Nguồn gốc gây tranh cãi của Dominion – hệ thống bỏ phiếu điện tử ở Mỹ

Những ngày qua có khá nhiều tranh cãi và nghi vấn xung quanh Hệ thống bỏ phiếu Dominion. Những cáo buộc liên tục được ba luật sư của Tổng thống Donald Trump là Rudy Giuliani, Sidney Powell và Lin Wood tung ra, với mức độ càng ngày càng nghiêm trọng. Những cáo buộc đó khó lòng được kiểm chứng trong lúc này.

Tuy nhiên, để có thể hiểu được những cáo buộc mà các luật sư trên đưa ra, Cánh Cò xin được gửi đến các bạn bản dịch một bài báo về Dominion đăng ngày 14.11.2020 trên tờ El American của hai nhà báo người Venezuela Orlando Avendano và Emmanuel Alejandro Rondon.

Cho đến 2 giờ sáng ngày 4 tháng 11, xu hướng đang ủng hộ Tổng thống Hoa Kỳ và ứng cử viên Đảng Cộng hòa, Donald Trump. Vài phút sau, cuộc kiểm phiếu ở các bang dao động vẫn còn tranh chấp bị tạm dừng. Sáng hôm sau, xu hướng đảo ngược đáng kể: vị trí dẫn đầu hiện do Joe Biden nắm giữ.

Michigan, Pennsylvania và Wisconsin nằm trong số những bang mà mọi thứ đã thay đổi. Ba bang này có điểm chung: phần mềm được sử dụng cho hệ thống bỏ phiếu điện tử thuộc về công ty Canada Dominion Voting Systems.

Một lời chửi bới hợp lý

Gần mười ngày sau cuộc bầu cử, rõ ràng người chiến thắng là ứng cử viên Đảng Dân chủ Joe Biden. Dự phóng của tất cả các phương tiện truyền thông lớn của Hoa Kỳ, sau khi cộng dồn từng bang, dành 306 phiếu đại cử tri cho Đảng Dân chủ và 232 cho ứng cử viên Đảng Cộng hòa.

Tuy nhiên, mặc dù Joe Biden đã có bài phát biểu chiến thắng và xuất hiện trên truyền hình với tư cách là tổng thống đắc cử, cuộc đua dường như vẫn chưa kết thúc. Donald Trump, cùng với những người ủng hộ và các nhà hoạt động của ông, đang bám vào một cáo buộc rằng, vào buổi sáng kỳ lạ ngày 4 tháng 11, Tổng thống đã la lớn: Tôi đang bị gian lận.

Vào thời điểm ông ấy nói như thế, xu hướng vẫn đang có lợi cho ông. Tuy nhiên, Trump đã đoán trước điều sắp xảy ra: các bang bắt đầu chuyển sang màu xanh. Và kể từ đó, ông ấy đã không buông bỏ từ “gian lận”. Ngày nay, trên thực tế, từ này không còn thoát tục, mông lung nữa, mà được thể hiện bằng hình ảnh của Hệ thống bỏ phiếu Dominion của Canada.

“Báo cáo: Dominion đã xóa 2,7 triệu phiếu bầu của Trump trên toàn quốc. Phân tích dữ liệu cho thấy 221.000 phiếu bầu ở Pennsylvania đã chuyển từ Trump sang Biden. 941.000 phiếu bầu của Trump đã bị xóa. Các bang sử dụng Hệ thống bỏ phiếu Dominion đã chuyển 435.000 phiếu bầu từ Trump sang Biden”, Tổng thống đã tweet, trích dẫn nguồn One America News, vào lúc 11 giờ sáng ngày 12 tháng 11.

Thông điệp của Donald Trump, vài ngày sau khi truyền thông dự phóng Biden là người chiến thắng, trông giống như một cơn giận dữ từ một người đã thua. Như được lặp đi lặp lại, tất cả các tweet viết hoa đều bị đối thủ của ông ấy châm biếm là những tin tức giả mạo. Nhưng chuyện này sẽ không đơn giản. Không ai xác định là có gian lận, đó là sự thật; nhưng cũng không ai xác định khác. Và liên quan đến Hệ thống bỏ phiếu Dominion, có một số yếu tố được xem xét cho thấy mối liên hệ tiềm tàng giữa công ty Canada với các sự cố gian lận bầu cử trong toàn khu vực.

