Ngày 9/5 sẽ là trận đánh cuối cùng ở Mariupol?
Giới chức Ukraine cảnh báo lực lượng tử thủ Azovstal sẽ đứng trước những đòn tấn công quyết liệt nhất trong bối cảnh quân đội Nga muốn có chiến thắng chiến lược trước ngày 9/5.
Dù phía Nga phủ nhận “cột mốc 9/5”, các binh sĩ Ukraine còn lại tại thành phố cảng Mariupol đối mặt trận đánh có thể là cuối cùng.
Trước đó, Ngoại trưởng Nga Sergei Lavrov nói rằng tình hình chiến sự tại Ukraine không bị tác động bởi lễ kỷ niệm ngày 9/5. Ông Lavrov cho biết các quyết định quân sự của Nga được đưa ra nhằm giảm thiểu rủi ro cho binh sĩ nước này, theo TASS.
Lúc này, nhiều thường dân đã được sơ tán khỏi khu vực nhà máy thép Azovstal. Giới chức Ukraine lo ngại quân đội Nga chuẩn bị tấn công thẳng vào khu nhà máy nơi các binh sĩ Ukraine cuối cùng đang bám trụ, theo Channel NewsAsia.
Món quà cho Điện Kremlin?
Tổ hợp nhà máy thép Azovstal, nơi hàng nghìn binh sĩ cố thủ những tuần qua, đã trở thành một giá trị biểu tượng cho tinh thần kháng chiến của Ukraine. Các binh sĩ Ukraine đã phải sống dưới đường hầm, trong cảnh thiếu thốn thực phẩm, nước sạch và thuốc men.
Chiếm được Azovstal đồng nghĩa quân đội Nga kiểm soát toàn bộ Mariupol. Điều này cho phép Moscow tạo lập hành lang trên bộ giữa bán đảo Crimea, lãnh thổ của Ukraine bị Nga sáp nhập năm 2014, với khu vực Donbas ở miền Đông Ukraine nơi phiến quân ly khai do Điện Kremlin hậu thuẫn đang kiểm soát.
“Đối phương đang tìm cách dứt điểm các chiến sĩ phòng thủ Azovstal, họ muốn hoàn thành trước 9/5 như một món quà cho Điện Kremlin”, Oleksie Arestovych, trợ lý tổng thống Ukraine, cho biết.
Tiểu đoàn Azov là đơn vĩ lãnh đạo nỗ lực phòng thủ nhà máy thép Azovstal. Một thành viên của tiểu đoàn cho biết ít nhất một binh sĩ thiệt mạng và 6 người bị thương khi quân Nga nổ súng giữa lúc hai bên thỏa thuận ngừng bắn để di tản thường dân.
Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky cho hay hàng trăm người đã được di tản khỏi Azovstal hôm 7/5. Ukraine đang chuẩn bị cho đợt sơ tán tiếp theo, gồm những người bị thương.
Để được rời khỏi Azovstal, những người bên trong phải đi qua các trạm kiểm soát của Nga. Nhiều nhân chứng cho hay họ bị thẩm vấn, lấy dấu vân tay, bị kiểm tra tài liệu và một số giấy tờ tùy thân.
“Họ hỏi chúng tôi muốn đến Nga, hoặc ở lại lãnh thổ do quân ly khai kiểm soát, hoặc ở lại và tái thiết Mariupol. Nhưng làm thế nào để tái thiết lại bây giờ? Làm thế nào tôi có thể trở lại nếu thành phố Mariupol bị xóa sổ hoàn toàn?”, một người sơ tán khỏi Azovstal nói.
Bộ Quốc phòng Ukraine cho biết quân đội Nga đã nối lại các cuộc tấn công vào nhà máy thép Azovstal, dù trước đó hai bên đã thỏa thuận ngừng bắn để di tản thường dân.
Lực lượng Nga có lẽ muốn công hạ cứ điểm phòng thủ cuối cùng của Ukraine ở Mariupol để lập công mừng ngày kỷ niệm chiến thắng Đức Quốc xã (9/5).
Khi mà mốc thời gian đã đến gần, giới chức Ukraine cảnh báo sẽ có thêm các đợt tấn công bằng tên lửa, pháo binh vào nhà máy thép, sau đó bộ binh và thiết giáp Nga sẽ xông vào bên trong.
