Những đòn Trump – Biden có thể tung ra trong màn ‘so găng’ cuối
Ba tuần sau cuộc tranh luận hỗn loạn đầu tiên, Trump và Biden gặp lại nhau vào 22/10, trong cơ hội cuối cùng để Trump thay đổi tình thế.
Cuộc tranh luận diễn ra vào 21h ngày 22/10, giờ miền đông Mỹ (8h sáng 23/10 giờ Hà Nội), 12 ngày trước Ngày bầu cử, khi nhiều người Mỹ đã đi bỏ phiếu sớm và các cuộc thăm dò cho thấy Tổng thống Donald Trump đang bị dẫn trước ngay cả ở những bang mà ông đã thắng cách đây 4 năm. Các chủ đề của cuộc tranh luận tổng thống cuối cùng là chống Covid-19, gia đình Mỹ, sắc tộc ở Mỹ, biến đổi khí hậu, an ninh quốc gia và khả năng lãnh đạo.
Hình thức tranh luận giống cuộc đầu tiên: mỗi chủ đề được thảo luận trong 15 phút. Các ứng viên có hai phút để trả lời sau khi người điều hành, Kristen Welker từ NBC, bắt đầu mỗi chủ đề bằng một câu hỏi. Sau đó, Welker sẽ sử dụng phần thời gian còn lại để hai ứng viên thảo luận thêm.
Các cố vấn của Trump hy vọng ông có thể áp đảo Biden, nhưng họ cũng thúc giục Tổng thống không ngắt lời Biden liên tục như cuộc tranh luận đầu tiên.
Tổng thống đã báo hiệu rằng ông có ý định chĩa mũi nhọn vào chủ đề Hunter Biden, con trai của Joe Biden, và các giao dịch kinh doanh của ông này, sau khi New York Post công khai email được cho là thu từ chiếc laptop bị bỏ quên của Hunter.
Nhưng một số cố vấn lo ngại ông sẽ không thể tự kiềm chế và công kích Hunter quá gay gắt dẫn đến phản tác dụng, khiến công chúng chuyển sang thông cảm với gia đình Biden. Điều này từng xảy ra trong cuộc tranh luận đầu tiên khi Trump chế nhạo việc Hunter từng nghiện ma túy và Biden đáp lại rằng ông tự hào vì con trai đã cố gắng cai nghiện.
“Để có một cuộc tranh luận thành công, Tổng thống phải công kích mà không xúc phạm”, Brett O’Donnell, chiến lược gia đảng Cộng hòa, nói. “Người dân Mỹ quan tâm đến gia đình của họ hơn là gia đình của Hunter Biden, đặc biệt là trong thời kỳ đại dịch”.
Ông Trump đã dành nhiều ngày để chỉ trích người điều hành Welker và Ủy ban Tranh luận Tổng thống (PDC), cơ quan đã thông báo trong tuần này rằng micro của hai ứng viên sẽ bị tắt tiếng trong hai phút đối phương trình bày câu trả lời. Trong một cuộc phỏng vấn với Fox ngày 20/10, Tổng thống tiếp tục phàn nàn về quy định tranh luận mới, nhưng ngụ ý rằng ông đang lắng nghe lời khuyên của các cố vấn.
Welker sẽ không kiểm soát việc bật và tắt micro mà nhiệm vụ đó được giao cho tổ sản xuất của PDC. Nhưng có thể xảy ra trường hợp hai đối thủ vẫn cố ngắt lời nhau và khán giả vẫn có thể nghe được giọng nói của người này qua micro của người kia.
“Họ khuyên tôi cứ để ông ấy nói vì ông ấy sẽ nói lan man và quên mất ý”, Tổng thống Trump nói. “Nhưng tôi cũng hiểu rằng khi ông ấy đưa ra những lời nói dối thì việc công kích lại là hợp lý”.
Trong khi đó, Biden đang cố gắng bảo vệ lợi thế của mình bằng cách nhấn mạnh những lập luận ông đã thúc đẩy trong nhiều tháng, rằng ông là ứng viên phù hợp nhất để lãnh đạo đất nước thoát khỏi đại dịch và hệ quả kinh tế của nó, rằng ông có thể khôi phục sự ổn định và sự nghiêm trang cho văn phòng sau nhiệm kỳ đầy sóng gió của Trump.
Tuy nhiên, cựu phó tổng thống và đội ngũ đang chuẩn bị tinh thần đón nhận những đòn công kích gay gắt từ đối thủ. Một số đồng minh hy vọng rằng Biden, người luôn quyết liệt bảo vệ con mình, sẽ tránh “giận quá mất khôn” khi nghe những lời chỉ trích của Trump.
Ứng viên đảng Dân chủ có thể bị gặng hỏi về một số vấn đề hóc búa. Các đồng minh cho rằng ông sẽ phải đối mặt với câu hỏi nếu trở thành tổng thống, liệu ông có tăng số ghế thẩm phán trong Tòa án Tối cao để phá vỡ cán cân nghiêng về phe bảo thủ hay không. Biden đã nhiều lần né tránh vấn đề này, mặc dù ông đã nói rằng sẽ làm rõ quan điểm trước Ngày bầu cử.
“Ông ấy sẽ bị hỏi về Tòa án Tối cao và Trump sẽ cố gắng chất vấn ông ấy về Hunter”, John Morgan, một nhà tài trợ cho chiến dịch của Biden, dự đoán. “Bởi vì Trump biết rằng gia đình của Joe Biden là vấn đề dễ kích động tinh thần ông ấy nhất”.
