Nhiều tỉnh hành động thái quá khi “thích ứng an toàn”
Gần 1 tuần thực hiện Nghị quyết 128 với lưu ý các địa phương tuyệt đối không ban hành quy định trái với Trung ương, nhưng thực tế lại không như thế. Nhiều tỉnh vẫn tự đề ra những quy định riêng khiến người dân, doanh nghiệp gặp khó khăn.
Triển khai Nghị quyết 128 của Chính phủ Quy định tạm thời “Thích ứng an toàn, linh hoạt, kiểm soát hiệu quả dịch Covid-19”, rất nhiều tỉnh, thành đã điều chỉnh các điều kiện kiểm soát người vào tỉnh theo hướng bỏ yêu cầu xét nghiệm PCR, chỉ yêu cầu khai báo y tế với người từ địa bàn cấp độ dịch 1, 2 về.
Tuy nhiên, vẫn có một số nơi ban hành quy định tạm thời thích ứng an toàn hoặc vận dụng thực hiện khác với hướng dẫn của Trung ương.
Thực tế ghi nhận trong những ngày qua cho thấy, việc triển khai Nghị quyết 128 và hướng dẫn số 4800 của Bộ Y tế ở một số nơi còn thiếu thống nhất.
Tại Hà Tĩnh, ngày 16/10, Ban chỉ đạo Phòng chống dịch bệnh Covid-19 xã Lâm Trung Thủy (huyện Đức Thọ) ra quyết định cách ly tại nhà 7 ngày với bà T.T.N., từ Hà Nội về, khiến bà phải mượn nhà hàng xóm để cách ly độc lập.
Đáng nói, bà T.T.N. đã tiêm đủ 2 mũi vắc xin, mũi thứ 2 tiêm ngày 6/10. Bà T.T.N. sử dụng ô tô của gia đình về từ quận Nam Từ Liêm (Hà Nội), địa bàn cấp độ 1 (màu xanh, nguy cơ thấp).
Ngoài việc bị xã Lâm Trung Thủy quyết định cách ly tại nhà, nhà bà N. còn bị dán biển: “Gia đình có người cách ly y tế tại nhà. Tuyệt đối không ai được phép tiếp xúc gần”.
Lý giải việc này, ông Nguyễn Văn Quyền, Phó Chủ tịch UBND xã Lâm Trung Thủy nói, những người đã tiêm đủ 2 mũi vắc xin nhưng mũi thứ 2 chưa đủ 14 ngày thì phải theo dõi sức khỏe tại nhà 7 ngày.
“Để cho chắc chắn chúng tôi yêu cầu phải cách ly tại nhà 7 ngày. Chúng tôi muốn an toàn, nên cách ly chứ dân không hiểu có thể đi đến nhiều nơi. Sau 7 ngày mới được phép ra ngoài”, ông Quyền nói.
Ở cấp cao hơn, ông Hoàng Xuân Hùng, Phó Chủ tịch UBND huyện Đức Thọ cho rằng, hiện chưa có hướng dẫn cụ thể của tỉnh về áp dụng Nghị quyết 128 của Chính phủ nên địa phương rất khó áp dụng cụ thể các trường hợp. Tuy nhiên những công dân về từ vùng xanh, đã tiêm đủ 2 mũi vắc xin thì theo dõi sức khỏe tại nhà, thực hiện 5K.
Xã vận dụng sai, huyện lý giải chưa có hướng dẫn, nhưng thực tế theo Nghị quyết 128 của Chính phủ và hướng dẫn số 4800 của Bộ Y tế, việc đi lại của dân từ địa bàn có cấp độ 1 (màu xanh, nguy cơ thấp), cấp độ 2 (màu vàng, nguy cơ trung bình) được nêu rõ: “không hạn chế”.
Điều này có nghĩa khi bà T.T.N. về từ Hà Nội (cấp độ 1, vùng xanh), đã tiêm 2 mũi vắc xin, bà không bị hạn chế đi lại, không phải cách ly.
Việc xã Lâm Trung Thủy làm không đúng quy định của Trung ương đã được sửa chữa. Đến cuối ngày 18/10, bà T.T.N. cho biết, sau phản ánh của VietNamNet, lãnh đạo xã đã xuống nhà gỡ bỏ quyết định cách ly và xin thông cảm.
Còn tại Hải Phòng, trong cập nhật hướng dẫn tạm thời ngày 18/10 của Sở Y tế, dù đã thích ứng theo 4 cấp độ dịch, nhưng cơ quan này vẫn đưa ra những biện pháp hạn chế với cả người đến từ địa bàn cấp độ 1 và 2 (vùng xanh, vùng vàng).
Hướng dẫn của Sở Y tế Hải Phòng quy định, người ở địa bàn cấp độ 1 (vùng xanh) khỏi Covid-19, áp dụng cách ly tại nhà 7 ngày; Người ở vùng vàng (cấp độ 2, nguy cơ trung bình) mà chưa tiêm đủ vắc xin hoặc mũi 2 chưa đủ 14 ngày, áp dụng cách ly tại nhà 14 ngày; Người ở vùng vàng đã tiêm đủ vắc xin, áp dụng cách ly tại nhà 7 ngày; Người ở vùng vàng, đã khỏi Covid-19 cũng cách ly tại nhà 7 ngày.
Soi chiếu hướng dẫn của Sở Y tế Hải Phòng vào Nghị quyết 128 của Chính phủ, thấy rõ việc cơ quan này vận dụng không đúng.