Ở trong nước, Nga đang chuẩn bị cho ngày 9/5 bằng một lễ duyệt binh hoành tráng. 8 máy bay Mig-29 sẽ bay qua Quảng trường Đỏ thành hình chữ Z – biểu tượng cho chiến dịch quân sự của Moscow ở Ukraine.
Dự kiến 77 máy báy sẽ được Nga sử dụng trong lễ diễu binh, trong đó có máy bay II-90 biệt danh “Ngày tận thế”.
Tổn thất nặng nề
Lúc này, các nỗ lực từ cộng đồng quốc tế gây áp lực lên giới lãnh đạo Nga nhằm sớm chấm dứt chiến sự vẫn tiếp tục.
Lãnh đạo các nước G7, trong đó có Tổng thống Mỹ Joe Biden, sẽ nhóm họp trực tuyến trong ngày 8/5 để thảo luận về cách thức tăng cường hỗ trợ Ukraine. Thủ tướng Olaf Scholz dự kiến chủ trì cuộc họp. Tổng thống Zelensky sẽ tham dự cuộc họp của G7 và thông báo về tình hình hiện nay.
Các biện pháp cấm vận mới, hay ít nhất là siết chặt các lệnh trừng phạt vốn đã làm chao đảo nền kinh tế Nga, sẽ được thảo luận.
Trong ngày 8/5, đại sứ các nước EU cũng sẽ nhóm họp ở Brussels để thảo luận về gói cấm vận thứ 6 của riêng liên minh nhắm vào Nga. Lần này, cuộc thảo luận sẽ xoay quanh khả năng trừng phạt dầu thô xuất khẩu Nga.
Lúc này, bom đạn vẫn rơi trên khắp các thành phố ở Ukraine. Tại thành phố Kostiantynivka ở Donetsk nơi vẫn thuộc quyền kiểm soát của quân đội chính phủ, một trường đại học trúng tên lửa khiến ít nhất 2 người thiệt mạng.
Thống đốc Donetsk Pavlo Kyrylenko cho hay các vụ đánh bom diễn ra trên khắp tiền tuyến.
Hôm 8/5, Tổng thống Zelensky cho biết tên lửa Nga đã đánh trúng một bảo tàng ở tỉnh Kharkiv. “Gần 200 di sản văn hóa đã bị quân đội Nga phá hủy”, ông Zelensky nói.
Tại Luhansk, quân đội Nga gần như đã bao vây thành phố Severodonetsk, thành phố xa nhất ở miền Đông chính phủ Ukraine còn kiểm soát.
Bộ Quốc phòng Ukraine cho biết quân đội nước này đang phản công tại khu vực quanh Kharkiv. Lực lượng Nga đã phải phá hủy 3 cây cầu gần Tsyrkuny và Ruski Tyshky, ngoại ô Kharkiv, nhằm cản bước tiến của quân đội Ukraine.
Quân đội Ukraine cũng phản công tại biển Đen. Ảnh chụp vệ tinh của Planet Labs PBC cho thấy phần lớn các công trình quân sự trên đảo Rắn, nơi từng bị Nga đánh chiếm trong ngày đầu chiến dịch quân sự, đã bị máy bay không người lái của Ukraine phá hủy.
Ngoài ra, ảnh vệ tinh cũng ghi lại hình ảnh một tàu đổ bộ lớp Serna của Nga bị phá hủy nằm trên bờ biển phía bắc của đảo Rắn.
Tình báo Anh cho biết vũ khí công nghệ cao của phương Tây đang phát huy hiệu quả trong tay quân đội Ukraine. Lực lượng chính phủ Ukraine đã phá hủy những vũ khí hiện đại bậc nhất của Nga.
“Chiến sự ở Ukraine gây tổn thất lớn cho những đơn vị tinh nhuệ nhất, những vũ khí tiên tiến nhất của Nga. Sẽ cần thời gian đáng kể và chi phí không nhỏ để Nga tái tổ chức các lực lượng vũ trang sau chiến sự”, tình báo Anh tuyên bố.
Khai Tâm
