ra còn có 24 thủy thủ Ukraine trên một chiếc tàu bị hải quân Nga thu giữ hồi năm ngoái.
Ngược lại, ông Zelensky đã ký các lệnh ân xá cho 12 công dân Nga bị kết án và đang thụ án ở Ukraine. Các tù nhân được Ukraine phóng thích bao gồm Volodymyr Tsemakh, người chỉ huy một đơn vị phòng không của phiến quân li khai ở khu vực miền đông Ukraine, nơi một máy bay chở khách của Malaysia bị bắn rơi vào năm 2014, giết chết tất cả 298 người trên khoang.
Truyền thông Ukraine đã công bố danh sách những người được nước này trao trả cho Nga. Trong số đó có nhà báo Kirill Vyshinsky, người được phép bảo lãnh tại ngoại hồi cuối tháng 8 sau hơn 1 năm bị giam cầm.
Theo giới quan sát, thỏa thuận này được xem là có thể phần nào làm ấm lại mối quan hệ lạnh giá giữa Nga và Ukraine cũng như giảm gia tăng căng thẳng ở khu vực miền Đông của Ukraine.
Hãng tin AP dẫn lời nhà phân tích người Ukraine Vadim Karasev nói rằng vụ trao đổi tù nhân khơi lên hi vọng ở Nga về việc giảm những chế tài của Châu Âu nhắm vào Nga vì vai trò của nước này trong cuộc xung đột ở động Ukraine. Nga cũng đang bị trừng phạt vì sáp nhập Crimea vào năm 2014, ngay trước khi cuộc xung đột li khai ở miền đông bùng lên. Nhưng tranh chấp đó khó có thể được giải quyết.
Hình ảnh các cựu tù nhân được đưa trở về nhà đã làm dấy lên hy vọng cho sự khởi đầu của quá trình bình thường hóa quan hệ Nga – Ukraine, nhất là sau khi Tổng thống Volodymyr Zelensky lên nắm quyền ở Ukraine hồi tháng 5.
Phát ngôn viên của Tổng thống Nga Vladimir Putin cho biết, Điện Kremlin rất hài lòng khi các công dân Nga được trở về nhà, chứng tỏ quan hệ giữa hai nước láng giềng có thể được cải thiện.
Thủ tướng Đức Angela Merkel gọi đây là “dấu hiệu của hy vọng”, đồng thời kêu gọi hai bên tiếp tục nỗ lực để triển khai thỏa thuận Minsk.
Cùng ngày, Tổng thống Mỹ Donald Trump trên Twitter chúc mừng Nga, Ukraine vì “tin tức rất tốt lành” và “có lẽ là bước quan trọng đầu tiên hướng tới hòa bình”.
Nguyễn Anh