Những chủ doanh nghiệp nào đã đi tù vì thao túng thị trường chứng khoán?

Trước ông Quyết, đã có một số doanh nhân, chủ doanh nghiệp cũng bị bắt và ở tù do có hành vi tương tự.

Sử dụng nhiều tài khoản để làm giá cổ phiếu

Theo thông tin ban đầu, ông Trịnh Văn Quyết đã chỉ đạo nhân viên FLC và Công ty chứng khoán BOS sử dụng nhiều tài khoản khác nhau để mua bán, đẩy giá cổ phiếu FLC và sau đó ông đã bán ra gần 75 triệu cổ phiếu FLC mà không báo cáo.

Hình thức này cũng đã được nhiều ông chủ doanh nghiệp sử dụng trước đó. Chẳng hạn đầu năm nay, ngày 24.1, Cơ quan điều tra Bộ Công an đã ra quyết định khởi tố vụ án hình sự, khởi tố bị can, tạm giam đối với Nguyễn Văn Nam – nguyên Giám đốc Công ty CP ASA (ASA) – về tội lừa đảo chiếm đoạt tài sản. Kết quả điều tra xác định Nguyễn Văn Nam đã có hành vi làm giả hồ sơ, tài liệu để tăng khống 7 triệu cổ phiếu ASA, tương đương 70 tỉ đồng, sau đó niêm yết bổ sung 7 triệu cổ phiếu ASA tại Sở giao dịch chứng khoán Hà Nội để bán và thu tiền bất chính.

Vụ án thao túng giá chứng khoán đầu tiên trên sàn chứng khoán Việt Nam ngay sau khi tội danh này được bổ sung vào Bộ luật Hình sự có hiệu lực từ đầu năm 2010 là lãnh đạo của Công ty CP Dược Viễn Đông (DVD). Cuối năm 2010, ông Lê Văn Dũng – nguyên Chủ tịch HĐQT kiêm Tổng giám đốc Dược Viễn Đông – đã bị bắt giam về hành vi thao túng giá chứng khoán. Sau đó, TAND TP. Hà Nội đưa ra xét xử cùng 3 đồng phạm. Khi đó, tòa nhận định quá trình truy tố, xét xử, ông Dũng tỏ ra thành khẩn, ăn năn nên xem xét giảm nhẹ hình phạt và tuyên 4 năm tù, ông Mạnh nhận 2 năm tù, ông Truyền chịu 12 tháng tù treo, ông Việt lĩnh 12 tháng 26 ngày tù được trả tự do ngay tại tòa vì bằng thời hạn tạm giam. Sau đó, cựu Chủ tịch Dược Viễn Đông còn tiếp tục tiếp tục bị truy tố với tội danh “làm giả tài liệu của cơ quan, tổ chức” để vay vốn tại 2 ngân hàng lên hơn 144 tỉ đồng…

Còn vào tháng 5.2020, Tòa án Nhân dân Hà Nội đã mở phiên sơ thẩm xét xử Phạm Thị Hinh – cựu chủ tịch HĐQT Công ty CP Công nghiệp khoáng sản Bình Thuận (KSA) – về tội thao túng thị trường chứng khoán. Bà Hinh cũng là cựu chủ tịch Công ty chứng khoán VSM. Trong năm 2015, KSA đưa ra chủ trương tăng vốn điều lệ từ 373 tỉ đồng lên 1.044 tỉ đồng, thông qua việc phát hành thêm hơn 67 triệu cổ phần cho các cổ đông. Tuy nhiên, đợt phát hành này không có ai mua, chỉ mình bà Phạm Thị Hinh đăng ký mua. Do đó, bị cáo đã nhờ người đứng tên mua cổ phần. Tiền mua cổ phần vay ngân hàng, sau khi nộp vào công ty thì lại rút ra để trả nợ ngân hàng. Sau đó, bà Hinh chỉ đạo nhân viên lập 69 tài khoản khác nhau để liên tục thực hiện mua, bán cổ phiếu KSA, tạo cung cầu giả trên thị trường nhằm thu hút nhà đầu tư. Cơ quan tố tụng cáo buộc từ cuối năm 2015 đến tháng 7.2016, hành vi của bà Hinh và các đồng phạm đã gây thiệt hại cho 1.496 nhà đầu tư với số tiền hơn 8,1 tỉ đồng. Bên cạnh đó, các Công chứng khoán như Mirae Asset, Phú Hưng, Dầu khí cũng bị thiệt hại 761 triệu đồng tiền cho vay margin. Tòa án đã tuyên phạt bà Phạm Thị Hinh đóng vai trò chủ mưu hành vi phạm tội và bị tuyên phạt 18 tháng tù cũng như phải bồi thường số tiền đã gây thiệt hại cho nhà đầu tư.