Smartmatic nhập cuộc

Vào ngày 11 tháng 4 năm 2000, ba kỹ sư trẻ người Venezuela là Antonio Mugica, Alfredo José Anzola và Roger Piñate, đã thành lập công ty Smartmatic tại Delaware, Hoa Kỳ. Do lo ngại về sự lỗi thời của các cuộc bầu cử trên toàn thế giới, nhóm người Venezuela này đã tận lực phát triển một phần mềm có thể quản lý các quy trình bầu cử theo cách tốt hơn.

Theo The New York Times, vào đầu năm 2004, một cơ quan tài chính của chính phủ Venezuela đã đầu tư hơn 200.000 USD vào một công ty công nghệ thuộc cùng một chủ sở hữu của Smartmatic: Bitza.

Vào năm đó, Venezuela đang trải qua một cơn bão chính trị nghiêm trọng. Phe đối lập Venezuela, sau nhiều tháng biểu tình chống lại chính phủ của Hugo Chávez, đã thu xếp được một cuộc trưng cầu dân ý chống lại nhà lãnh đạo của Cách mạng Bolivar. Cuối cùng, người ta đã đồng ý rằng cuộc trưng cầu dân ý sẽ được tổ chức vào ngày 15 tháng 8 năm 2004. Và trong quá trình đấu thầu để trao hợp đồng cho công ty sẽ xây dựng hệ thống bỏ phiếu, tập đoàn SBC đã thắng: Smartmatic, Bitza và CANTV, công ty điện thoại Venezuela.

Cuộc trưng cầu dân ý là cuộc bầu cử đầu tiên ở Venezuela có phần mềm do ba kỹ sư trẻ thiết kế. Đó không phải là một khởi đầu tốt, vì các tổ chức dân sự như Súmate (do María Corina Machado lãnh đạo) đã tố cáo khả năng gian lận.

Sau cuộc trưng cầu dân ý thất bại, Smartmatic giành được thêm hai hợp đồng với chính phủ Hugo Chávez. Nhờ thu nhập từ các thỏa thuận này, công ty đã có thể tích lũy một khối tài sản nhỏ. Vào tháng 3 năm 2005, nó đã mua lại Sequoia Voting Systems từ công ty De La Rue của Anh, công ty bỏ phiếu điện tử lớn hơn và lâu đời hơn nhiều, với giá 16 triệu đô la Mỹ.

Cuộc chiến giành Sequoia

“Kể từ khi được Smartmatic mua lại vào tháng 3 năm 2005, Sequoia đã làm việc chăm chỉ để tiếp thị các máy bỏ phiếu của mình ở Mỹ Latinh và các nước đang phát triển khác”, một bài báo trên tờ New York Times viết.

Người phát ngôn Mitch Stoller của Smartmatic nói với tờ báo Hoa Kỳ: “Mục tiêu là tạo ra công ty hàng đầu thế giới về các giải pháp bỏ phiếu điện tử”.

Có một chi tiết quan trọng là, ngay sau khi công ty của ba người Venezuela mua lại công ty bỏ phiếu điện tử Sequoia, Smartmatic đã tự tổ chức lại thành tập hợp một số công ty có trụ sở chính tại Delaware (Smartmatic International), Hà Lan (Smartmatic International Holding, BV) và Curaçao (Tập đoàn Smartmatic International, NV).

Nhưng không phải mọi thứ đều suôn sẻ đối với Smartmatic. Mối quan hệ của nó với chế độ Hugo Chávez khiến một số người ở Hoa Kỳ không thoải mái và vào tháng 5 năm 2006, dân biểu Đảng Dân chủ Carolyn Maloney yêu cầu Bộ Tài chính điều tra việc Smartmatic mua Sequoia.

“Tôi viết thư này vì các khoản đầu tư tiềm tàng của Chính phủ Venezuela vào Smartmatic, một công ty bỏ phiếu điện tử có hoạt động kinh doanh tại Hoa Kỳ và việc nó mua lại Sequoia, một công ty bỏ phiếu điện tử có trụ sở tại Hoa Kỳ”, Maloney viết trong bức thư gửi tới Bộ trưởng Tài chính John W. Snow lúc bấy giờ.

