Nhiều lời khai bất ngờ ở phiên xử 2 cựu bộ trưởng
Các bị cáo đều thừa nhận có việc đưa và nhận những khoản tiền rất lớn nhưng dưới hình thức là quà cám ơn.
Vụ án thu hút sự chú ý đặc biệt của dư luận vì có hai cựu bộ trưởng Bộ TT&TT bị đưa ra xét xử. Ông Nguyễn Bắc Son và Trương Minh Tuấn xuất hiện tại tòa với dáng vẻ mệt mỏi. Hai ông được phép ngồi khi trả lời các câu hỏi của tòa.
Vụ án được TAND TP Hà Nội đưa ra xét xử sơ thẩm ngày 16-12 về thương vụ MobiFone mua 95% cổ phần của AVG, ngay ngày đầu đã có nhiều điều rất đáng quan tâm.
“Bộ trưởng chỉ đạo ký thì tôi ký”
Sau phần thủ tục phiên tòa và đại diện VKS công bố cáo trạng, 14 giờ 35, HĐXX yêu cầu cách ly ông Son khi xét hỏi các bị cáo khác trong vụ án.
Cựu bộ trưởng Tuấn là người đầu tiên được thẩm vấn. Ông Tuấn khai giữ chức vụ thứ trưởng Bộ TT&TT từ tháng 2-2014 đến tháng 4-2016, sau đó là bộ trưởng. Thời gian giữ cương vị thứ trưởng, ông được phân công phụ trách mảng báo chí, phát thanh truyền hình, xuất bản, nội chính… Ông Tuấn khai không được phân công phụ trách MobiFone cũng như mảng quản lý doanh nghiệp, tài chính, kế hoạch.
HĐXX truy: “Vậy vì sao bị cáo lại ký nhiều văn bản liên quan đến dự án đầu tư dịch vụ truyền hình của MobiFone, đặc biệt là Quyết định 236 phê duyệt dự án?”.
Ông Tuấn khai ông ký hai văn bản gửi Bộ Công an (trong đó có văn bản đề xuất đưa dự án vào danh mục tài liệu mật) là do ông phụ trách mảng nội chính. Còn các văn bản khác ông ký do bộ trưởng chỉ đạo.
Ông Tuấn nói: “Tuy không phải chức năng, nhiệm vụ của mình nhưng bộ trưởng chỉ đạo tôi ký thì tôi vẫn ký. Thực hiện chỉ đạo của bộ trưởng là thực hiện chỉ đạo của người đứng đầu cơ quan hành chính nhà nước cao nhất của Bộ TT&TT. Theo quy chế làm việc, dù không thuộc lĩnh vực của mình nhưng bộ trưởng giao, tôi vẫn ký”.
“Tôi tham gia ký các văn bản, nhất là ký Quyết định 236, đều theo chỉ đạo của bộ trưởng Nguyễn Bắc Son” – ông Tuấn khẳng định.
Ông Tuấn cũng cho biết ông đã có văn bản nêu ý kiến về phần cáo trạng liên quan đến ông. Đáng chú ý, ông khẳng định ông Son không hứa hẹn đưa ông lên bộ trưởng để chỉ đạo hay ép buộc ông làm việc này hay việc khác. “Quá trình điều tra chắc có hiểu nhầm nào đó” – ông Tuấn nói.
Tại tòa, cựu chủ tịch Hội đồng thành viên Lê Nam Trà và cựu tổng giám đốc MobiFone Cao Duy Hải đều thừa nhận nội dung cáo trạng đã truy tố. Ông Trà khai khi MobiFone triển khai dự án đều báo cáo và nhận được sự chỉ đạo của Bộ TT&TT. Theo ông Trà, việc thực hiện Quyết định 236 là sai nhưng thời điểm đó ông nghĩ Bộ TT&TT được phép nên quyết định của bộ là đúng pháp luật.
Dùng tiền nhận hối lộ để biếu bộ trưởng
Một nội dung đáng chú ý trong ngày xét xử đầu là HĐXX lần lượt hỏi các bị cáo Trương Minh Tuấn, Lê Nam Trà và Cao Duy Hải về số tiền đã nhận từ cựu chủ tịch HĐQT AVG Phạm Nhật Vũ.
