Toàn cảnh phiên xét xử đại án Mobifone mua AVG ngày 17.12.2019

Sáng nay 17-12, bị cáo Nguyễn Bắc Son đã phủ nhận lời khai của chính mình trước Cơ quan điều tra và lời khai trước toà của cựu Chủ tịch MobiFone Lê Nam Trà cũng như cựu Chủ tịch AVG Phạm Nhật Vũ.

Sáng 17/12, TAND Hà Nội tiếp tục phiên sơ thẩm xét xử hai cựu Bộ trưởng TT-TT Nguyễn Bắc Son, Trương Minh Tuấn và đồng phạm liên quan thương vụ MobiFone mua 95% cổ phần AVG.\

Cuối phiên xử, bị cáo Phạm Nhật Vũ được áp giải đến tòa, các luật sư đã đặt câu hỏi, tuy nhiên do sức khoẻ yếu, bị cáo Vũ không trả lời được gì.

Khoảng 16h50, HĐXX quyết định tạm nghỉ, phiên xử ngày thứ 3 sẽ tiếp tục bắt đầu lúc 8h sáng mai 18/12.

Ông Trương Minh Tuấn: Nếu không có bút phê sẽ không ký QĐ 236

Khoảng hơn 15h cùng ngày, cựu Bộ trưởng Trương Minh Tuấn trả lời HĐXX về việc ký Quyết định 236. Tại phiên tòa, ông Tuấn khai khi đó ông còn là Thứ trưởng, nếu không có bút phê của ông Son (hồi đó là Bộ trưởng) thì không bao giờ ông ký Quyết định 236.

Ông Tuấn nói thêm, khi đó, Vụ trưởng Vụ Quản lý doanh nghiệp là Phạm Đình Trọng trình sang ông ký, nhưng ông không đồng ý ký. “Tôi nói tôi không phụ trách lĩnh vực này. Anh Trọng nói là đây là Bộ trưởng (ông Son) bút phê. Tôi sang gặp Bộ trưởng, Bộ trưởng bảo cứ ký đi”, ông Tuấn nói và khẳng định nếu không có Quyết định 236 thì MobiFone không mua được AVG.

Khi HĐXX hỏi tiếp mục đích gì ông Phạm Nhật Vũ đưa 200.000 USD cho bị cáo? Ông Tuấn trả lời rằng, ông Vũ đưa số tiền đó vào gần dịp Tết Nguyên đán. “Nếu tôi không ký Quyết định 236 thì Phạm Nhật Vũ chắc chắn sẽ không đưa số tiền 200 nghìn USD”, ông Tuấn trả lời tiếp.

Tại cơ quan điều tra, cũng như tại phiên tòa, ông Tuấn thừa nhận đã ký 5 văn bản liên quan đến dự án. Trong số này ba văn bản được Bộ trưởng duyệt rồi giao ký, hai văn bản trình xin ý kiến Bộ trưởng xong mới ký.

Cựu bộ trưởng Nguyễn Bắc Son khai lại: Có nhận 3 triệu USD

Lúc 14h30, bị cáo Nguyễn Bắc Son bất ngờ đứng lên bục phát biểu xin phép HĐXX để trình bày lại lời khai của bị cáo. Bị cáo Son nói: “Tôi thừa nhận, đã nhận số tiền 3 triệu USD từ Phạm Nhật Vũ nhưng không đưa cho con gái”.

Khi HĐXX hỏi thêm, còn các khoản tiền Lê Nam Trà, Cao Duy Hải đưa thì sao? Ông Son đáp: “Tôi giữ nguyên lời khai trước đó của mình với cơ quan điều tra, tôi đã nhận số tiền đó”.

Lúc này HĐXX hỏi tiếp tại sao đến bây giờ bị cáo bất ngờ khai lại như vậy? Bị cáo Nguyễn Bắc Son nói “tinh thần tôi không ổn định, tôi không biết tại sao lúc đó lại khai như vậy”.

Do tình hình sức khoẻ không tốt nên HĐXX cho phép bị cáo Nguyễn Bắc Son ngồi cầm mic trả lời.

