Nguyên Giám đốc NHNN chi nhánh tỉnh Đồng Nai từng bị tố cáo… sửa kết luận thanh tra

Ngày 14/9, Cơ quan Cảnh sát Điều tra (CSĐT) Công an tỉnh Đồng Nai đã ra quyết định bắt tạm giam nguyên Giám đốc và Phó giám đốc Ngân hàng Nhà nước (NHNN) chi nhánh tỉnh Đồng Nai. Thông tin Dân Việt nắm được, trước khi bị bắt, hai người này từng bị tố cáo vì có nhiều sai phạm.

Ngày 14/9, Cơ quan CSĐT Công an tỉnh Đồng Nai đã bắt tạm giam ông Trần Quốc Tuấn, nguyên Giám đốc Ngân hàng Nhà nước (NHNN) chi nhánh Đồng Nai, để điều tra về hành vi “Lợi dụng chức vụ quyền hạn trong thi hành công vụ”; bắt tạm giam ông Võ Khắc Hiển, nguyên Phó giám đốc, kiêm Chánh thanh tra NHNN chi nhánh Đồng Nai, để điều tra về hành vi “Thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng”.

Theo thông tin ban đầu, ông Tuấn và ông Hiển bị bắt giam do thiếu trách nhiệm trong quản lý dẫn đến sai phạm tại hàng loạt quỹ tín dụng nhân dân (QTDND) trên địa bàn tỉnh Đồng Nai.

Từ những tố cáo của Phó chánh Thanh tra NHNN chi nhánh Đồng Nai

Theo hồ sơ tài liệu mà Dân Việt nắm được, ông Nguyễn Anh Dũng, nguyên Phó chánh Thanh tra Giám sát NHNN tỉnh Đồng Nai đã gửi đơn tố cáo những sai phạm của ông Trần Quốc Tuấn và ông Võ Khắc Hiển lên Thống đốc NHNN Lê Minh Hưng từ thời điểm tháng 5/2018 vì nhận thấy những sai phạm trong quản lý và điều hành của lãnh đạo NHNN chi nhánh tỉnh Đồng Nai.

Đơn cử như việc sửa các nội dung quan trọng trong dự thảo kết luận thanh tra do ông Nguyễn Anh Dũng, nguyên Phó chánh Thanh tra Giám sát NHNN tỉnh Đồng Nai làm trưởng đoàn thanh tra đối với QTDND Thanh Bình.

Để chứng minh vụ việc, ông Dũng cung cấp cho phóng viên Dân Việt bản dự thảo thanh tra QTDND Thanh Bình (dự thảo lần 2 ngày 25/7/2016) và bản kết luận thanh tra QTDND Thanh Bình (số 951/KL-ĐNA.TTGS ký ngày 1/9/2017) do ông Trần Quốc Tuấn ký. So sánh 2 bản này, có thể thấy nhiều vấn đề mấu chốt của kết quả thanh tra đã bị bỏ qua.

Cụ thể trong dự thảo thanh tra, ở mục II, phần “Kết quả thanh tra, xác minh”, Trưởng đoàn thanh tra ghi rõ: “1.1.1 Kết quả kiểm tra hồ sơ nhân sự Chủ tịch HĐQT, Bà Trần Thị Hồng Lan chưa có văn bản chấp thuận của UBND phường Quyết Thắng theo quy định tại điểm 1.4, khoản 1, Mục I, Công văn số 324/NHNN-TTGSNH ngày 18/01/2012 về việc chấp thuận dự kiến nhân sự TCTD, chi nhánh ngân hàng nước ngoài; lý lịch cá nhân trong hồ sơ đề nghị NHNN chấp thuận nhân sự dự kiến bầu chức danh Chủ tịch HĐQT không khai đầy đủ theo quy định; bằng tốt nghiệp Đại học của bà Lan không có tên trên danh sách sinh viên tốt nghiệp công bố trên website của trường Đại học Kinh tế TP.HCM”.

Tuy nhiên, phần này được ông Võ Khắc Hiển, Phó Giám đốc – Chánh Thanh tra, sửa lại rằng: “Kết quả kiểm tra nhận thấy hồ sơ của bà Trần Thị Hồng Lan – Chủ tịch HĐQT chưa đầy đủ, đảm bảo theo quy định”.

