Ngôi vương quân sự bị lung lay bởi Trung Quốc, Mỹ chỉ biết “lấy tiền đè người”
Với mục tiêu giành được vị trí đứng đầu về quân sự của Mỹ, Trung Quốc đang tỏ ra không ngại “mở hầu bao” nhằm hiện đại hóa quân đội. Liệu Lầu Năm Góc có thể ra đòn khắc chế Bắc Kinh?
Chiến lược giành “ngôi vương” quân sự thế giới của Trung Quốc đã định hình?Trong phát biểu gần đây nhân dịp kỷ niệm 100 năm thành lập Đảng Cộng sản Trung Quốc (CPC), nhà lãnh đạo Tập Cận Bình nhắc lại mục tiêu của Bắc Kinh là biến Quân Giải phóng Nhân dân Trung Quốc (PLA) thành một quân đội đẳng cấp thế giới.
“Chúng ta phải đẩy nhanh hiện đại hóa quốc phòng và lực lượng vũ trang. Một quốc gia mạnh phải có một quân đội mạnh và chỉ khi đó đó mới có thể đảm bảo an ninh quốc gia”.
Nhiều năm qua, các chuyên gia và học giả đã nghiên cứu sự trỗi dậy của quân đội Trung Quốc và động lực hiện đại hóa của nước này, và thường so sánh tiềm lực quân sự của Bắc Kinh với Washington.
Được biết Bắc Kinh đặt mục tiêu hiện đại hóa lực lượng vào năm 2027 để đánh dấu kỷ niệm 100 năm thành lập PLA và vạch ra một chiến lược rõ ràng để truất ngôi Mỹ – trở thành quân đội mạnh nhất thế giới.
Hai “ông lớn” Mỹ – Trung hiện đang “gằm ghè” nhau trên một số mặt trận, theo các nhà phân tích của trang EurAsian, dù tình hình hiện vẫn trong tầm kiểm soát, không thể loại trừ nguy cơ xảy ra xung đột quân sự trong tương lai gần.
“Cuộc đua song mã” của Mỹ và Trung QuốcMột nghiên cứu do trang web quốc phòng Military Direct công bố vào tháng 3/2021 cho rằng rất có thể PLA đã “đánh bại” các lực lượng vũ trang Mỹ trở thành quân đội mạnh nhất trên thế giới.
Trung Quốc hiện chỉ đứng vị trí thứ 3 sau Mỹ và Nga trong báo cáo Chỉ số Hỏa lực Toàn cầu 2021. Cần lưu ý rằng báo cáo này là một tài liệu liệt kê sức mạnh quân sự tổng thể – tức là các số liệu tổng hợp bao gồm “sức mạnh quân sự, tài chính đến năng lực hậu cần và địa lý”.
Về nhân lực thuần túy, Trung Quốc là quốc gia có số quân nhân đông đảo nhất thế giới với hơn 2 triệu quân nhân đang hoạt động. Trong khi đó, người Mỹ có gần 1,4 triệu quân nhân đang hoạt động và 800.000 quân dự bị.
Theo dữ liệu được Viện Nghiên cứu Hòa bình Quốc tế Stockholm (SIPRI) công bố gần đây – Mỹ vẫn là nước có mức chi tiêu quân sự lớn nhất thế giới, ước tính khoảng 778 tỷ USD vào năm 2020, để so sánh – ngân sách quốc phòng của Trung Quốc là khoảng 252 tỷ USD.
Nhưng theo Cơ sở dữ liệu chi tiêu quân sự của SIPRI, chi tiêu của Trung Quốc đã tăng trong 26 năm liên tiếp, chuỗi tăng dài nhất và không bị gián đoạn nhất trên thế giới. Và Washington cần bắt kịp đà tăng mạnh này của Bắc Kinh.
Theo Báo cáo về sức mạnh quân sự Trung Quốc năm 2020 do Bộ Quốc phòng Mỹ (DoD) công bố, PLA là lực lượng quân sự thường trực lớn nhất trên thế giới. Trong khi Mỹ có khoảng 500.000 lính bộ binh, Trung Quốc có gấp đôi.
Còn theo Forbes, Trung Quốc vượt trội về số lượng vũ khí pháo binh như rocket và pháo tự hành. Nhưng Mỹ có nhiều tăng – thiết giáp hơn với 6.333 xe tăng trong khi Trung Quốc chỉ sở hữu 5.800 xe tăng.
