Năm học tới, cơn bão sách giáo khoa sẽ bị chặn đứng?
Trong 9 nội dung của Dự thảo Luật giá sửa đổi được Quốc hội thảo luận lần này, thì nội dung bổ sung sách giáo khoa vào danh mục hàng hóa, dịch vụ do nhà nước định giá đang là tin vui đối với phụ huynh học sinh từ bậc tiểu học đến phổ thông trung học trong cả nước.
Ngay từ cuối tháng 4, thời điểm kết thúc năm học 2021 – 2022, tin giá sách giáo khoa mới tăng gấp 2-3 lần giá sách cũ đã khiến phụ huynh lo lắng. Thực tế là giờ đây, khi năm học 2022 – 2023 đã đi được một nửa học kỳ một, khi học sinh đã có đầy đủ sách để học tập, thì câu chuyện giá sách giáo khoa ở nghị trường vẫn nóng.
Hai năm Covid-19 đã đẩy nhiều gia đình vào cảnh khó khăn. Chưa kịp bình ổn, thì đầu năm nay, khủng hoảng năng lượng khiến cho kinh tế thế giới suy thoái nghiêm trọng, ảnh hưởng trực tiếp đến đời sống công nhân và người làm công ăn lương ở Việt Nam. Không ít phụ huynh đã mất việc làm, kinh tế gia đình sa sút, lo được cho con đến trường là một cố gắng lớn.
Làm một phép so sánh, ta sẽ thấy giá sách đã tăng phi mã thế nào. Đơn cử như bộ sách lớp 3 mới, chưa bao gồm sách tiếng Anh, đã có giá từ 177.000 đến 183.000 đồng, thay cho sách cũ giá chỉ 58.000/ bộ. Ở các trường có sự kết hợp của 2-3 bộ sách, thì chi phí cứ thế nhân lên. Cá biệt, có trường phổ thông trung học, số sách giáo khoa sử dụng cho một năm học là 45 quyển, do kết hợp 3 bộ sách giáo khoa, khiến phụ huynh khó khăn phải chạy tiền để lo cho con có sách.
Đương nhiên các nhà xuất bản luôn có lý do để giải thích cho tình trạng tăng giá sách, như giá nguyên liệu đầu vào tăng, sách được in đẹp hơn, công phu hơn…nhưng việc tăng gấp 2-3 lần giá cũ là một chuyện khó có thể chấp nhận.
Tuy vậy, can thiệp điều chỉnh giá sách giáo khoa xưa giờ không thuộc trách nhiệm của nhà nước, mà do các nhà xuất bản tự định giá và tự chịu trách nhiệm trước pháp luật.
Với Luật giá sửa đổi lần này, quyền định giá sách giáo khoa sẽ thuộc về nhà nước. Nhà nước áp giá trần, trong khi các nhà xuất bản sẽ dựa trên đó để định giá bán của mình.Như vậy, giá sách giáo khoa sẽ luôn nằm trong tầm kiểm soát của nhà nước, và khó có cơ hội tăng giá phi mã, tăng giá bất hợp lý như mấy năm gần đây. Đó quả là một tin đáng mừng đối với các phụ huynh, trong tình hình thắt lưng buộc bụng lúc này.
Mỗi gia đình Việt Nam đều có ít nhất một trẻ đến trường, nên Luật giá sửa đổi lần này khi áp dụng vào thực tế, sẽ đem lại rất nhiều ý nghĩa thiết thực với người dân. Chúng ta ai cũng muốn con trẻ được đến trường, nên sẽ là có tội với các em, nếu giá sách giáo khoa cao trở thành lý do để một số học sinh gia cảnh khó khăn thôi học.
Phạm Khoa
