Nga chuẩn bị tấn công lớn ở Donbass, Mỹ cảnh báo “cuộc chơi sẽ thay đổi hoàn toàn”
Nga đang chuẩn bị cho một cuộc tấn công lớn trên bộ ở miền Đông Ukraine, quan chức quốc phòng cấp cao của Mỹ cho biết ngày 14/4.
“Nga đang thiết lập điều kiện cho những gì họ muốn tiến hành ở vùng Donbass, cả trên bộ và trên không. Chúng tôi tin rằng họ đang đặt ra các điều kiện cho một cuộc tấn công lớn hơn ở khu vực Donbass”, quan chức Mỹ cho biết.
Theo quan chức này, Nga đang điều động các đơn vị pháo binh, lực lượng chỉ huy và kiểm soát cũng như hỗ trợ hàng không. Trong 24 giờ qua, các quan chức quốc phòng đã thấy máy bay trực thăng được đưa vào khu vực phía Bắc của vùng Donbass.
“Họ đang làm những gì cần phải làm để thiết lập điều kiện thích hợp cho một cuộc tấn công mới trên bộ”, quan chức quốc phòng cấp cao của Mỹ cho biết thêm. Tuy nhiên, quan chức này cũng lưu ý rằng, các nhóm an ninh phương Tây không thấy lượng lớn quân bổ sung hoặc các nhóm chiến thuật di chuyển vào khu vực.
Nga được cho là đã duy trì khoảng 80% lực lượng chiến đấu kể từ khi bắt đầu chiến dịch quân sự ở Ukraine và phần lớn đã rút khỏi miền Tây và miền Trung Ukraine để tập trung vào mặt trận phía Đông.
Một quan chức quốc phòng cấp cao khác của Mỹ ngày 13/4 cho rằng gần như tất cả các lực lượng mặt đất của Nga đang ở các vùng phía Đông Lugansk và Donetsk.
Bộ Quốc phòng Nga ngày 25/3 cho biết, giai đoạn đầu tiên của chiến dịch quân sự mà nước này thực hiện tại Ukraine đã gần như hoàn tất. Tiếp theo, Moscow sẽ tập trung vào việc “giải phóng hoàn toàn” khu vực Donbass ở miền Đông Ukraine.
Trong một diễn biến khác, cố vấn An ninh Quốc gia Mỹ Jake Sullivan hôm 14/4 cho biết, Washington không có kế hoạch trả lại các tài sản tịch thu của các doanh nhân Nga như một phần của các lệnh trừng phạt mới nhất áp đặt lên Moscow liên quan tới chiến dịch quân sự ở Ukraine.
“Mục đích của chúng tôi không phải là trả lại chúng”, ông Sullivan nói, đồng thời nhấn mạnh các nhà chức trách Mỹ sẽ sử dụng các tài sản bị tịch thu “theo cách phù hợp”.
“Đây là thẩm quyền mà chúng tôi có và có thể còn có các thẩm quyền khác mà chúng tôi đang tích cực xem xét”, ông Sullivan cho biết thêm.
Ông Sullivan cũng nói rằng bất kỳ nỗ lực nào của Nga nhằm làm gián đoạn việc chuyển giao vũ khí cho Ukraine đều có thể khiến mối quan hệ với phương Tây leo thang căng thẳng.
Ông Sullivan cảnh báo: “Mỹ không hoạt động trong lãnh thổ Ukraine, vì vậy nếu Nga tấn công lãnh thổ NATO, nơi đang tập kết vật tư, thì Điều 5 sẽ được kích hoạt và cuộc chơi sẽ thay đổi hoàn toàn”.
Điều 5 của hiến chương NATO cho rằng bắt kỳ cuộc tấn công nào nhằm vào một thành viên của liên minh quân sự cũng là một cuộc tấn công nhằm vào tất cả thành viên NATO.
Ngoài ra, ông Sullivan từ chối thảo luận về việc liệu có quan chức cấp cao nào của Mỹ sẽ sớm đến thăm Kiev hay không, đồng thời cảnh báo giao tranh ở Ukraine có thể diễn ra trong nhiều tháng hoặc lâu hơn.
Nhà Trắng đã áp đặt nhiều biện pháp trừng phạt Nga kể từ khi Nga bắt đầu triển khai chiến dịch quân sự tại Ukraine hôm 24/2. Theo lệnh trừng phạt, Mỹ đã tịch thu các tài sản ở nước ngoài của Nga cùng với những tài sản thuộc sở hữu của các doanh nghiệp và cá nhân Nga.
Một số nghị sĩ Mỹ đã kêu gọi bán hoặc thanh lý các tài sản của Nga trong chiến dịch trừng phạt, đồng thời cho rằng số tiền thu được nên được sử dụng cho việc tái thiết Ukraine.
Trong khi đó, Tổng thống Nga Vladimir Putin cho biết Moscow không có kế hoạch quốc hữu hóa tài sản nước ngoài ở Nga để đáp trả. “Không giống các nước phương Tây, chúng tôi tôn trọng quyền sở hữu tài sản”, ông Putin nói.
Thủ tướng Ukraine Denis Shmygal ngày 8/4 tuyên bố tất cả tài sản của Nga sẽ được quốc hữu hóa tại Ukraine.
Quốc hội Ukraine hồi đầu tháng đã thông qua việc mở rộng luật tịch thu tài sản. Theo đó, việc sửa đổi luật sẽ cho phép chính phủ Ukraine tịch thu và quốc hữu hóa tài sản của công dân Nga trên lãnh thổ Ukraine. Đây là những người có “mối quan hệ gần gũi” với Nga và là các pháp nhân hoạt động ở Ukraine nhưng bên thụ hưởng lại là Nga hoặc Nga sở hữu cổ phần.
Phiên bản trước đó của đạo luật đã được Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky ký vào tháng 3. Tuy nhiên, phiên bản đầu tiên này chỉ áp dụng đối với các tài sản thuộc sở hữu của chính phủ Nga và các công ty nhà nước Nga.
Các tài sản bị tịch thu sẽ được sử dụng để chi cho “các khoản bồi thường cho Ukraine trong tương lai”.
Tổng thống Putin hôm 5/4 tuyên bố việc các chính phủ nước ngoài tịch thu tài sản của Nga là “con dao hai lưỡi”. Tuyên bố được đưa ra sau khi Đức cho biết cơ quan quản lý năng lượng nước này sẽ kiểm soát Gazprom Germania, một chi nhánh của tập đoàn khí đốt khổng lồ Nga Gazprom. Trong khi đó, chính phủ Anh có thể quyết định can thiệp và tạm thời điều hành hoạt động của chi nhánh Gazprom tại nước này.
Mỹ và các đồng minh đã áp đặt các biện pháp trừng phạt chưa từng có tiền lệ với Nga nhằm buộc Moscow phải dừng chiến sự tại Ukraine.
Liên minh châu Âu (EU) tuyên bố sẵn sàng cấm vận toàn bộ dầu nhập khẩu từ Nga. Trong bối cảnh Nga là nhà cung cấp dầu lớn nhất của khối, một quyết định như vậy được cho là dẫn đến hậu quả cả về chính trị và kinh tế.
Xung đột leo thang có thể khiến nền kinh tế của Nga và Ukraine tụt giảm với quy mô 2 chữ số trong năm nay. Ngân hàng Thế giới (WB) ước tính, Ukraine có thể sẽ bị ảnh hưởng nặng nề nhất với nền kinh tế giảm sút gần 45,1% vào năm 2022, trong khi Nga dự kiến bị sụt giảm 11,2% GDP trong năm nay.
Tùng Anh
