Với quyết tâm sở hữu tàu ngầm, gia tăng sức mạnh để bảo vệ vững chắc chủ quyền biển đảo, ngày 2/8/1996, trung đoàn đặc công tàu ngầm 196 được thành lập. Đây chính là đơn vị đầu tiên của Quân đội nhân dân Việt Nam sở hữu tàu ngầm.
Khi nhắc đến lực lượng tàu ngầm của Hải quân Việt Nam, người ta thường nghĩ ngay đến lữ đoàn 189, đơn vị đang có trong biên chế 6 chiếc tàu ngầm Kilo 636 được thành lập năm 2013. Ảnh: Báo Hải quân. Tuy nhiên từ trước đó rất lâu, Hải quân Việt Nam đã được biên chế những loại tàu ngầm đặc chủng cho một đơn vị đặc biệt mà rất ít người được biết đến. Ảnh: Báo Hải quân. Giai đoạn 1980, Quân đội Việt Nam đã bắt đầu gửi học viên sang Liên Xô để học chuyển loại tàu ngầm, dự kiến sang những năm 1990 sẽ tiếp nhận những tàu ngầm đầu tiên từ nước bạn Ảnh: Cán bộ chiến sĩ tàu ngầm chuẩn bị được gửi sang Nga học tập – Báo Hải quân. Tuy nhiên sự việc chưa thành, năm 1991, Liên Bang Xô Viết sụp đổ, kế hoạch viện trợ tàu ngầm cho Việt Nam cũng theo đó mà bị hủy bỏ. Ảnh: Cán bộ chiến sĩ lữ đoàn tàu ngầm 189 – Báo Hải quân. Mặc dù vậy, với quyết tâm sở hữu tàu ngầm, gia tăng tính răn đe, sức mạnh để bảo vệ vững chắc chủ quyền biển đảo, ngày 2/8/1996, trung đoàn đặc công tàu ngầm 196 được thành lập. Đây chính là đơn vị đầu tiên của Quân đội nhân dân Việt Nam sở hữu tàu ngầm. Ảnh: Tàu ngầm Yugo của trung đoàn 196. Giai đoạn này, phía ta đã mua 2 tàu ngầm mini lớp Yugo của Triều Tiên bằng trao đổi gạo. Tàu dài 20m, lượng giãn nước đầy tải hơn 100 tấn. Nó được trang bị 1 động cơ diesel cho phép đạt vận tốc tối đa 10 hải lý/h khi nổi à 4 hải lý/h khi lặn. Nó có 2 ống phóng ngư lôi 406mm, thủy thủ đoàn 4 người và có thể chở theo từ 6-8 lính đặc công người nhái. Nếu chiến sĩ đặc công bộ đã tinh nhuệ một, thì chiến sĩ đặc công tàu ngầm phải tinh nhuệ gấp mười. Những chiến đấu viên của trung đoàn 196 có thể bơi không tiếng động xa 10km. Phương tiện tiếp cận mục tiêu của họ có thể từ trực thăng, máy bay, tàu ngầm hay tàu đánh cá ngụy trang và bơi nhiều km để đến mục tiêu ở cả trên biển lẫn trên bộ. Đây cũng chính là một trong những lực lượng tinh nhuệ bậc nhất của quân đội ta. Ảnh: Tàu ngầm Yugo lên dock sửa chữa. Sang cuối thập niên 2000, nhận thấy các tàu ngầm mini không đáp ứng hết được nhu cầu của lực lượng tàu ngầm Việt Nam, Quân chủng Hải quân đã được cấp trên trang bị cho 6 tàu ngầm Kilo 636 hiện đại bậc nhất khu vực nhập khẩu từ Nga, được mệnh danh là hố đen đại dương. Các tàu này được quân đội ta biên chế cho lữ đoàn tàu ngầm 189. Ảnh: Một buổi tập thể dục của cán bộ chiến sĩ lữ đoàn tàu ngầm 189. Với sự xuất hiện của những chiếc tàu ngầm Kilo 636 tiên tiến và hiện đại, những chiếc Yugo dần dần đã lui vào “hậu trường”, nhường lại phần nhiệm vụ làm chủ phần đáy biển lại cho những chiếc tàu ngầm mới được gia nhập biên chế này. Ảnh: TTXVN. Tuy nhiên hiện nay trung đoàn 196 vẫn tiếp tục hoạt động và chưa rõ tình trạng hiện tại của 2 chiếc tàu ngầm mini Yugo của Việt Nam. Ảnh: Báo Hải quân. Thục Quyên/KT