Đại diện Bộ TT-TT, AVG xin giảm nhẹ hình phạt cho bị cáo

13h45, HĐXX bắt đầu phần xét hỏi đối với ông Phạm Quang Tú (đại diện Bộ TT-TT), trả lời HĐXX trước thông tin về thương vụ MobiFone mua AVG, đại diện Bộ TT-TT cho biết, theo quy định Bộ có chức năng giám sát về phần vốn đầu tư, chứ không can thiệp sâu vào nội bộ doanh nghiệp.

Một đại diện khác của Bộ TT-TT cho HĐXX biết, Bộ trưởng Nguyễn Bắc Son phụ trách điều hành, quy hoạch chung của bộ, trực tiếp chỉ đạo các công việc hợp tác quốc tế….

Thứ trưởng Trương Minh Tuấn thời điểm này được giao phụ trách lĩnh vực báo chí, phát thanh, truyền hình và xuất bản, không có vai trò liên quan trong thương vụ MobiFone mua AVG.

“Đối với các bị cáo từng công tác tại Bộ TT-TT bị truy tố, chúng tôi mong HĐXX xem xét xử lý đúng người, đúng tội. Cũng mong Tòa giảm nhẹ hình phạt đối với các bị cáo này”, đại diện Bộ TT-TT nói.

Còn đại diện Công ty Cổ phần nghe nhìn toàn cầu AVG đứng trước bục trả lời với HĐXX rằng, ông Phạm Nhật Vũ trước đây từng có nhiều đóng góp cho hoạt động của công tin phát triển. Ngoài ra ông Vũ còn đóng góp vào các lĩnh vực xã hội, hoạt động từ thiện nên đại diện công ty đề nghị xem xét giảm nhẹ hình phạt đối với Phạm Nhật Vũ.

12h phiên toà tạm nghỉ trưa, chiều nay toà dự kiến tiếp tục với phần xét hỏi bị cáo Phạm Nhật Vũ về số tiền hối lộ 3 triệu USD.

Lúc 10h35, HĐXX tiến hành xét hỏi đối với cựu Bộ trưởng Bộ TT-TT Nguyễn Bắc Son.

HĐXX yêu cầu dẫn giải bị cáo Nguyễn Bắc Son vào phòng xét xử. Ông Son đề nghị “Tòa hỏi to lên vì tai tôi nghe bị nhỏ”.

“Sau khi thực hiện xong hợp đồng, bị cáo nhận được bao nhiêu tiền?” – HĐXX hỏi.

“Tôi không nhận được gì?” – Bị cáo Nguyễn Bắc Son trả lời.

HĐXX nhắc lại là “bị cáo đã khai nhận 3 triệu USD từ ông Phạm Nhật Vũ”, thì bị cáo Son giải thích: “Tại cơ quan điều tra, lúc đó do sức khoẻ tôi rất yếu. Tôi đã ngất hai lần tại bàn làm việc của Cơ quan điều tra. Lúc đó Cơ quan điều tra yêu cầu làm việc liên tục”.

HĐXX lại nhắc: “Bị cáo đã khai như vậy với cơ quan điều tra, số tiền cụ thể, bị cáo còn vẽ cả sơ đồ, có xe của Vũ đậu, cả chiếc valy, còn có đơn xin khắc phục hậu quả…”.

Bị cáo Son lại nói: “Lúc đó bị cáo sức khoẻ rất yếu… Các anh ở Cơ quan điều tra nói rằng anh phải khai đi, lính của anh đã khai rồi. Vì vậy nên để giữ tính mạng của mình, tôi đã khai. Lúc đầu tôi khai số tiền khác chứ không phải là 3 triệu. Tôi không nhận tiền của Lê Nam Trà và Cao Duy Hải”.

“Tôi không chỉ đạo Lê Nam Trà ký thoả thuận mua AVG”

HĐXX hỏi bị cáo Nguyễn Bắc Son là đã phân công những ai trong Bộ Thông tin truyền thông tham gia dự án, ông Son trả lời là phân công ông Trương Minh Tuấn, sau này có ông Phạm Hồng Hải cũng là thứ trưởng. Còn bị cáo Phạm Đình Trọng là vụ trưởng Vụ Quản lý doanh nghiệp thì tham gia ngay từ đầu.

HĐXX hỏi lúc đó thứ trưởng Trương Minh Tuấn có phụ trách mảng đầu tư, tài chính, quản lý doanh nghiệp không, ông Son đáp thứ trưởng Tuấn lúc đó được phân công phụ trách báo chí, trong đó có truyền hình, thì dự án này có truyền hình.

