Nhà văn Triệu Xuân qua đời ở tuổi 70
Thông tin từ gia đình nhà văn Triệu Xuân cho biết ông vừa trút hơi thở cuối cùng vào 12h30 trưa nay 26-10, sau một thời gian dài chống chọi với căn bệnh ung thư phổi, hưởng thọ 70 tuổi. Nhà văn Triệu Xuân là tác giả của những tác phẩm nổi tiếng: Giấy trắng, Cõi mê, Nổi chìm trong dòng xoáy…
Nhà văn Triệu Xuân sinh năm Nhâm Thìn, ngày 4-9-1952, tại An Đức, Ninh Giang, Hải Dương. Tên khai sinh ông là Triệu Xuân Điến, trong sáng tác lấy các bút danh: Triệu Minh, Minh Đức, Triệu Minh Đức.
Triệu Xuân viết văn, viết báo, là hội viên Hội Nhà văn Việt Nam từ năm 1986.
Tháng 12-1973, tốt nghiệp khoa ngữ văn Đại học Tổng hợp Hà Nội, tình nguyện đi B làm phóng viên chiến trường của Đài phát thanh Giải Phóng, thường trú tại Khu V (Trung Trung Bộ); sau 1975 là phóng viên Đài Tiếng nói Việt Nam tại TP.HCM; trưởng ban biên tập chương trình phát thanh dành cho Nam Bộ của Đài Tiếng nói Việt Nam.
Từ năm 1997, ông là phó trưởng cơ quan đại diện báo Đầu Tư – Vietnam Investment Review tại TP.HCM; từ tháng 12-2000 đến tháng 10-2012, là trưởng chi nhánh Nhà xuất bản Văn Học tại TP.HCM rồi nghỉ hưu, sống tại TP.HCM.
Thời gian làm đại diện Nhà xuất bản Văn Học tại TP.HCM, nhà văn Triệu Xuân đã kết nối được nhiều nhà văn không phân biệt thành phần xuất thân cũng như quan niệm sáng tác, mục đích mong muốn gầy dựng một nhóm bạn hữu văn chương có thể hỗ trợ nhau trong nghề văn và tạo thành một phong trào văn chương mới như chính ông có lần tâm sự.
Từ đó, ông sáng lập nhóm văn chương Hồn Việt.
Triệu Xuân cũng là người sáng lập Quỹ Phát triển tài năng văn học Việt Nam, là phó chủ tịch thứ nhất.
Ông cũng từng là phó trưởng Chi hội Hội Nhà văn Việt Nam tại TP.HCM nhiệm kỳ 2011-2015 và nhiệm kỳ 2015-2020. Ông từng chủ biên: nguyệt san Văn Chương Ngày Nay; hợp tuyển Văn Thơ Chọn Lọc; các ấn phẩm của nhóm văn chương Hồn Việt liên kết cùng Nhà xuất bản Văn Học, Nhà xuất bản Hội Nhà Văn.
Bên cạnh đó, nhà văn Triệu Xuân nỗ lực xây dựng website cá nhân: www.trieuxuan.info, với quy mô của một thư viện điện tử lưu trữ nhiều tư liệu văn chương, đặc biệt là cẩn thận lưu giữ thông tin về các tác giả văn học Việt Nam và thế giới mà khi cần, giới viết lách vẫn dẫn trích từ đây.
Nhà văn Bích Ngân – người theo sát hoạt động của thư viện điện tử cũng như bệnh tình nhà văn Triệu Xuân – kể:
“Khi phát hiện mình mắc chứng bệnh nan y và biết sức khỏe ngày một xấu đi, dù gia đình đã chữa chạy cho anh với tất cả khả năng có được, nhà văn Triệu Xuân đã gởi gắm cho vợ và các con của mình, như lời di chúc, là cố gắng duy trì trang www.trieuxuan.info mà chính anh tạo lập và bền bỉ vun đắp mỗi ngày để nó phát triển thành thư viện văn chương điện tử đúng nghĩa, nơi mỗi giờ, mỗi ngày đều có nhiều bạn đọc vào, tìm kiếm, thưởng thức hoặc tìm hiểu và nghiên cứu tác phẩm văn học, văn hóa trong nước và thế giới”.
Nhà văn Triệu Xuân cũng là một người hoạt động tích cực trên mạng xã hội, ngay cả khi phải vất vả chống chọi căn bệnh ung thư. Trên trang Facebook của ông vẫn còn bài post hôm 15-8 đưa tin về cái chết của nhà văn Vũ Hạnh giữa khi đại dịch COVID-19 đang diễn biến mạnh. Lúc đó, Triệu Xuân cũng đang sắp bước vào một đợt nguy kịch, nhưng ông vẫn cố gắng cập nhật tình hình chia sẻ với mọi người.
Nay trang cá nhân của ông đã dừng lại, lặng lẽ đón nhận rất nhiều lời chia buồn của đồng nghiệp và bạn bè khi hay tin: hơn 300 lời nhắn trong vòng 1 giờ kể từ khi gia đình báo tin.
Xin tiễn biệt nhà văn với trái tim luôn dành nhiệt huyết cho sáng tác văn chương.
Lễ viếng nhà văn Triệu Xuân bắt đầu từ 19h30 ngày 26-10, tại Vãng sanh đường chùa Vĩnh Nghiêm, TP.HCM. Lễ động quan diễn ra lúc 13h ngày 27-10, linh cữu được hỏa táng tại Phước Lạc Viên – Dĩ An – Bình Dương.
Tác phẩm chính của Triệu Xuân đã xuất bản:
– Những người mở đất, truyện vừa. NXB Văn Nghệ TP.HCM, 1983. NXB Văn Học 2005.
– Giấy trắng, tiểu thuyết. NXB Văn Nghệ TP.HCM, 1985, tái bản 1986. Các NXB cũng đã in 14 lần.
– Nổi chìm trong dòng xoáy, tiểu thuyết. NXB Giao Thông Vận Tải in lần đầu 40.000 bản năm 1987. NXB Hội Nhà Văn tái bản, 2005.
– Đâu là lời phán xét cuối cùng, tiểu thuyết. NXB Văn Nghệ TP.HCM, 1987. NXB Hội Nhà Văn, 2002.
– Trả giá, tiểu thuyết. NXB Văn Nghệ TP.HCM, 1988, tái bản 1988, 1991. Các NXB in nhiều lần. Giải thưởng Văn học viết về đề tài công nhân của Hội Nhà văn & Tổng liên đoàn Lao động Việt Nam 1986-1990.
– Bụi đời, tiểu thuyết. NXB Thanh Niên,1990 (in hai lần). Các NXB in nhiều lần.
– Sóng lừng (V.N.Mafia), tiểu thuyết. NXB Giao Thông Vận Tải, 1991.
– Cõi mê, tiểu thuyết. NXB Hội Nhà Văn, 2004, đã tái bản 6 lần.
– Lấp lánh tình đời, truyện & ký chọn lọc. NXB Văn Học. 2007, tái bản năm 2009.
– Triệu Xuân Sống & Viết, phê bình, tiểu luận, chân dung. NXB Hội Nhà Văn, 1- 2020.
Minh Chuyên