Cụ thể, tại phần biện pháp áp dụng theo cấp độ dịch, với nội dung “Đi lại của người dân từ địa bàn có cấp độ dịch khác nhau”, Nghị quyết 128 nêu rõ, địa bàn cấp độ 1 và 2 “không hạn chế”. Còn địa bàn cấp độ 3 thì có cả quy định không hạn chế và có điều kiện. Điều kiện được nói rõ là tuân thủ điều kiện về tiêm chủng, xét nghiệm theo hướng dẫn của Bộ Y tế.
Không chỉ làm quá trong yêu cầu cách ly, ngay trong việc xét nghiệm, dù không chỉ định, nhưng cũng có địa phương khuyến cáo xét nghiệm cả với người ở địa bàn vùng xanh, vùng vàng.
Theo quyết định số 4800 của Bộ Y tế, các địa phương không chỉ định xét nghiệm đối với việc đi lại của người dân; chỉ thực hiện xét nghiệm đối với trường hợp đến từ địa bàn có dịch ở cấp độ 4 hoặc cách ly y tế vùng (phong tỏa) và các trường hợp nghi ngờ hoặc có chỉ định điều tra dịch tễ đến từ địa bàn có dịch ở cấp độ 3. Tương tự, đối với người đã tiêm đủ liều vắc xin và người đã khỏi bệnh, chỉ xét nghiệm khi có yêu cầu điều tra dịch tễ.
Vậy nhưng, trong quy định của tỉnh Vĩnh Long, người từ địa bàn cấp độ 1 (màu xanh, nguy cơ thấp), cấp độ 2 (màu vàng, nguy cơ trung bình), kể cả người đã tiêm đủ liều vắc xin, liều cuối ít nhất 14 ngày hoặc đã khỏi Covid-19 trong vòng 6 tháng, được khuyến cáo có kết quả xét nghiệm âm tính trong 72h.
Người chưa tiêm hoặc tiêm chưa đủ liều vắc xin, cũng được khuyến cáo có kết quả xét nghiệm âm tính trong 72h, tự theo dõi sức khỏe tại nhà, nơi lưu trú 7 ngày, xét nghiệm sàng lọc theo kế hoạch của cơ quan y tế.
Có thể thấy, việc một số nơi thực hiện chưa thống nhất, chưa đúng với quy định và hướng dẫn của Trung ương là điều đã được lãnh đạo Chính phủ nhiều lần lưu ý.
Hôm 17/10, chủ trì cuộc họp trực tuyến toàn quốc với các địa phương về những kết quả bước đầu của công tác phòng chống dịch trong đợt dịch thứ 4 từ ngày 27/4 đến nay, Thủ tướng Phạm Minh Chính, Trưởng Ban chỉ đạo quốc gia phòng, chống dịch Covid-19 tiếp tục lưu ý việc triển khai thực hiện Nghị quyết 128.
Thủ tướng nhấn mạnh, trong triển khai phải nhất quán, thông suốt từ Trung ương xuống địa phương; cấp dưới phải phục tùng cấp trên; địa phương tuyệt đối không được ban hành các quy định trái với chỉ đạo của cấp trên; nếu thực hiện cao hơn, sớm hơn, phải báo cáo cấp trên.
Thủ tướng khẳng định tiếp tục lắng nghe, tiếp thu các ý kiến của các chuyên gia, các nhà hoạt động thực tiễn, các cơ quan, địa phương để sửa đổi, bổ sung, hoàn thiện quy định tạm thời của Chính phủ và hướng dẫn của Bộ Y tế về thích ứng an toàn, linh hoạt, kiểm soát hiệu quả dịch bệnh.
Theo Thủ tướng, tinh thần là thận trọng, không nóng vội nhưng cũng không cầu toàn; lãnh đạo, chỉ đạo tập trung, thống nhất, xuyên suốt từ Trung ương tới các địa phương trên toàn quốc, Trung ương ban hành tiêu chuẩn, điều kiện, quy trình nhất quán, các bộ, các ngành, các địa phương tổ chức thực hiện linh hoạt, sáng tạo, phù hợp tình hình; những gì chưa phù hợp phải bổ sung, điều chỉnh ngay.
Nghệ An vẫn vận dụng Chỉ thị 15, 16, 19?
Tại Nghệ An, trong hướng dẫn tạm thời thực hiện Nghị quyết 128, tỉnh này đã chuyển trạng thái kiểm soát đi lại của người dân theo 4 cấp độ dịch.
Tuy nhiên, tại hướng dẫn ngày 16/10 của Trung tâm chỉ huy phòng, chống dịch Covid-19 Nghệ An, với nội dung trong thời gian chưa đánh giá được mức độ dịch để áp dụng, các địa phương tạm thời áp dụng mức độ tương đương: cấp độ 1 tương đương với địa bàn áp dụng Chỉ thị 19, cấp độ 2 tương đương với địa bàn áp dụng Chỉ thị 15, cấp độ 3 tương đương với địa bàn áp dụng Chỉ thị 16, cấp độ 4 cũng tương đương Chỉ thị 16 bổ sung thêm các biện pháp tăng cường.
Điều đáng nói, trong Nghị quyết 128 ban hành ngày 11/10, Chính phủ đã nêu rõ, khi thực hiện quy định tạm thời thích ứng an toàn, linh hoạt, kiểm soát hiệu quả dịch Covid-19, tạm thời không áp dụng Chỉ thị 15, 16, 19 năm 2020 của Thủ tướng.
Minh Tâm