Ông Son thừa nhận đã giới thiệu cho MobiFone mua AVG, nhưng nói rằng “là bộ trưởng tôi chỉ chỉ đạo chung, khi MobiFone trình lên thì tôi giao cho Vụ Quản lý doanh nghiệp tham mưu, đề xuất”. Ông Son cũng nói rằng các công việc khác liên quan đến quá trình thực hiện thương vụ là “công việc nội bộ của MobiFone”.

Về việc đề nghị Bộ Công an đưa thương vụ này vào danh mục “mật”, ông Nguyễn Bắc Son khai trước tòa rằng “tôi đồng ý với anh Trọng là đề xuất Bộ Công an chứ không phải ngay từ đầu là đưa vào mật ngay”. Ông Son cũng thừa nhận chính mình ký thành lập Tổ thẩm định, chỉ đạo ông Trương Minh Tuấn ký Quyết định 236, phê duyệt cho MobiFone mua AVG.

“Tại sao bị cáo duyệt văn bản, không ký mà lại giao cho Trương Minh Tuấn ký?”, HĐXX hỏi. “Anh Tuấn là người phụ trách Tổ thẩm định, phụ trách lĩnh vực thông tin, truyền thông”, bị cáo Son đáp.

Tòa hỏi ông Son có thay đổi lời khai với cơ quan điều tra không, bị cáo này trả lời rằng không nhớ hết các lời khai. HĐXX nhắc lại lời khai của ông Son là chỉ đạo bị cáo Lê Nam Trà ký hợp đồng chuyển nhượng cổ phần.

Lúc đầu ông Son nói rằng đó chỉ là lời khai của ông Hải, nhưng khi tòa giải thích rằng đó là lời khai của chính ông Son với cơ quan điều tra, thì ông Son phủ nhận: “Tôi không chỉ đạo anh Lê Nam Trà ký. Tôi chỉ nói đây là công việc nội bộ của MobiFone, anh Trà và anh Hải là người đại diện theo pháp luật thì bàn bạc với nhau mà ký”.

“Bị cáo là bộ trưởng thì không thể nhầm lẫn điều tối thiểu”

HĐXX hỏi bị cáo Son là có ký công văn số 29 báo cáo Thủ tướng Chính phủ không, và nội dung là gì, ông Son đáp: Có.

“Đó là công văn báo cáo đánh giá về quá trình MobiFone triển khai dự án, trong đó đánh giá những thuận lợi về kinh tế, an ninh; đề nghị Thủ tướng cho phép chấp thuận chủ trương đầu tư dự án này. Vì là dự án thuộc thẩm quyền quyết định chủ trương đầu tư của Thủ tướng, nên Bộ cũng đề nghị Thủ tướng giao cho các cơ quan có liên quan xem xét, đánh giá, giao Bộ TT-TT thực hiện. Sau đó, Văn phòng Chính phủ có văn bản truyền đạt ý kiến của Thủ tướng là đồng ý chủ trương đầu tư”, ông Son nói.

HĐXX giải thích rằng văn bản của Văn phòng Chính phủ thông báo ý kiến của Thủ tướng không phải là căn cứ pháp luật, vì Thủ tướng chưa có Quyết định chủ trương đầu tư. Nhng khai trước tòa, bị cáo Nguyễn Bắc Son cho rằng văn bản trên là căn cứ có yếu tố pháp luật.

“Bị cáo đã là bộ trưởng thì không thể nhầm lẫn những điều tối thiểu. Không thể nhầm lẫn giữa Thông báo và Quyết định. Khi chưa có Quyết định của Thủ tướng thì chưa thể giao cho ông Trương Minh Tuấn ký Quyết định 236”, HĐXX giải thích.

Ký thẩm định giá AVG vì “muốn có thêm ít tiền mua sữa cho con”

Khi HĐXX xét hỏi, bị cáo Hoàng Duy Quang – cựu giám đốc Chi nhánh phía Bắc, Công ty TNHH tư vấn đầu tư và thẩm định giá AMAX – run run, đứng khom người, khiến chủ tọa phải nhắc “bị cáo đứng thẳng lên cho đỡ mỏi lưng”.