Trả lời The New York Times, Maloney nói, “Chính phủ nên biết ai sở hữu máy bỏ phiếu của chúng ta. Đây là mối lo ngại về an ninh quốc gia”.

Vào thời điểm xuất bản bài báo của The New York Times vào ngày 29 tháng 10 năm 2006, Hệ thống bỏ phiếu Sequoia, thuộc sở hữu của Smartmatic, đã “lắp đặt thiết bị bỏ phiếu ở 17 tiểu bang của Hoa Kỳ và thủ đô Washington”.

Các máy của Sequoia bắt đầu được thử nghiệm và cũng như ở Venezuela, các bất thường bắt đầu xảy ra: vào tháng 8 năm 2007, Tổng thư ký tiểu bang California khi đó là Debra Bowen đã rút lại sự chấp thuận và phủ quyết các máy quét quang học và bỏ phiếu của Sequoia sau khi “một cuộc kiểm tra các máy được chứng nhận để sử dụng ở California vào năm 2007 đã tìm thấy những điểm yếu đáng kể về bảo mật trong toàn bộ hệ thống Sequoia”.

Trên thực tế, tất cả phần mềm mà Sequoia đang sử dụng là của Smartmatic. Các máy bỏ phiếu cũ đã được cải tạo và tất cả công nghệ của chúng đã được phát triển và cấp bằng sáng chế. Do những thay đổi mà Smartmatic đang xúc tiến ở Sequoia, công ty đã thành công cho đến khi, sau những tranh cãi và lời cảnh báo từ dân biểu Maloney, Ủy ban Đầu tư Nước ngoài tại Hoa Kỳ, vào tháng 11 năm 2007, ra lệnh Smartmatic phải bán Sequoia.

Trong một bài báo xuất bản vào ngày 10 tháng 4 năm 2008, nhà báo Bradley Friedman viết: “Smartmatic đã bị buộc phải từ bỏ quyền kiểm soát Sequoia sau khi giới truyền thông và Quốc hội nhận thấy rằng công ty có liên hệ với Hugo Chávez”. Cuối cùng, những người mua lại chính là quản lý của công ty, nhưng là những người có quốc tịch Hoa Kỳ.

Nhưng phán quyết không kết thúc mối quan hệ gây tranh cãi của Smartmatic với Sequoia. Trên thực tế, vào tháng 4 năm 2008, một đối thủ cạnh tranh trên thị trường, Hart InterCivic, đã cố gắng mua lại Sequoia trong một động thái thù địch. Điều này dẫn đến sự tham gia của các tòa án. Smartmatic đã bị vạch trần.

Các tài liệu của tòa án được phanh phui vào thời điểm đó cho thấy Smartmatic vẫn giữ phần lớn quyền kiểm soát tài chính của Sequoia. Smartmatic cũng tiếp tục giữ lại quyền sở hữu đối với một số sản phẩm mà Sequoia đã triển khai trên khắp Hoa Kỳ, theo hợp đồng đã ký. Trên thực tế, Giám đốc điều hành của Sequoia vào thời điểm đó là Jack Blaine, người từng là giám đốc điều hành tại Smartmatic.

Cuối cùng, áp lực đã được áp dụng và chủ sở hữu của Sequoia, những người bị phanh phui không lâu trước đó, đã bán công ty vào ngày 4 tháng 6 năm 2010. Người mua lần này là một công ty nhỏ của Canada sản xuất thiết bị bỏ phiếu điện tử và máy quét quang học: Dominion Voting Systems.

Ngày đó, công ty Canada không chỉ mua Sequoia mà còn mua lại tất cả phần mềm và phát triển công nghệ mà Smartmatic đã được cấp bằng sáng chế và những thứ công ty gây tranh cãi có liên kết với tư tưởng Chavez vẫn sở hữu.

Gần như độc quyền

Trước khi Hệ thống bỏ phiếu Dominion mua lại Sequoia vào ngày 4 tháng 6 năm 2010 — chiếm lấy khoảng 20% thị trường bầu cử ở Mỹ — công ty Canada đã tạo ra một bước đột phá lớn trong hệ thống. Chuyện này hầu như không được công chúng chú ý: Dominion mua Premier Election Solutions, còn được gọi là Diebold/Premier, vào năm 2010.

