Nga sẽ thẳng tay “trừng trị” Azerbaijan vì đã bắn rơi trực thăng ở Armenia?

Nga hiện nay đang cần tới sự hợp tác của Azerbaijan trong việc thực thi hiệp định đình chiến mới ký kết với Armenia nên sẽ phải thận trọng trong những tính toán lợi ích của mình.

Hai sự kiện quan trọng đã diễn ra cùng một thời điểm vào hôm thứ Hai (9/11): Azerbaijan bắn rơi một máy bay trực thăng của Nga trên bầu trời Armenia và một thỏa thuận hòa bình đã được ký kết giữa Nga, Armenia và Azerbaijan nhằm chấm dứt mọi hành động thù địch ở Nagorno-Karabakh.

Khi sự kiện này xảy ra trước sự kiện kia trong cùng một ngày, người ta không thể không nghĩ về một mối liên hệ nào đó giữa chúng.

Tối 9/11, Bộ Quốc phòng Nga đưa tin, một máy bay trực thăng Mi-24 của Nga đã bị bắn rơi trên lãnh thổ Armenia gần làng Yeraskh giáp biên giới với Azerbaijan. Sự vụ khiến hai thành viên phi hành đoàn thiệt mạng cùng một người khác bị thương.

Cuối ngày hôm đó, Bộ Ngoại giao Azerbaijan thừa nhận quân đội của họ đã vô tình bắn hạ chiếc trực thăng của Nga. Baku đã xin lỗi Moscow và bày tỏ sự sẵn sàng đền bù cho thảm kịch mà họ gây nên.

Bộ Ngoại giao Nga tỏ ý chấp nhận lời xin lỗi từ Azerbaijan và cho rằng nước này nên tiến hành một cuộc điều tra kỹ lưỡng về vụ việc.

Chỉ vài giờ sau diễn biến leo thang nói trên, Nga, Armenia và Azerbaijan đã ký một thỏa thuận về chấm dứt tình trạng thù địch và đưa ra các nguyên tắc giải quyết hòa bình xung đột ở Nagorno-Karabakh.

“Thuyết âm mưu” đặt ra ở đây là: Liệu có phải chỉ khi phi công Nga tử nạn thì Điện Kremlin mới bắt buộc phải hành động?

Tuy nhiên, chia sẻ trên Pravda.Ru, tiến sĩ Khoa học Lịch sử Niyazi Niyazov, Phó Giáo sư Quan hệ Quốc tế về Không gian Hậu Xô Viết thuộc Khoa Quan hệ Quốc tế của Đại học Quốc gia St. Petersburg cho rằng vụ bắn rơi trực thăng là một tai nạn thảm khốc nhưng không kéo theo việc ký kết hiệp định đình chiến.

Theo ông Niyazov, trên thực tế các bên đã tiến hành các cuộc đàm phán giải quyết xung đột từ ít nhất một tuần trước, mặc dù không được thông báo rộng rãi trên các phương tiện truyền thông. Nếu không, Nga sẽ không thể triển khai lực lượng gìn giữ hòa bình tới khu vực xung đột trong vòng 24 giờ.

Bộ Quốc phòng Nga cho biết cơ quan này ​​sẽ triển khai khoảng 1.960 quân, 90 xe bọc thép cùng 380 phương tiện hỗ trợ khác tới khu vực tranh chấp Nagorno-Karabakh theo thỏa thuận đạt được trước đó với Armenia và Azerbaijan.

Cho đến thời điểm hiện tại, Nga cũng chỉ phản ứng có chừng mực với sự kiện chiếc Mi-24 bị bắn rơi. Bộ Ngoại giao Nga nói rằng việc Azerbaijan thừa nhận khai hỏa nhầm làm chiếc Mi-24 bị rơi là “thái độ tích cực”.

“Chúng tôi đánh giá tích cực việc Baku ngay lập tức thừa nhận lỗi lầm của mình. Chúng tôi cũng ghi nhận phía Azerbaijan bảo đảm sẽ tiến hành một cuộc điều tra nhanh chóng về vụ việc và những người chịu trách nhiệm sẽ bị trừng phạt”, Bộ Ngoại giao Nga khẳng định.

Vì vậy, nhiều khả năng Moscow sẽ không có hành động nào quá cứng rắn đối với Azerbaijan liên quan tới chiếc trực thăng Mi-24 xấu số nêu trên.

Hơn nữa, Nga hiện nay cũng cần tới sự hợp tác của Baku trong việc thực thi hiệp định đình chiến mới ký kết với Armenia. Xét trên nhiều khía cạnh thì đây rõ ràng là một thắng lợi ngoại giao nên Nga sẽ phải rất thận trọng trong những tính toán lợi ích của mình.

Anh Tú /TTT