“Thời điểm đấy bị cáo không làm gì mà chỉ ký hồ sơ. Bị cáo không có kinh nghiệm định giá doanh nghiệp và cũng chưa làm bao giờ. Bị cáo ký như vậy là sai”, ông Quang nói.

HĐXX nhắc rằng tại cơ quan điều tra, bị cáo khai là mặc dù không trực tiếp tính toán giá trị của AVG, nhưng bị cáo biết ai là người tính toán cụ thể để ra con số 16.565 tỉ đồng. “Con số này bị cáo thấy đúng hay sai?”, HĐXX hỏi.

“Dạ, sau này bị cáo xem lại hồ sơ do MobiFone cung cấp thì thấy việc định giá như vậy là sai, giá hơi cao”, bị cáo Quang thừa nhận, đồng thời trình bày rằng do ký thì được hưởng thêm 5% giá trị hợp đồng (18 triệu đồng) nên ký “để có thêm một ít tiền mua sữa cho con”.

Lúc 8h30, HĐXX chuyển sang phần xét hỏi bị cáo Hồ Tuấn (Thành viên HĐTV MobiFone, Phó Tổng giám đốc), khai trước tòa, ông Hồ Tuấn là thành viên HĐTV từ 28/1-28/10/2015. Bản thân ông Tuấn nói, không tham gia bất cứ việc gì, không được chỉ đạo tham gia dự án.

“Lúc ký hợp đồng, dự án xong hết cả thì tôi được yêu cầu ký 2 văn bản để hoàn thiện thủ tục. Do nể nang, thiếu hiểu biết nên tôi đã ký. Tôi nghĩ việc đó cũng không ảnh hưởng tiến độ dự án. Khi chủ tọa hỏi tiếp dự án do MobiFone thực hiện theo quyết định 236 được xác định có sai phạm, bị cáo có thấy trách nhiệm gì?

Tuấn trả lời rằng “đến giờ tôi đã nhận thấy mình có sai phạm. Việc tôi ký các văn bản là do tôi hoàn toàn tin tưởng vào tất cả báo cáo của Ban TGĐ và các đơn vị chức năng. Tôi hiểu MobiFone không có thẩm quyền phê duyệt dự án mà phải trình lên cấp trên”. Chủ tọa hỏi tiếp bị cáo có văn bản nào phản đối dự án không? Ông Tuấn đáp không ạ.

Sau đó, HĐXX chuyển sang xét hỏi bị cáo Phạm Thị Phương Anh (là Phó Tổng giám đốc phụ trách tài chính, kế toán MobiFone; Tổ trưởng Tổ giúp việc; Tổ trưởng Tổ đàm phán), bà Phương Anh khai nhận, trong dự án, bà được tham gia tư cách Tổ trưởng tổ giúp việc liên quan việc triển khai thủ tục. Ngoài ra, bà còn là Tổ trưởng tổ đàm phán các thủ tục hợp đồng.

“Có tất cả 7 báo cáo, nội dung chủ yếu tôi có ý kiến về tình hình tài chính AVG theo đánh giá của đơn vị tư vấn”, bà Phương Anh nói. Khi HĐXX hỏi bị cáo nhận thức khả năng tài chính AVG ra sao? Bà Phương Anh trả lời, có lẽ bà là người duy nhất trong MobiFone băn khoăn, bất cập khi thấy tài chính của AVG.

“Tôi chỉ nói AVG đang có một số vấn đề như lỗ lũy kế, giá trị mảng truyền hình chỉ khoảng hơn 600 tỷ”, bà Phương Anh trả lời.

8h15: HĐXX bắt đầu làm việc với phần xét hỏi Phan Thị Hoa Mai (cựu thành viên HĐTV MobiFone).

Lúc 8h10, HĐXX bắt đầu phiên tòa với phần xét hỏi với Phan Thị Hoa Mai (cựu thành viên HĐTV Mobifone).
Bà Mai khai trước tòa bắt đầu làm thành viên HĐTV từ 28/1/2015, song đến ngày 17/2/2016 HĐTV mới có quyết định phân công nhiệm vụ cho các thành viên.

Trong dự án MobiFone mua AVG, bà Mai tham gia với chức danh thành viên hội đồng thành viên, thực hiện theo điều lệ của công ty.
Bà Mai khai không được giao thực hiện nhiệm vụ cụ thể nào trong đự án MobiFone mua cổ phần AVG.