Với việc bất ngờ mua lại Sequoia và Diebold/Premier, Dominion hiện có — với con số gần đúng — 50% thị trường bỏ phiếu điện tử của tư nhân ở Hoa Kỳ. Còn lại hai đối thủ cạnh tranh: ES&S, với 40% và Hart InterCivic, với 10%, theo một bài báo của Huffington Post được xuất bản vào năm 2017.

Một thông cáo báo chí do Dominion phát đi vào ngày 19 tháng 5 năm 2010, nêu bật thỏa thuận với ES&S —Premier Election từng là công ty con thuộc sở hữu hoàn toàn của ES & S — và ca ngợi việc mua lại các tài sản chính của công ty này, bao gồm tài sản trí tuệ, phần mềm, phần mềm hệ thống và phần cứng của hệ thống bỏ phiếu.

Nhân tiện, ES&S buộc phải bán Premier Election Solutions theo yêu cầu của Bộ Tư pháp do lo ngại về tình trạng độc quyền tiềm ẩn — điều này ngăn cản nó thống trị hầu hết thị trường bầu cử tư nhân — Dominion đã tận dụng điều này.

Theo Dominion, thỏa thuận đã được Bộ Tư pháp Hoa Kỳ và chín tổng chưởng lý tiểu bang chấp thuận, đồng thời giữ lại “quyền thuê nhân viên hiện tại và nhân viên cũ của Premier và ký kết thỏa thuận với các nhà phân phối hàng đầu có kinh nghiệm trong việc triển khai và hỗ trợ các hệ thống này”.

Với thương vụ này, Dominion hạn chế khả năng ES&S bán thiết bị Premier. Và chính công ty Canada này lưu ý rằng “Hệ thống bỏ phiếu của Premier hiện được sử dụng ở hơn 1.400 khu vực pháp lý ở 33 tiểu bang và phục vụ gần 28 triệu cử tri Hoa Kỳ”. Nói tóm lại, đó là một cuộc mua bán lòng vòng cho một “gã khổng lồ” mới của thị trường bầu cử tư nhân Hoa Kỳ.

Charles Stewart, một giáo sư khoa học chính trị tại Viện Công nghệ Massachusetts (MIT), nói với The Wall Street Journal về cách thức khéo léo mà các công ty bỏ phiếu điện tử tiến hành: “Đó không hẳn là một cơ quan độc quyền, nhưng nó giống như thế”.

Nhưng đằng sau hai thương vụ mua lại định vị Dominion ở vị trí hàng đầu của thị trường bầu cử, có bàn tay đen liên quan đến Smartmatic.

Cuộc điều tra của Huffington Post

Theo Huffington Post —trong một bài báo độc quyền tiết lộ mối quan hệ giữa Smartmatic, Sequoia và Dominion— “Tài sản trí tuệ của hệ thống bỏ phiếu (của Sequoia, được mua lại bởi Dominion) vẫn là tài sản của công ty có liên quan đến tổng thống Venezuela (Smartmatic và Hugo Chávez), bất chấp tuyên bố báo chí sai lệch” do Dominion đưa ra vào năm 2010.

Trong số nhiều chi tiết, bài báo viết rằng tài sản trí tuệ “của hầu hết/gần như tất cả các hệ thống bỏ phiếu của Sequoia thực sự thuộc sở hữu bí mật của công ty Smartmatic”, có liên quan đến chủ nghĩa Chavez và nhiều vụ bê bối gian lận bầu cử ở Venezuela.

Sau đó, từ khoảnh khắc này sang khoảnh khắc khác vào năm 2010, một công ty nhỏ của Canada có liên kết với Smartmatic đã mua phần lớn thị trường bầu cử tư nhân và gia nhập Mỹ từ các văn phòng của nó ở Colorado.

Sau này, người ta phát hiện ra rằng Smartmatic vẫn có lợi ích với Sequoia và tệ hơn nữa là đã kiểm soát tài sản trí tuệ của công ty, thậm chí bảo lưu quyền đàm phán thông qua các thỏa thuận không cạnh tranh ở nước ngoài. Ủy ban Đầu tư Nước ngoài đã đồng ý đóng cuộc điều tra nếu Smartmatic thoái vốn toàn bộ khỏi Sequoia.

Bây giờ, ai là chủ sở hữu thực sự của tài sản trí tuệ Sequoia đã được Dominion mua lại? Theo bài báo của Huffington Post, Chris Riggall, phát ngôn viên của Dominion, xác nhận rằng “Tài sản trí tuệ của Smartmatic không được bao gồm trong giao dịch Sequoia vì Sequoia không sở hữu nó”.

