Mỹ chỉ trích Trung Quốc vi phạm nghiêm trọng khu vực bãi Tư Chính
Biển đông luôn là vấn đề nóng mà Việt Nam và cả khu vực Asean đều quan tâm. Trung Quốc chính là “thủ phạm” châm ngòi cho vấn đề Biển Đông nóng lên trong những ngày qua. Cụ thể Trung Quốc vi phạm nghiêm trọng vùng đặc quyền kinh tế và thềm lục địa Việt Nam ở khu vực bãi Tư Chính phia nam Biển Đông.
Đầu tiên vào ngày 12.7 báo chí quốc tế đưa tin về sự xuất hiện của các tàu khảo sát địa chất Trung Quốc tại vùng đặc quyền kinh tế và thểm lụa địa Việt Nam từ ngày 3.7 đến ngày 11.7. Cũng theo một số tờ báo dẫn nguồn tin từ ông Ryan Martinson, trợ lý giáo sư tại Đại học Hải chiến Hoa Kỳ cho biết vào thứ tư tuần trước đó (tức ngày 3.7), tàu khảo sát Trung Quốc Haiyang Dizhi 8 (Hải Dương Địa chất 8) cùng với 2 tàu hộ tống số hiệu 3901 (12.000 tấn, có vũ trang) và 37111 (2.200 tấn), đã vào vùng đặc quyền kinh tế và thềm lục địa của Việt Nam, để thực hiện một cuộc khảo sát địa chấn.
Bên cạnh đó dựa vào các dữ liệu liên quan, ông Ryan Martinson nhân định: Bắc kinh tìm cách gây áp lực đề buộc Việt Nam dừng các hoạt động ở khu vực bãi Tư Chính bằng cách triển khai các tàu cảnh sát biển cũng như sử dụng tàu Haizang Dzidi 8 ( tàu Hải Dương Địa Chất 8) với sự hộ tống của tàu cảnh sát biển và một số vũ trang hùng hậu. Qua nhận định của ông Ryan Martinson, ta thấy đươc báo chí quốc tế và các chuyên gia về Biển Đông luôn quan tâm và theo dõi sát sao những diễn biến phức tạp, khó lường trên Biển Đông, điều này cho thấy rõ những hành động vi phạm trắng trợn và coi thường luật pháp quốc tể của Trung Quốc đã gây mất lòng tin vào cộng đồng Asean nói riêng cũng như cộng đồng quốc tế nói chung.
Vào ngày 16.7 Bà Lê Thị Thu Hằng phát ngôn viên Bộ Ngoại Giao Việt Nam khẳng định: Mọi hoạt động của nước ngoài trên các vùng biển Việt Nam, nếu không được phép của Việt Nam đều vô giá trị, xâm phạm vùng biển Việt Nam, vi phạm luật pháp quốc tế và Công ước của Liên Hiệp Quốc về luật biển 1982. Đồng thời bà Hằng lặp lại chủ trương của Việt Nam từ trước đến giờ giải quyết các tranh chấp bằng biện pháp hòa bình. Phát biểu của phía Việt Nam cho dư luận quốc tế thấy được Việt Nam luôn thiện chí và hành động theo luật pháp quốc tế qui định. Còn phía Trung Quốc hung hăng, bất chấp luật pháp quốc tế, cậy vào nước lớn bắt nạt nước bé hòng chiếm Biển Đông thành chủ quyền của mình.
Song song đó Giới lãnh đạo Trung Quốc đã thách thức Việt Nam và cộng đồng thế giới, điển hình vào ngày 17.7 phát ngôn viên Bộ Ngoại Giao Trung Quốc phát biểu: Yêu cầu Việt Nam nghiêm túc tôn trọng chủ quyền và quyền tài phán của Trung Quốc đối với các vùng lãnh hải liên quan và không có bất kì hành động nào làm phức tập tình hình.
Sau bài phát biểu của Trung Quốc, bà Lê Thị Thu Hằng phát ngôn viên của Bộ Ngoại Giao Việt Nam đã lên tiếng mạnh mẽ: Trong những ngày qua, nhóm tàu khảo sát Hải Dương 8 của Trung Quốc đã có hành vi vi phạm vùng đặc quyền kinh tế và thềm lục địa Việt Nam ở khu vực phía nam Biển Đông. Đây là vùng biển hoàn toàn của Việt Nam, được xác định theo đúng các quy định của Công ước của LHQ về luật Biển 1982 mà Việt Nam và Trung Quốc đều là thành viên. Theo bà Hằng, Việt Nam đã tiếp xúc nhiều lần với phía Trung Quốc ở các kênh khác nhau, trao công hàm phản đối, kiên quyết yêu cầu chấm dứt ngay các hành vi vi phạm, rút toàn bộ tàu ra khỏi vùng biển Việt Nam. Việt Nam cũng yêu cầu Trung Quốc tôn trọng quyền chủ quyền, quyền tài phán của Việt Nam vì quan hệ hai nước và ổn định, hòa bình ở khu vực.