Tiếp đó, đoạn 1.3.2, đoàn thanh tra có đưa ra kết luận: “Ngày 6/5/2017, QTDND Thanh Bình có Thông báo số 54/QTDTB về việc lịch kiểm tra định kỳ tại phòng giao dịch đứng tên Quyền Giám đốc QTDND Thanh Bình là bà Trần Thị Minh Thiên ký tên có đóng dấu của QTDND Thanh Bình trong khi bà Thiên đang là Giám đốc QTDND Tân Tiến”.

Tuy nhiên, ông Hiển tiếp tục gạch bỏ dòng: “trong khi bà Thiên đang là Giám đốc QTDND Tân Tiến”.

Ở mục 3.2.1, đoàn thanh tra kết luận: Như vậy, bà Lan đã dùng tài sản của QTDND Thanh Bình vay cầm cố tại Ngân hàng TMCP Sài Gòn để sử dụng vào mục đích riêng. Tại thời điểm 31/5/2017, số tiền vay được từ việc cầm cố tài sản của QTDND Thanh Bình gồm 8 sổ tiết kiệm với số tiền 40.000 triệu đồng”.

Phần này bị ông Trần Quốc Tuấn, Giám đốc NHNN chi nhánh tỉnh Đồng Nai gạch bỏ.

Tiếp tục ở mục 3.2.2, đoàn thanh tra ra kết luận: “Cá nhân bà Trần Thị Hồng Lan là Chủ tịch QTDND Thanh Bình đã gửi tiền tại các tổ chức tín dụng (TCTD) khác không được sự ủy quyền của HĐQT, sử dụng sổ tiền gửi để vay cầm cố sử dụng vào mục đích riêng. Việc QTDND Thanh Bình đã để cho cá nhân Chủ tịch HĐQT đứng tên gửi tiền tại các TCTD khác với số tiền lớn (hơn 50% tổng tài sản của QTDND) là vi phạm nghiêm trọng quy định của Ngân hàng Nhà nước, có nguy cơ mất an toàn hoạt động. Qua làm việc, kế toán trưởng và thủ quỹ QTDND Thanh Bình, những người này không nắm được cụ thể số dư của các sổ tiết kiệm, đơn vị không có người điều hành quản lý, Ban kiểm soát đã bị vô hiệu hóa nên có nguy cơ mất kiểm soát, thất thoát tài sản. Ngoài ra, kết quả thanh tra chưa kiểm tra thực tế được số dư tiền gửi theo Hợp đồng gửi tiền tại QTDND Tân Tiến”.

Phần này trong kết luận thanh tra bị ông Võ Khắc Hiển xóa bỏ.

Ở mục 6.1.1. Đoàn thanh tra kết luận: “Các khoản tiền gửi do bà Lan đứng tên cá nhân gửi tại các TCTD khác lãi suất cao nhất 8,15% đối với kỳ hạn 13 tháng nhưng đến thời điểm thanh tra đã tất toán trước hạn nên không thu được các khoản lãi dự thu đã gây một khoản thất thoát lớn đối với QTDND Thanh Bình”.

Đoạn “đã gây một khoản thất thoát lớn đối với QTDND Thanh Bình” được ông Trần Quốc Tuấn sửa thành “làm giảm nguồn thu”.

Nhiều kết luận “nóng” bị bỏ ra khỏi kết luận thanh traKhông chỉ thay đổi nhiều nội dung trong phần kết quả thanh tra, xác minh, ông Trần Quốc Tuấn và ông Võ Khắc Hiển cũng sửa đổi nhiều nội dung trong phần nhận xét, kết luận và các biện pháp xử lý mà Đoàn Thanh tra kiến nghị.

Cụ thể, mục 1.1. về tiêu chuẩn, cơ cấu HĐQT, Đoàn thanh tra ra kết luận: “Hội đồng quản trị QTDND Thanh Bình chưa tuân thủ các quy định của pháp luật về trình tự, thủ tục khi thực hiện những thay đổi nhân sự đã được Ngân hàng Nhà nước chấp thuận theo quy định tại Khoản 2, Điều 80 Luật các Tổ chức tín dụng năm 2010. Chủ tịch HĐQT đương nhiệm là bà Trần Thị Hồng Lan chưa bổ sung đầy đủ hồ sơ nhân sự theo quy định; lý lịch khai không đầy đủ; chưa được Đại hội thành viên bầu bổ sung; bằng tốt nghiệp Đại học cần xác minh đối chiếu tại đơn vị cấp bằng”.