Bà chưa lần nào phản đối dự án này song nhiều lần có ý kiến để dự án phát triển theo chiều hướng tích cực hơn.
Khi Chủ tọa hỏi, bị cáo nhận thức quyết định 236 có sai không? Bà Mai nói nhận thức quyết định này hoàn toàn đúng. Bà hoàn toàn tin tưởng vào cấp trên. Văn phòng chính phủ cũng có văn bản chấp thuận chủ trương, nên bà hiểu rẳng Bộ Thông tin và Truyền thông phải triển khai theo đúng quy định của pháp luật. Về mức giá Mobifone mua AVG, bà Mai khai không biết giá TGĐ trình lên HĐTV là cao hay thấp.

Về giá trị của AVG, theo bà được biết là thuê các đơn vị thảm định giá và các đơn vị này đều được Bộ Tài chính cấp phép.
Có lần bà Mai cũng thấy băn khoăn về giá mua của AVG và giá trị sổ sách của AVG, chứ không bao giờ quan tâm giá mua cổ phần AVG là cao hay thấp.

Khi HĐXX truy vấn tiếp, “bị cáo có thấy trách nhiệm sai phạm của mình khi tham gia dự án này không?”, Bà Mai nói, thời điểm xảy ra vụ án thấy những gì thuộc về trách nhiệm của bà đã thực hiện đầy đủ.

Tuy nhiên khi Thanh tra Chính phủ chỉ ra những sai phạm bà đã thấy trách nhiệm về sai phạm của mình. Nữ bị cáo này giải thích thêm, trong các cuộc họp về dự án bà không đồng ý về một mức giá nào cả. Ngoài ra bà còn đưa ra ý kiến theo chiều hướng tích cực. Ví dụ, kết quả định giá của tư vấn và giá bán của AVG có chênh lệch lớn với giá trị sổ sách của AVG. Đến ngày 16/12 trong cuộc họp triển khai dự án bà có ý kiến cần phải kiểm toán. Tuy nhiên ngày 25/12 chủ tịch HĐTV đã tự ý ký quyết định mua cổ phần AVG.

Theo ghi nhận của PV, ngay từ 7h, xe đặc chủng áp tải các bị cáo đến phòng xử tại trụ sở TAND Cấp cao trên đường Phạm Văn Bạch, quận Cầu Giấy.

Trong ngày đầu tiên của phiên tòa, HĐXX đã xét hỏi các bị cáo Trương Minh Tuấn, Lê Nam Trà, Phạm Nhật Vũ.

Dự kiến trong buổi sáng nay, tòa sẽ dành phần xét hỏi cựu Bộ trưởng Nguyễn Bắc Son và một số người liên quan.

Theo cáo trạng, khi MobiFone ra chiến lược tham gia lĩnh vực truyền hình, ông Nguyễn Bắc Son đã giới thiệu, định hướng đơn vị này mua cổ phần AVG. Dự án hơn 8.000 tỷ sẽ do Thủ tướng quyết định chủ trương đầu tư. Tuy nhiên, khi dự án chưa được thẩm định, chưa có quyết định chấp thuận từ lãnh đạo chính phủ, ông Son đã chỉ đạo ông Trương Minh Tuấn ký quyết định phê duyệt dự án.

Sau 5 lần đàm phán, tháng 10/2015, AVG và MobiFone đã thống nhất việc mua bán 95% cổ phần, tương đương gần 8.900 tỷ đồng .

Đầu năm 2016, MobiFone đã thanh toán 95% giá trị hợp đồng tương đương gần 8.500 tỷ đồng cho 8 cổ đông của AVG. Riêng ông Vũ được hưởng trên 5.850 tỷ.

Cơ quan chức năng xác định hành vi vi phạm của các bị can gây hậu quả đặc biệt nghiêm trọng, làm thiệt hại tài sản của Nhà nước hơn 6.590 tỷ đồng . Thương vụ thành công theo đúng mong muốn và có lợi nên Phạm Nhật Vũ đã đưa cho ông Nguyễn Bắc Son 3 triệu USD , đưa ông Trương Minh Tuấn 200.000 USD , Lê Nam Trà (cựu Chủ tịch HĐTV MobiFone) 2,5 triệu USD và Cao Duy Hải (cựu Tổng giám đốc MobiFone) 500.000 USD .