Liên quan đến cáo buộc nhận 200.000 USD, ông Tuấn khai suốt quá trình diễn ra thương vụ MobiFone mua cổ phần của AVG, ông không trao đổi, thỏa thuận gì với bị cáo Vũ về số tiền này. “Tận đến tết 2016, sau đại hội, bị cáo Vũ có đến phòng làm việc của tôi tặng lẵng hoa và có món quà chúc mừng tôi trúng cử. Khi Phạm Nhật Vũ về, chiều tối tôi mở gói quà ra mới thấy có phong bì 200.000 USD” – ông Tuấn khai.
Theo cựu bộ trưởng Tuấn, quá trình triển khai dự án, bị cáo Vũ có liên hệ, trao đổi với ông về nhiều nội dung, trong đó có hỏi về tiến độ dự án. “Tôi biết đến đâu thì trả lời đến đó. Bị cáo Vũ cũng biết rõ tôi không chỉ đạo xuyên suốt dự án này” – ông Tuấn nói và khẳng định ông Vũ không hề thúc giục mà chỉ hỏi tiến độ dự án đến đâu.
HĐXX hỏi: “Khi nhận 200.000 USD của Phạm Nhật Vũ, bị cáo hiểu đó là tiền gì?”. Ông Tuấn đáp: “Trong bối cảnh đó rất nhiều người đến chúc mừng tôi sau đại hội. Ban đầu tôi nghĩ là quà chúc mừng. Nhưng sau này tôi nhận thức ra nếu tôi không ký Quyết định 236 thì chưa chắc bị cáo Vũ có quà như vậy. Tôi đã nhận thức điều này và đã khai báo với cơ quan điều tra, VKS. Tôi đã có ý thức nộp lại toàn bộ số tiền thu lợi bất chính này”.
Tương tự, cựu chủ tịch HĐQT MobiFone Lê Nam Trà cũng thừa nhận đã nhận số tiền 2,5 triệu USD từ ông Vũ. Ông Trà khai dịp tết ông Vũ có đến văn phòng làm việc của ông và nói có món quà biếu tết. Khi mở quà, ông thấy có phong bì 500.000 USD.
Sau tết hơn một tháng, Phạm Nhật Vũ gọi điện thoại nói muốn đến nhà ông vì có chút hoa quả ngon biếu. Sau đó có người mang đến hai thùng carton, ông mở ra thấy có tiền trong đó. “Hôm sau tôi gọi cho Vũ nói sao nhiều thế. Vũ cười nói em biếu anh” – ông Trà khai và cho biết số tiền trong hai thùng carton là 2 triệu USD.
Ông Trà khai ông nhận thức đây là số tiền bất hợp pháp nhưng ông đã không cương quyết hoàn trả ngay số tiền này. Sau khi bị khởi tố về tội vi phạm quy định về quản lý và sử dụng vốn đầu tư công gây hậu quả nghiêm trọng, ông Trà đã chủ động tự thú và khai báo, hoàn trả số tiền nói trên.
Cựu chủ tịch Hội đồng thành viên MobiFone cũng khai nhận đã biếu ông Nguyễn Bắc Son 700.000 USD, trong đó có 500.000 được lấy từ số tiền Phạm Nhật Vũ đưa.
Cựu tổng giám đốc MobiFone Cao Duy Hải cũng khai đã nhận 500.000 USD tiền “cám ơn” từ ông Phạm Nhật Vũ. Ông Hải sau đó biếu ông Nguyễn Bắc Son 200.000 USD.
Hôm nay tòa tiếp tục làm việc.
Ba lý do trả lại cho MobiFone gần 8.800 tỉ đồng
Tại tòa, vì lý do sức khỏe, cựu chủ tịch HĐQT AVG Phạm Nhật Vũ cũng được phép ngồi khi trả lời các câu hỏi của HĐXX. Tới giữa giờ làm việc buổi chiều, ông Vũ được phép ra ngoài để nhân viên y tế chăm sóc sức khỏe. Cuối giờ làm việc chiều qua, HĐXX đã hỏi ông Vũ: “Bị cáo nhận thức thế nào mà trả lại cho MobiFone số tiền cả gốc lẫn lãi?”.