Chi tiết đáng chú ý là Dominion, trong thông cáo báo chí của mình, đã bảo đảm việc mua “hàng tồn kho của Sequoia và tất cả tài sản trí tuệ”. Nói cách khác, thông tin gây hiểu nhầm hoặc thông tin sai rành rành đã phát sinh mà không bị nghi ngờ.

Bản thân Riggall cũng bị chất vấn vì sự mâu thuẫn giữa thông cáo báo chí của Dominion và thực tế của việc mua lại. Phản ứng của người phát ngôn đã tiết lộ:

Liên tục bị cự tuyệt ở Texas

Chủ nghĩa hoài nghi và những nghi ngờ về Hệ thống bỏ phiếu Dominion không phải mới phát sinh gần đây. Đã có tiền lệ.

Theo một bài báo được xuất bản trên The Center Square, hệ thống “Dominion Voting Systems được sử dụng ở một số bang nơi bị cáo buộc xảy ra gian lận trong cuộc bầu cử Hoa Kỳ năm 2020, đã bị từ chối ba lần bởi các chuyên gia truyền thông dữ liệu từ Văn phòng Tổng thư ký tiểu bang và Văn phòng Tổng chưởng lý tiểu bang Texas vì không đáp ứng được các tiêu chuẩn bảo mật cơ bản”.

Theo quy định của Hiến pháp Hoa Kỳ, mỗi tiểu bang có quyền tự chủ để triển khai hệ thống bầu cử đáp ứng tốt nhất các yêu cầu của họ. Đó là lý do tại sao công ty Canada không thể thâm nhập được vào Texas, trong khi ở Pennsylvania và các bang khác trong nước, tình hình hoàn toàn trái ngược.

Vào năm 2019, Dominion đã cố gắng gia nhập hệ thống bầu cử Texas trong lần xét duyệt thứ ba, nhưng các quan chức tiểu bang một lần nữa cự tuyệt sử dụng nó sau khi xác định “nhiều vấn đề phần cứng và phần mềm ngăn cản Văn phòng Tổng thư ký tiểu bang Texas xác định rằng hệ thống (…) đáp ứng từng yêu cầu được quy định trong Bộ luật Bầu cử Texas”.

Bất chấp lo ngại, những chiếc máy đã chiến thắng

“Hệ thống bầu cử & Phần mềm LLC và Hệ thống bỏ phiếu Dominion, cả hai công ty, đều sản xuất công nghệ được sử dụng bởi hơn 3/4 cử tri Hoa Kỳ, theo một báo cáo sắp công bố của các nhà nghiên cứu tại Trường Wharton thuộc Đại học Pennsylvania,” một bài báo đăng ngày 28 tháng 10 trên tờ The Wall Street Journal viết. Nó đề cập đến cuộc bầu cử ngày 3 tháng 11 năm 2020.

Cuối cùng, phần mềm của Smartmatic, mà Dominion đã mua khi mua lại Sequoia vào năm 2010, đã được sử dụng ở 28 tiểu bang của Hoa Kỳ, bao gồm một số tiểu bang dao động, chẳng hạn như Arizona, Georgia, Michigan, Nevada, Pennsylvania và Wisconsin. Điều này xảy ra bất chấp tất cả những bất thường xung quanh sự trỗi dậy của một dự án mà mười năm trước chỉ là một công ty nhỏ của Canada.

Trên thực tế, vào tháng 12 năm ngoái, một số nghị sĩ, bao gồm cả các thượng nghị sĩ Đảng Dân chủ Elizabeth Warren và Amy Klobuchar, đã nêu lên những lo ngại về cách “các công ty cổ phần tư nhân đã tiếp quản gần như toàn bộ công nghệ bỏ phiếu của quốc gia”.

“[Các nhà lập pháp] đã viết vào tháng 12 rằng sự thiếu minh bạch của các công ty bỏ phiếu do tư nhân nắm giữ đe dọa tính toàn vẹn của các cuộc bầu cử,” The Wall Street Journal đưa tin.

