Nhà khoa học hạt nhân Iran nghi bị giết bằng súng máy điều khiển từ xa
Các hãng thông tấn Iran đưa tin khác nhau về cách nhà khoa học hạt nhân Iran bị ám sát hôm 27-11 ở phía đông Tehran.
Đồn đoán
Hãng thông tấn bán chính thức Fars News ngày 29-11 cho biết nhà khoa học Fakhrizadeh đã bị hạ sát bởi một khẩu súng máy điều khiển từ xa từ một chiếc ôtô khác.
Theo đó, ông Fakhrizadeh đang đi du lịch với vợ trên một chiếc xe chống đạn cùng với ba chiếc xe của nhân viên an ninh, thì bất thình lình nghe thấy âm thanh như đạn bắn vào một chiếc xe và ông Fakhrizadeh rời khỏi xe để xác định nguyên nhân sự việc.
Khi Fakhrizadeh ra khỏi xe, một khẩu súng máy điều khiển từ xa đã khai hỏa từ một chiếc xe Nissan dừng cách xe của ông khoảng 150m.
Ông Fakhrizadeh bị bắn ít nhất 3 phát, theo Fars News. Vệ sĩ của ông cũng bị bắn. Sau tiếng súng, chiếc Nissan phát nổ và vụ tấn công chỉ kéo dài 3 phút.
Cơ quan Thông tấn Sinh viên Iran (ISNA) thì dẫn nguồn tin từ Bộ trưởng Quốc phòng Iran Amir Hatami cho biết xe ông Fakhrizadeh bị trúng đạn, sau đó là một vụ nổ kéo theo nhiều tiếng súng.
“Dựa trên báo cáo nhận được, ban đầu chiếc xe của ông Fakhrizadeh bị bắn trúng, sau đó một chiếc xe Nissan chất đầy chất nổ chạy lại gần và phát nổ trong lúc súng vẫn liên tục nhả đạn”, ISNA dẫn lời ông Hatami.
Đài truyền hình nhà nước Iran (IRIB) thông tin vụ việc bắt đầu bằng tiếng nổ, sau đó là tiếng súng từ những kẻ tấn công.
Đài truyền hình tiếng Anh Press TV dẫn nguồn tin giấu tên cho biết vũ khí ám sát ông Fakhrizadeh được sản xuất tại Israel. Cụ thể, vũ khí thu được mang logo và thông số kỹ thuật của ngành công nghiệp quân sự Israel.
Phát biểu trước thông tin từ Press TV, Bộ trưởng Tình báo Israel Eli Cohen ngày 30-11 nói rằng ông không biết ai chịu trách nhiệm cho cái chết của nhà khoa học Iran.
Trong khi đó, lãnh tụ tối cao Iran Ali Khamenei đã hứa sẽ trả đũa và các quan chức hàng đầu của Iran đang đổ lỗi cho Israel, trong đó có Tổng thống Hassan Rouhani – người cáo buộc Israel làm lính đánh thuê cho Mỹ.
Tang lễ
Ngày 30-11, Iran tổ chức tang lễ cho ông Fakhrizadeh tại một nghĩa trang ở phía bắc Tehran. Truyền hình nhà nước chiếu cảnh quan tài của ông Fakhrizadeh được quấn quốc kỳ Iran.
Buổi lễ diễn ra ở Bộ Quốc phòng, nơi chỉ có mặt vài chục chỉ huy quân đội cấp cao cùng gia đình nhà khoa học để phòng dịch COVID-19. Thi thể của ông Fakhrizadeh sau đó sẽ được chuyển đến nghĩa trang Emamzade Saleh để chôn cất.
Trước đó, truyền thông Iran cho biết nghi lễ vinh danh ông Fakhrizadeh đã diễn ra ngày 29-11 tại thành phố Qom trước khi chuyển đến đền thờ Hồi giáo của lãnh tụ tối cao Ruhollah Khomeini – người sáng lập Cộng hòa Hồi giáo Iran.
Hai ngày sau khi ông Fakhrizadeh thiệt mạng vì các vết thương trong vụ đấu súng giữa vệ sĩ của ông và các tay súng không rõ danh tánh gần Tehran, Hội đồng Khẩn cấp quốc gia Iran (EC) đã yêu cầu tạm ngừng các cuộc thanh sát quốc tế ở các cơ sở hạt nhân của nước này, theo Hãng tin AFP ngày 29-11.
Ông Mohsen Rezai, thư ký EC – cơ quan cố vấn và phân xử quan trọng của Iran, cho rằng Tehran nên ngừng ngay việc cho phép thanh sát quốc tế tại các cơ sở hạt nhân của nước này. Một số nghị sĩ Iran cáo buộc các thanh sát viên quốc tế đóng vai trò “gián điệp” và có khả năng liên quan đến việc gây ra cái chết cho ông Fakhrizadeh.
Trong khi đó, một quan chức cấp cao đề xuất Iran nên rời khỏi hiệp ước không phổ biến vũ khí hạt nhân toàn cầu, theo Hãng tin AFP. Chủ tịch Quốc hội Iran Mohammad Bagher Ghalibaf cũng kêu gọi “phản ứng mạnh mẽ” để “ngăn chặn và trả thù” những kẻ đứng sau vụ ám sát ông Fakhrizadeh, 59 tuổi, truyền thông Iran đưa tin.
Quốc hội Iran cho rằng “phản ứng tốt nhất” trước vụ ám sát là “hồi sinh ngành công nghiệp hạt nhân rực rỡ của Iran”. Quốc hội nói rằng vụ ám sát cho thấy Israel, Mỹ và các đồng minh của họ đã trở nên “trơ trẽn” trong các hành động “khủng bố và phá hoại” nhằm vào Iran.
Israel chưa chính thức bình luận về vụ ám sát ông Fakhrizadeh.
Các Tiểu vương quốc Ả Rập Thống nhất (UAE) đã lên án vụ giết hại nhà khoa học hạt nhân hàng đầu của Iran, và kêu gọi các bên kiềm chế. Bộ Ngoại giao UAE cho biết nước này “lên án vụ ám sát dã man ông Mohsen Fakhrizadeh vốn có thể thổi bùng xung đột trong khu vực. UAE kêu gọi tất cả các bên kiềm chế tối đa để tránh kéo khu vực vào bất ổn mới và đe dọa hòa bình”.
Anh ngày 29-11 lên tiếng “quan ngại” về khả năng leo thang căng thẳng ở Trung Đông sau vụ ám sát. Thổ Nhĩ Kỳ gọi đó là một hành động “khủng bố” làm “xáo trộn hòa bình trong khu vực”.
MINH KHÔI – ANH THƯ/TT