Nhiều kịch bản kinh hoàng trong lúc chờ tổng thống Mỹ nhậm chức
Hàng loạt kịch bản đã được dự liệu có thể xảy ra từ nay đến ngày tổng thống đắc cử tuyên thệ nhậm chức (20-1-2021), từ trấn áp dẫn đến bạo động cho đến xóa dấu vết phạm tội.
Từ tháng 6 đến tháng 8-2020, khoảng 100 chuyên gia Mỹ bao gồm các cựu quan chức chính phủ, các nhà chính trị của hai đảng, các giáo sư đại học và các nhà báo tập hợp trong dự án mang tên “Dự án Chuyển giao toàn vẹn” đã nghiên cứu hàng loạt kịch bản có thể xảy ra trong thời kỳ tổng thống đắc cử chưa nhậm chức.
Thời kỳ chuyển giao quyền lực là thời điểm rất nhạy cảm trong hệ thống chính trị Mỹ, đặc biệt sẽ có nhiều gay cấn trong bối cảnh Tổng thống Donald Trump chưa thừa nhận thất bại.
Nguy cơ cao xảy ra xung đột bạo lực
Các chuyên gia Mỹ nhận định đúng khi dự báo “người chiến thắng có thể chưa được biết đến ngay trong đêm bầu cử 3-11”.
Họ dự báo sẽ có “các vụ kiện tụng trước tòa án, các câu chuyện truyền thông mâu thuẫn nhau, các toan tính nhằm làm gián đoạn công việc kiểm phiếu và các cuộc biểu tình sẽ xảy ra”.
Trong các kịch bản được xem xét, đáng chú ý là dự báo trúng phóc Joe Biden sẽ chiến thắng sít sao trước đối thủ Donald Trump.
Từ kịch bản này, các chuyên gia nêu “nhóm vận động tranh cử của Trump sẽ phát động chiến dịch thông tin sai lệch quy mô có điều phối, chủ yếu tập trung vào tính hợp pháp của phiếu bầu gửi qua bưu điện” và đề nghị Bộ Tư pháp điều tra hàng loạt về hành vi gian lận bầu cử.
Đáng lo ngại hơn, kịch bản trung hạn dự đoán Trump có thể giương cao chiêu bài “bảo vệ luật pháp và trật tự” bằng cách thúc đẩy hỗn loạn và gây rối khi ra lệnh trấn áp các cuộc biểu tình ủng hộ Biden hoặc phong trào Black Lives Matters, hoặc “khuyến khích những người cực hữu đối đầu với người biểu tình”.
Các chuyên gia khẳng định nguy cơ cao sẽ xảy ra xung đột bạo lực “đặc biệt nếu ông Trump khuyến khích những người ủng hộ ông cầm vũ khí”.
Kịch bản này còn được phát triển xa hơn với dự báo về ý đồ kích động khủng hoảng quốc tế bùng nổ nhằm thay đổi cách thức truyền thông về kết quả bầu cử tổng thống Mỹ.
Vun vén cho bản thân và cánh hẩu
Trong thời kỳ chuyển giao quyền lực, chính quyền của ông Trump có thể sẽ toan tính đặt lợi ích cá nhân lên trên lợi ích đất nước.
Các chuyên gia Mỹ dự báo “công tác chuyển giao hành chính có thể gặp gián đoạn lớn” vì ông Trump có thể ưu tiên cho lợi ích cá nhân.
Trump có thể “thâu tóm tiền bạc rồi rút” như bơm ngân sách liên bang cho công việc kinh doanh cá nhân bằng cách “đàm phán thỏa thuận với nước ngoài” hoặc tiêu hủy “các tài liệu có thể làm khó chính phủ nước ngoài và các đối tác tài chính”.
Một kịch bản khác là ban phát hàng loạt quyết định miễn truy cứu trách nhiệm đối với bản thân ông Trump và người thân.
Người ký quyết định có thể là Phó tổng thống Mike Pence hoặc thậm chí do chính ông Trump ký.
Ngoài ra, các chuyên gia còn nghĩ đến kịch bản ông Trump có thể ra lệnh tiêu hủy các bằng chứng có thể dẫn đến truy tố ông hoặc đưa nhiều tài liệu xếp loại mật.
Đầu tư cho bầu cử năm 2024
Về mặt chính trị, các chuyên gia Mỹ lưu ý ông Trump cũng có thể tiếp tục đầu tư cho tương lai chính trị của bản thân hoặc đầu tư cho con trai Donald Trump Jr. chuẩn bị cho bầu cử tổng thống năm 2024.
Vời ý đồ này, trong những tuần cuối cùng ở Nhà Trắng, Trump có thể tìm cách lôi kéo những người ủng hộ ông trong Ủy ban quốc gia Đảng Cộng hòa.
Nhiều nhà quan sát tin rằng ông Trump sẽ sử dụng các phương tiện truyền thông độc lập nhằm mở rộng uy tín cá nhân.
Các chuyên gia dự báo: “Ông Trump rồi sẽ tấn công Tổng thống Biden rất sớm và nhất quán, đổ lỗi rằng mọi vấn đề đất nước xảy ra là do kết quả bầu cử bị đánh cắp và chính quyền Biden kém cỏi”.
Nhóm nghiên cứu nhất trí rằng ông Trump hoặc những người theo xu hướng của ông có thể là ứng cử viên nặng ký cho bầu cử tổng thống năm 2024 nếu đại dịch và khủng hoảng kinh tế tiếp tục kéo dài sau năm 2020.
HOÀNG DUY LONG/TT