Xương sống của vụ cáo giác gian lận

Nhân vật Rudy Giuliani nổi tiếng là người dẫn đầu nhóm pháp lý của Tổng thống Donald Trump trong nỗ lực vạch trần gian lận bầu cử tổng thống. Giuliani, một chính trị gia giàu kinh nghiệm và thành thạo, đã lấy những bất thường xung quanh Dominion làm ngọn cờ của mình. Trong chương trình Lou Dobbs Tonight ngày 12 tháng 11, ông ấy đã tung nó lên sóng: “Dominion là một công ty thuộc sở hữu của một công ty khác tên là Smartmatic (…) Smartmatic là một công ty được thành lập cách đây vài năm, vào năm 2004, 2003 (…) nó được thành lập bởi ba người Venezuela, những người rất, rất thân thiết với lãnh đạo Chavez của Venezuela và được thành lập để sửa kết quả các cuộc bầu cử.

Giuliani nhấn mạnh: “Đó là công ty sở hữu Dominion”.

Tất nhiên, những phát biểu của ông đã bị báo chí Mỹ châm biếm. Họ gọi lời tố cáo là “một thuyết âm mưu”. Ngay cả báo chí quốc tế, chẳng hạn như ABC ngày 14 tháng 11 đã viết: “Đó là thuyết âm mưu mới nhất đang được Trump và các đồng minh của ông ấy đưa ra”.

Những mắc mứu của Dominion dường như là nền tảng cho nỗ lực của nhóm Trump. Họ tìm thấy, trong mọi thứ xung quanh công ty Canada, lập luận để giữ cho cuộc tranh chấp Nhà Trắng tồn tại.

Trong số các tweet hoặc retweet mới nhất của tổng thống, hầu như tất cả đều đề cập đến Dominion. Lời kêu ca là nhờ công ty đã mua lại phần mềm của Smartmatic vào năm 2010 (bằng cách mua Sequoia), hàng triệu phiếu bầu của Donald Trump chuyển sang màu xanh ở các bang dao động rốt cuộc đã mang lại cho Joe Biden chiến thắng, theo dự phóng của giới truyền thông.

“Phải chứng kiến Sean Hannity bóc trần Hệ thống bỏ phiếu Dominion khủng khiếp, không chính xác và bất cứ thứ gì ngoài sự an toàn, được sử dụng ở các tiểu bang nơi hàng chục nghìn phiếu bầu đã bị đánh cắp từ chúng tôi và trao cho Joe Biden”, một tweet của Trump vào ngày 12 tháng 11 viết.

Đối mặt với những cáo buộc, Dominion đã công bố một thông cáo trên website rằng Dominion không giữ bất kỳ mối quan hệ tài sản nào của công ty với bất kỳ thành viên nào của gia đình Pelosi, gia đình Feinstein, Sáng kiến Toàn cầu Clinton, Smartmatic hoặc bất kỳ liên kết nào với Venezuela”.

***

Vào sáng sớm ngày 4 tháng 11, ngay trước khi việc đếm ngược dừng lại ở một số bang quan trọng, Donald Trump đã hát mừng chiến thắng: “Chúng tôi đã chiến thắng. Chúng tôi đã giành chiến thắng ở nhiều tiểu bang bất chấp việc bị các phương tiện truyền thông lớn, túi tiền lớn và công nghệ lớn lấn át trong cuộc bầu cử”.

Tổng thống nhấn mạnh, “Chúng tôi đã sẵn sàng để giành chiến thắng trong cuộc bầu cử này. Nói thẳng ra là chúng tôi đã thắng trong cuộc bầu cử này ”. Những người ủng hộ ông, những người đang nghe ông nói, trở nên kích động. Họ hoan nghênh lời nói của một tổng thống tuyên bố với thế giới rằng ông đã chiến thắng. Tuy nhiên, Trump cũng lên tiếng tố cáo: “Đây là một vụ gian lận. Đây là một sự ô nhục đối với đất nước chúng ta”.

“Đây là một vụ gian lận khổng lồ”, ông nhấn mạnh, “Đây là một khoảnh khắc rất đáng buồn.

“Chúng tôi sẽ đến Tối cao Pháp viện!”

Và hôm nay đội ngũ luật sư của ông ấy tiếp tục chuẩn bị cho cuộc chiến pháp lý. Họ có hai cái tên: Hệ thống bỏ phiếu Dominion và Smartmatic.

Phong Dang (Theo El American)