Nội dung này được ông Tuấn gạch bỏ phần “theo quy định tại Khoản 2, Điều 80 Luật các Tổ chức tín dụng năm 2010. Chủ tịch HĐQT đương nhiệm là bà Trần Thị Hồng Lan”.

Mục 1.3. về hoạt động của Chủ tịch HĐQT, Đoàn thanh tra kết luận: “Chủ tịch HĐQT đã không quản trị QTDND Thanh Bình theo đúng theo quy định của pháp luật, Điều lệ QTDND Thanh Bình và có nhiều sai phạm trong việc tuyển dụng, bổ nhiệm nhân sự, cho vay đối với khách hàng không đủ điều kiện vay vốn làm ảnh hưởng đến uy tín, kết quả kinh doanh của QTDND Thanh Bình”. Ông Tuấn cũng sửa “không” thành “chưa”; “sai phạm” thành “thiếu sót”.

Đặc biệt, mục 3.1.1 về cơ cấu nguồn vốn huy động, kết luận của Thanh tra nêu: “Mặc dù tỷ lệ vốn nhàn rỗi chiếm tỷ trọng cao trong tổng huy động vốn nhưng QTDND Thanh Bình vẫn tiếp tục đẩy mạnh huy động với mức lãi suất rất cao so với mặt bằng lãi suất chung của hệ thống QTDND trên địa bàn cùng thời điểm. Điều này cho thấy hoạt động kinh doanh của QTDND Thanh Bình không hiệu quả, chưa có kế hoạch cân đối nguồn vốn và sử dụng vốn, càng huy động sẽ càng lỗ vì số dư tiền gửi ở TCTD khác của QTDND Thanh Bình chỉ ở mức 4% – 6%/năm. Từ 30/11/2016 đến nay, mặc dù đang trong tình trạng thừa rất nhiều vốn nhưng QTDND Thanh Bình đã nhiều lần tăng lãi suất. Đặc biệt mức huy động đối với kỳ hạn 13 tháng trở lên, QTDND  huy động với lãi suất 10,5%/năm là cao hơn mặt bằng lãi suất cho vay của các NHTM. Tình hình tăng lãi suất huy động như trên cho thấy có dấu hiệu bất thường trong động cơ thúc đẩy tăng trưởng huy động vốn bằng mọi giá trong khi nhu cầu vốn cho vay ở mức thấp”.

Với đoạn này, ông Võ Khắc Hiển sửa thành: “Mặc dù tỷ lệ vốn nhàn rỗi chiếm tỷ trọng cao trong tổng huy động vốn nhưng QTDND Thanh Bình vẫn tiếp tục đẩy mạnh huy động. Điều này cho thấy hoạt động kinh doanh của QTDND Thanh Bình không hiệu quả, chưa có kế hoạch cân đối nguồn vốn và sử dụng vốn”.

Và hàng loạt các nội dung khác về xử lý, kiến nghị với QTDND Thanh Bình được ông Tuấn và ông Hiển xóa bỏ khỏi đề xuất của Đoàn Thanh tra.

Đặc biệt hơn, ông Trần Quốc Tuấn nhận được báo cáo kết quả thanh tra từ ngày 12/7/2017 nhưng đến tận ngày 1/9/2017 mới ban hành kết luận, nghĩa là trong thời gian 57 ngày (trong khi đó quy định tại điều 25 Thông tư 36/2016/TT-NHNN thì chậm nhất 25 ngày phải công bố kết luận thanh tra) là cố ký kéo dài thời gian, tạo điều kiện cho các đối tượng tại QTDND Thanh Bình tiếp tục rút tiền trái phép.

Điều đáng chú ý nữa là ngày công bố kết luận thanh tra là ngày 6/9/2017 nhưng lại có nội dung “thông qua Công văn 1209/ĐNA.TTGS ngày 21/9/2017.

Minh Nhật/DV