Mức phạt tù lên đến chung thân do có lừa đảo

Xa hơn nữa, vào cuối năm 2017, Cơ quan An ninh điều tra Công an TP Hà Nội đã khởi tố vụ án, bắt giam Nguyễn Vân Giang, nguyên Giám đốc chi nhánh Hà Nội công ty chứng khoán Ngân hàng Đông Á về hành vi thao túng, làm giá cổ phiếu của Công ty cổ phần tư vấn thiết kế và phát triển đô thị, có mã giao dịch là CDO. Nguyễn Vân Giang đã sử dụng 70 tài khoản chứng khoán tạo giao dịch mua bán chéo giữa các tài khoản, nhằm đẩy giá cổ phiếu CDO. Hậu quả của hành vi khi đó đã khiến 572 nhà đầu tư đã mất hơn 11 tỉ đồng khi cổ phiếu CDO bị giảm sàn liên tục. Sau đó, Tòa án Nhân dân TP Hà Nội đã tuyên phạt bị cáo Nguyễn Vân Giang 17 năm tù vì Tội lừa đảo chiếm đoạt tài sản và 3 năm tù vì Tội thao túng giá chứng khoán.

Đặc biệt, giữa tháng 5.2019, ông Trần Hữu Tiệp – nguyên Chủ tịch HĐQT Công ty CP Mỏ và xuất nhập khẩu khoáng sản miền Trung (MTM) – đã bị tuyên phạt mức án tù chung thân do thực hiện hành vi lừa đảo, thao túng cổ phiếu MTM, gây thiệt hại hơn 53 tỉ đồng cho nhiều nhà đầu tư. Đây là bản án cao nhất trên thị trường chứng khoán từ trước đến nay. Công ty MTM không có tài sản, không có hoạt động kinh doanh nhưng làm giả hồ sơ để đưa giao dịch trên UPCoM, làm giả hồ sơ đại hội cổ đông… Các bị cáo sử dụng 59 tài khoản mua bán cổ phiếu MTM nhằm tạo cung cầu giả tạo. Hội đồng xét xử đã nhận định đây là vụ án có tính chất đặc biệt nghiêm trọng, gây ảnh hưởng xấu đến nền kinh tế và ảnh hưởng đến lĩnh vực chứng khoán.

Ông Trịnh Văn Quyết bị bắt để điều tra về tội “Thao túng chứng khoán” theo quy định tại điều 211 Bộ luật hình sự. Theo quy định, mức phạt cao nhất đối với cá nhân phạm tội có tổ chức, thu lợi bất chính từ 1,5 tỉ đồng trở lên hoặc gây thiệt hại cho nhà đầu tư từ 2 tỉ đồng trở lên thì bị phạt tiền từ 2 tỉ đồng đến 4 tỉ đồng hoặc phạt tù từ 2 năm đến 7 năm. Người phạm tội còn có thể bị cấm đảm nhiệm chức vụ, cấm hành nghề hoặc làm công việc nhất định từ 1 năm đến 5 năm.

Minh Ngọc