Sáng 21/10, Trump có hai cuộc họp kéo dài một giờ để chuẩn bị cho cuộc tranh luận, nhưng một số cố vấn lo ngại ông không chuẩn bị được nhiều trong khung thời gian hạn hẹp đó. Các phiên chuẩn bị như vậy thường có sự tham gia của những cố vấn khác với những người đã hỗ trợ ông trong cuộc tranh luận đầu tiên.
Một cố vấn mô tả vào tối 21/10 rằng công tác chuẩn bị của Trump không theo khuôn khổ và truyền thống. Các phụ tá cũng đã chuẩn bị các ghi chú cho Trump về những chủ đề mà ông nên nêu ra hoặc chuẩn bị phản bác.
O’Donnell, chiến lược gia của đảng Cộng hòa, cho rằng việc Trump liên tục ngắt lời đối thủ hôm 29/9 đã khiến khán giả không nhận ra những câu trả lời yếu ớt, nhạt nhòa của Biden. “Không ai làm tốt trong cuộc tranh luận đầu tiên”, O’Donnell nói. “Bởi vì Tổng thống quá hùng hổ, ông khiến khán giả không nhận ra sự tương phản giữa hai người khi Joe Biden bị đẩy vào thế tức giận hoặc bực bội”.
Các cố vấn của tổng thống cũng đã nhắc ông xem lại cuộc tranh luận thứ ba với Hillary Clinton vào năm 2016, lần mà họ tin ông đã thể hiện tốt nhất, một phần vì ông đã thể hiện được các quan điểm chính sách cụ thể. Tuy nhiên, một khoảnh khắc không hay trong cuộc tranh luận là khi Clinton gọi ông là “con rối” của Nga và phản ứng của ông là: “Tôi không phải con rối. Bà mới là con rối”.
“Nếu tôi cố vấn cho Tổng thống, tôi sẽ khuyên ông ấy nhận thức rõ rằng những câu nói có thể giúp ông nhận được những tiếng hò reo trong các cuộc mít tinh chưa chắc đã là những điều cử tri chưa quyết định muốn nghe”, Brad Todd, chiến lược gia của đảng Cộng hòa, nói. “Ông ấy cần phải truyền thông điệp đến cử tri dao động rằng điều quan trọng thực sự của cuộc bầu cử này không phải là quá khứ, thậm chí không phải hiện tại, mà là tương lai tái thiết nền kinh tế”.
Trong khi đó, Biden và các đồng minh hoài nghi về việc Trump sẽ kiềm chế bản thân. “Nếu tôi nhận được một USD cho mỗi lần cố vấn của Trump ra dấu rằng ông ấy nên bình tĩnh hơn thì tôi đã giàu to rồi”, chiến lược gia đảng Dân chủ Hilary Rosen nói, ám chỉ các nỗ lực “ghìm cương” Trump đều vô ích.
Biden luôn xem tài liệu và chuẩn bị kỹ lưỡng ngay cả cho những lần xuất hiện kém quan trọng hơn. Ông đã gần như không đi vận động trong tuần này để ở nhà tập dượt cho cuộc “so găng”.
Các cố vấn của Biden coi cuộc đua vào Nhà Trắng như cuộc trưng cầu dân ý về khả năng lãnh đạo củaTrump trong đại dịch và họ coi cuộc tranh luận như một cơ hội khác để nêu bật sự khác biệt của Biden với Tổng thống trong chiến lược ứng phó với Covid-19, khi ca nhiễm nCoV gia tăng trên khắp đất nước. Trump và nhiều cố vấn đã nhiễm nCoV và Tổng thống phải nhập viện điều trị trong vài ngày.
Biden dự kiến nêu bật các kế hoạch về y tế và phục hồi nền kinh tế trong bối cảnh Trump đang chỉ trích gay gắt Anthony S. Fauci, chuyên gia về bệnh truyền nhiễm hàng đầu của Mỹ. Đội ngũ của cựu phó tổng thống cũng báo hiệu rằng họ sẽ mô tả các đòn công kích cá nhân của Trump như nỗ lực “tung hỏa mù” để chuyển hướng chú ý khỏi các vấn đề cấp bách nhất mà quốc gia phải đối mặt. Một số người thân cận với chiến dịch Biden đã chỉ ra các cuộc thăm dò cho thấy màn thể hiện của Trump và các đòn công kích của ông với Biden trong cuộc tranh luận đầu tiên đã phản tác dụng.
“Nếu Trump tái sử dụng chiến lược đã khiến ông thất thế trong cuộc tranh luận đầu tiên thì ông ấy cũng sẽ thua trong sự kiện cuối cùng”, Andrew Bates, phát ngôn viên của Biden, nói.
Đồng minh của Biden nói rằng biện pháp khôn ngoan nhất là bác bỏ mọi đòn công kích cá nhân bằng cách chuyển hướng sang những mối quan tâm gần gũi hơn của cử tri, điều mà Biden đã cố gắng thực hiện trong cuộc tranh luận đầu tiên bằng cách nhấn mạnh rằng nhiều gia đình Mỹ có người thân từng phải chật vật cai nghiện.
Một số đảng viên Dân chủ đánh giá cuộc tranh luận đầu tiên đã là màn tập dượt tốt nhất của Biden cho màn “so găng” cuối cùng. Trong khi đó, Trump khẳng định thế mạnh của mình là ông có khả năng ứng biến tốt hơn do đối mặt với các phóng viên Nhà Trắng gần như hàng ngày.
“Tôi chuẩn bị như thế nào à? Tôi đang làm đây này”, Trump nói với các phóng viên ở Arizona hôm 20/10 khi di chuyển giữa hai điểm vận động. “Tôi trả lời phỏng vấn của các bạn. Tôi gọi đây là ‘chuẩn bị cho tranh luận’. Thực ra thế này còn khó nhằn hơn tranh luận nữa”.
Phương Vũ/VE