Mỹ áp đảo Trung Quốc khi có lực lượng không quân lớn nhất thế giới (gấp 3 lần Trung Quốc) với gần 13.000 máy bay, trực thăng chiếm hơn 43% lực lượng.
Báo cáo của DoD cho biết Không quân quân giải phóng nhân dân Trung Quốc (PLAAF) và không quân Hải quân Trung Quốc (PLAN) tạo thành lực lượng không quân lớn nhất trong khu vực và lớn thứ 3 trên thế giới với khoảng 2.000 máy bay chiến đấu trên tổng số 2.500 máy bay.
Tuy nhiên các chuyên gia cho rằng nếu Trung Quốc tiếp tục đổi mới và hiện đại hóa lực lượng không quân, nước này sẽ sớm soán ngôi vị thứ hai của Nga và theo sát Mỹ.
Kể từ đầu thế kỷ 21, Hải quân Quân Giải phóng Nhân dân Trung Quốc (PLAN) cũng đã được hiện đại hóa nhanh chóng. Trong báo cáo của mình, Lầu Năm Góc thừa nhận Trung Quốc hiện có lực lượng hải quân lớn nhất thế giới, vượt qua cả Mỹ:
“CHND Trung Hoa có lực lượng hải quân lớn nhất thế giới, với lực lượng chiến đấu tổng thể khoảng 350 tàu chiến và tàu ngầm, trong đó có hơn 130 tàu chủ lực tác chiến mặt nước.
Trong khi đó, lực lượng chiến đấu của Hải quân Mỹ có khoảng 293 tàu tính đến đầu năm 2020.
Nhưng các tàu của Trung Quốc nhỏ hơn tàu của Mỹ rất nhiều và cũng thua kém về công nghệ và kinh nghiệm thực chiến.
Trung Quốc có một kế hoạch đầy tham vọng nhằm cân bằng sức mạnh hải quân của Mỹ ở khu vực Thái Bình Dương. Đến năm 2025, PLAN được dự đoán sẽ triển khai tới 400 tàu trong khi Mỹ chỉ có kế hoạch triển khai 355 tàu.
Báo cáo của DoD cũng tiết lộ PLA có hơn 1.250 tên lửa đạn đạo phóng từ mặt đất (GLBM) và tên lửa hành trình phóng từ mặt đất (GLCM) với tầm bắn từ 500 đến 5.500 km. Quân đội Mỹ chỉ có một loại GLBM thông thường với tầm bắn 70 đến 300 km và không có GLCM.
Dữ liệu của SIPRI về tình trạng vũ khí, giải trừ quân bị và an ninh quốc tế hiện nay nêu rõ các xu hướng tăng giảm đầu đạn hạt nhân của Mỹ, Trung Quốc và các quốc gia khác.
Trong khi Mỹ đang giảm tổng số đầu đạn, nước này vẫn sở hữu tổng số 5.550 đầu đạn hạt nhân. Khoảng 1.800 đầu đạn đang trong chế độ trực chiến – tức là sẵn sàng được sử dụng khi có quyết định.
Trung Quốc có kho dự trữ đầu đạn hạt nhân ít hơn so với Mỹ – 350.
Tuy nhiên SIPRI lưu ý rằng “Trung Quốc đang trong giai đoạn hiện đại hóa đáng kể và mở rộng kho vũ khí hạt nhân của mình”.
Lầu Năm Góc đánh giá Trung Quốc có khoảng 100 tên lửa đạn đạo xuyên lục địa (ICBM) trang bị vũ khí hạt nhân nhưng dự kiến sẽ tăng gấp đôi con số đó trong những năm tới.
Còn một lĩnh vực nữa mà cả hai đang so kè gay cấn – đó là công nghệ. Công nghệ và vũ khí công nghệ đều là những yếu tố quan trọng trong chiến tranh hiện đại hơn là nhân lực.
Có lẽ câu hỏi lúc này là người Mỹ sẽ làm gì và dùng thứ gì để đảo ngược thế trận mà các ưu thế của họ đang dần bị Trung Quốc đuổi kịp – có lẽ “chẳng có gì ngoài tiền” là câu trả lời chính xác nhất.
Nam Anh