Mỹ công khai đưa ra “tối hậu thư” cảnh báo Israel
Sau hàng loạt “đạn pháo” mà Israel nả vào Rafah, Tổng thống Mỹ Joe Biden đã lần đầu công khai cảnh báo Israel rằng, Mỹ sẽ ngừng gửi vũ khí nếu Tel Aviv phát động chiến dịch quân sự ở thành phố Rafah thuộc Dải Gaza.
Trong chương trình Erin Burnett OutFront được hãng tin CNN phát sóng hôm 8/5 (giờ Washington DC), Tổng thống Mỹ Biden nói rằng nhiều dân thường ở Dải Gaza đã thiệt mạng bởi các “đợt không kích và cách thức mà Lực lượng phòng vệ Israel (IDF) sử dụng để tấn công các trung tâm dân cư”.
“Tôi đã nói rõ rằng nếu họ tiến quân vào Rafah, tôi sẽ không cung cấp những vũ khí được dùng để đối phó với các thành phố”, ông chủ Nhà Trắng cho hay.
“Dù vậy, chúng tôi sẽ không bỏ mặc vấn đề an ninh của Israel. Mỹ sẽ tiếp tục cung cấp nhiều vũ khí phòng thủ cho Israel, bao gồm cả hệ thống phòng không Vòm sắt. Chúng tôi sẽ tiếp tục đảm bảo rằng Israel được an toàn nhờ hệ thống Vòm sắt, và khả năng của họ trong việc đáp trả những cuộc tấn công đến từ Trung Đông gần đây. Nhưng chúng tôi sẽ không cung cấp cho họ các vũ khí (tấn công) và đạn pháo”, ông Biden nói thêm.
Nhà lãnh đạo nước Mỹ sau đó đã đề cập với những hành động của quân đội Israel gần đây ở khu vực thành phố Rafah. “Họ chưa tiến vào các khu đông đúc dân cư. Những gì họ làm đều ở khu vực biên giới. Tôi đã nói rõ với Thủ tướng Benjamin Netanyahu và Nội các chiến tranh Israel rằng, họ sẽ không nhận được sự ủng hộ của chúng tôi, nếu họ tiến quân vào những khu đông dân”, ông Biden nhấn mạnh.
Hình ảnh vệ tinh cho thấy thiệt hại ở Rafah, Gaza, ngày 7/5/2024. (Ảnh: Planet Labs, PBC)
Theo CNN, những tuyên bố trên của ông Biden được đưa ra trong bối cảnh các xe tăng và binh sĩ Israel gần đây đã tiến vào một số khu vực ở thành phố Rafah, và giành quyền kiểm soát hai cửa khẩu chính giữa Dải Gaza và Ai Cập.
Trước đó, ngày 8/5, Bộ Ngoại giao Mỹ cho biết nước này đã rút lại một chuyến hàng viện trợ vũ khí ngắn hạn cho Israel trước “quan ngại sâu sắc” về khả năng Israel tiến hành hoạt động quân sự quy mô lớn ở Rafah sẽ gây ra tổn thất đáng kể về sinh mạng dân thường.
Trong cuộc họp báo cùng ngày, phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Mỹ Matthew Miller đã xác nhận việc ngừng hỗ trợ an ninh cho Israel. Cũng theo ông Miller, hiện Chính quyền của Tổng thống Joe Biden đang xem xét việc thực hiện các chuyến hàng viện trợ khác cho Israel giữa lúc tình hình ở Rafah có nhiều biến động. “Chúng tôi rất lo ngại về nguy cơ bùng phát chiến dịch quân sự ở Rafah. Chúng tôi lo ngại về những tác động của kịch bản này đối với dân thường…” – ông Miller nói.
Thông tin trên được ông Miller đưa ra chỉ vài ngày sau khi một số hãng truyền thông Mỹ đưa tin về việc Washington quyết định ngừng một số lô vũ khí viện trợ cho Israel. Trong đó, Axios là hãng truyền thông đầu tiên công bố thông tin này khi dẫn lời một quan chức cấp cao của Mỹ cho biết lô hàng bị tạm dừng chuyển giao cho Israel gồm 1.800 quả bom nặng 2.000 pound (khoảng 900 kg) và 1.700 quả bom 500 pound (khoảng 225 kg).
Trong tuyên bố đưa ra ngày 7/5, Lực lượng phòng vệ Israel (IDF) cho biết, quân đội Israel đã thiết lập được quyền kiểm soát hoạt động phía Gaza tại cửa khẩu Rafah sau chiến dịch phát động trong đêm chống lại Hamas.
Ngày 8/5, CNN công bố kết quả phân tích hình ảnh vệ tinh thu được từ Planet Labs cho thấy, cuộc tấn công của Israel vào thành phố Rafah ở phía Nam Gaza đã mở rộng từ việc không kích sang hoạt động trên bộ.
Liên quan tới diễn biến này, ông Miller cho biết, IDF đã tiến hành tấn công Rafah mà không có sự đồng thuận của Mỹ. Cũng theo phát ngôn viên này, Washington hiện coi việc duy trì hoạt động của cửa khẩu Rafah là “ưu tiên hàng đầu”. Với khoảng 1,4 triệu người Palestine phải di dời đang trú ẩn ở Rafah, ông Miller quan ngại việc thực hiện “một chiến dịch quân sự ở Rafah lúc này sẽ làm tăng đáng kể nỗi đau khổ của người dân Palestine”.
Trước đó, phát biểu trong phiên điều trần về xuất ngân sách năm tài chính 2025 của Lầu Năm Góc tại Đồi Capitol, ngày 8/5, Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Lloyd Austin khẳng định Lầu Năm Góc sẽ “tiếp tục thực hiện những biện pháp cần thiết để đảm bảo rằng Israel có đủ phương tiện để tự vệ”. Tuy nhiên, ông Austin cũng lưu ý thêm rằng hiện Mỹ đang cân nhắc việc thực hiện một số chuyến hàng viện trợ an ninh ngắn hạn trước tình hình đang diễn ra hiện nay ở Rafah.
Theo ông Austin, chiến dịch tấn công lớn của Israel ở Rafah có thể thay đổi quan điểm của Mỹ về viện trợ an ninh cho Israel.
Bảo Trâm