Ngay sau phát biểu của bà Hằng vào ngày 19.7 ông John Bolton Cố vấn an ninh quốc gia Mỹ đã phản ứng, cụ thể ông Bolton chỉ trích hành vi “cưỡng ép” của Trung Quốc nhằm vào các quốc gia láng giềng ở Đông Nam Á là phản tác dụng trong lúc đe dọa đến hòa bình và an ninh khu vực. Ông Bolton nhấn mạnh việc tôn trọng chủ quyền lãnh thổ quốc gia và sự tự do đi lại đóng vai trò quan trọng đối với tầm nhìn Ấn Độ – Thái Bình Dương được Mỹ và ASEAN chia sẻ.
Ngoài ra, Tiến sỹ Patrick M.Cronin – Chủ tịch An ninh châu á – Thái Bình Dương, Viện Nghiên cứu Hudson, Hoa Kỳ nhận định: Dù có là một nước lớn, Trung Quốc cũng không có quyền đưa ra các luật lệ riêng, phớt lờ luật pháp quốc tế, ép buộc láng giềng và ép cả ASEAN thực hiện một bộ quy tắc ứng xử trên Biển Đông (COC) theo kiểu xâm hại quyền lợi các nước lớn. Việt Nam nên tiếp tục chính sách ngoại giao khôn khéo, tiếp tục tăng cường thực lực trên biển. Còn với cộng đồng quốc tế thì Mỹ, Nhật, Úc, Ấn Độ… cũng như nhiều cường quốc khác trên biển cần tiếp tục đóng vai trò hỗ trợ quan trọng để đảm bảo khu vực Đông Nam Á nói chung, và Việt Nam nói riêng, không bị ép buộc bởi các hành động quân sự và kinh tế từ Bắc Kinh. Trong nỗ lực đó, cộng đồng quốc tế sẽ luôn hoan nghênh những hành động như việc tàu cá Việt Nam mới đây đã cứu 22 ngư dân Philippines.
Qua lời chỉ trích và đánh giá của các chuyên gia Hoa kỳ về hành động xâm phạm của Trung Quốc tạị vùng đặc quyền kinh tế và thềm lục địa Việt Nam, cho thấy Việt Nam đã được cộng đồng quốc tế hết sức ủng hộ, cụ thể là Mỹ đã theo dõi, quan sát chặt chẽ những hàng động của Trung Quốc trên vùng biển của Việt Nam trong những ngày qua. Đồng thời Mỹ lên tiếng chỉ trích Trung Quốc luôn âm mưu, đe dọa và tấn công các nước láng giềng như Việt Nam. Đặc biệt Mỹ khen ngợi Việt Nam có chính sách ngoại giao khôn khéo và tinh thần thực hiện nhiệm vụ tuần tra trên biển của các cảnh sát biễn cũng như các chiến sĩ hải quân luôn hiện diện và túc trực trên vùng biển Việt Nam. Ngoài ra, các ngư dân Việt Nam có tinh thần nghĩa hiệp đã cứu sống các ngư dân Philippines trong thời gian vừa qua.
Sau cùng vụ việc ở khu vực bãi Tư Chính, Việt Nam ta đã thắng Trung Quốc một nước cờ, Vì vậy Việt Nam cần tranh thủ sự ủng hộ của nhân dân trong nước cũng như cộng đồng quốc tế để đưa vấn đế về việc Trung Quốc vi phạm vùng biển Việt Nam lên tòa án quốc tế để giải quyết. Việt Nam cấn mạnh mẽ, quyết liệt và công bố chi tiết, rộng rãi đến người dân trong nước và dư luận quốc tế về vấn đề Biển Đông mà Trung Quốc đang muốn độc chiếm. Mục đích để cả thế giới nhìn thấy bộ mặt giả dối của Trung Quốc, nói một đằng mà làm một nẻo. Cuối cùng Trung Quốc sẽ bị cả Thế Giới cô lập hoàn toàn về Biển Đông, minh chứng qua câu nói của Đức phật ngàn năm nay vẫn vậy: Gieo nhân gì ắt sẽ gặp quả đó.
(Theo Bút Danh)