Bị cáo Vũ nói: “Thực ra lúc đó dư luận cũng có những dị nghị. Bị cáo thề có trời đất là không hề có ý định chiếm đoạt của Nhà nước, của nhân dân. Bị cáo đã bàn với gia đình, sau đó đi vay mượn và sắp xếp tiền bạc từ gần một năm trước đó để chuẩn bị”.
Ông Vũ nêu ba lý do khi quyết định trả lại cho MobiFone số tiền gần 8.800 tỉ đồng: “Thứ nhất, bị cáo không muốn bị mang tiếng. Bị cáo muốn chứng minh mình không chiếm đoạt, không lấy tiền của Nhà nước, của nhân dân. Thứ hai, nhiều lúc bị cáo nghĩ đến người nghèo, bị cáo không làm gì khuất tất (ông Vũ nghẹn ngào). Bây giờ người ta nói thế, bị cáo không muốn giúp người nghèo bằng số tiền khuất tất. Thứ ba, bị cáo cũng mong muốn những người có liên quan trong vụ án cũng được nhẹ trách nhiệm đi”.
“Khi trả xong rồi, thực ra việc mua bán cũng không phải vay mượn nhau để nói tiền lãi. Nhưng MobiFone nói nếu không tính lãi thì sau này sẽ bị tính là thiệt hại. Kết luận điều tra, công an kết luận chỉ có 115 tỉ đồng tiền lãi thôi, vì MobiFone đề nghị trả 200 tỉ đồng, bị cáo vui vẻ chấp nhận trả 200 tỉ đồng. Sau mọi người lại nói còn chi phí khác như thuê tư vấn… bị cáo cũng trả hết” – vẫn lời ông Vũ.
Chi hơn 136 tỉ đồng để… cám ơn
Liên quan đến số tiền hơn 136 tỉ đồng chi cho các ông Nguyễn Bắc Son, Trương Minh Tuấn, Lê Nam Trà và Cao Duy Hải, ông Vũ khai đưa tiền để cám ơn những người đã quyết định việc mua bán này. Ông Vũ khai số tiền đưa cho từng người như nội dung đã thể hiện trong cáo trạng. Cụ thể, ông Vũ đưa cho ông Son 3 triệu USD, đưa cho ông Trà 2,5 triệu USD, đưa cho ông Tuấn 200.000 USD và đưa cho ông Hải 500.000 USD.
HĐXX hỏi ông Vũ:
. Khi dự án chưa thực hiện, bị cáo có thỏa thuận với bốn người này về việc đưa tiền không?
+ Bị cáo không thỏa thuận gì. Bị cáo đưa tiền trước và sau tết, khi đó bị cáo đã ký xong hợp đồng với MobiFone và đã nhận đầy đủ tiền.
. Theo bị cáo, thương vụ mua bán giữa MobiFone và AVG, phía bên bán là AVG có lãi nhiều không?
+ Bị cáo nhẩm so với số tiền mình đã chi ra (cho AVG) thì thực ra cũng hòa nhau.
. Số tiền chi ra có bao gồm số tiền bị cáo đưa lại cho bốn người có thẩm quyền của Bộ TT&TT và MobiFone không?
+ Số tiền bị cáo nhận về và số tiền bị cáo đưa để cám ơn là hai khoản tiền khác nhau. Bị cáo dùng tiền cá nhân của mình đã có từ việc làm ăn khác để cám ơn.
. Vì sao bị cáo phải bỏ một số tiền cá nhân lớn như vậy để cám ơn?
+ Việc bị cáo vừa nêu là bị cáo nhẩm nhẩm như vậy. Xưa bị cáo chi nhiều (cho AVG), giờ bán đi bị cáo thu về như vậy cũng là đạt được mục đích của mình. Lúc đó bị cáo không muốn kinh doanh AVG nữa mà muốn chuyển sang làm vài việc khác.
ĐỨC MINH – TUYẾN PHAN/PLO
