Mũi 3 vaccine Covid-19 nên tiêm cho người nào?

Tiêm liều thứ 3 là điều cần thiết, đặc biệt với người bị suy giảm hệ miễn dịch.

Mặc dù tiêm vaccine cho người trưởng thành từ 18 tuổi trở lên vẫn có hiệu quả trong việc ngăn ngừa các bệnh nghiêm trọng, dữ liệu gần đây cho thấy hiệu quả của vaccine bị giảm dần sau một thời gian. Khả năng ngăn ngừa bệnh nghiêm trọng của vaccine Covid-19 ở người tiêm đủ liều cũng bị giảm, đặc biệt đối với Delta, biến chủng đang được xem là nguy hiểm nhất, chiếm hơn 90% ca mắc mới trên toàn cầu.

Lợi ích khi tiêm liều vaccine Covid-19 thứ 3

Theo Reuters, ngày 11/10, Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) khuyến nghị những người bị suy giảm hệ miễn dịch nên được tiêm liều vaccine phòng Covid-19 bổ sung.

Những người có hệ miễn dịch suy giảm bao gồm: Bệnh nhân đang được điều trị ung thư tích cực (u đặc hoặc ung thư hệ tạo máu); được ghép tế bào gốc trong vòng 2 năm hoặc đang dùng thuốc ức chế miễn dịch; đang điều trị tích cực bằng corticosteroid liều cao hoặc các loại thuốc ức chế phản ứng miễn dịch; nhiễm HIV giai đoạn nặng hoặc không được điều trị.

Các chuyên gia cho rằng cơ thể nhóm người này ít có khả năng sản sinh đầy đủ kháng thể nếu chỉ được tiêm 2 liều vaccine phòng Covid-19 và vẫn có nguy cơ cao mắc bệnh nghiêm trọng.

Nhiều nghiên cứu gần đây cho thấy hiệu quả phòng bệnh của các loại vaccine sẽ giảm dần theo thời gian, đặc biệt với khả năng lây nhiễm cao hơn của nhiều loại biến chủng mới.

Ông Albert Bourla, Giám đốc điều hành của Pfizer, cho biết hãng dược này đã tiến hành nghiên cứu dữ liệu của hơn 44.000 người ở Mỹ và các quốc gia khác. Kết quả cho thấy hiệu quả của vaccine mạnh nhất ở mức 96,2% trong 1 tuần đến 2 tháng sau khi tiêm liều thứ hai, sau đó giảm xuống chỉ còn 83,7%.

Dữ liệu từ các thử nghiệm lâm sàng quy mô nhỏ cho thấy mũi tiêm nhắc của Pfizer hoặc Moderna tăng phản ứng miễn dịch ở những người tham gia thử nghiệm mà đã tiêm mũi đầu tiên từ 6 tháng trước đó.​​​​​​​

Nghiên cứu của Israel mới đây được công bố trên tạp chí The Lancet thực hiện với 728.321 người đã tiêm mũi vaccine thứ 3 so với nhóm đối chứng có số lượng người tương tự chỉ nhận được 2 liều vaccine trước đó 5 tháng.

Kết quả cho thấy liều thứ ba có hiệu quả 93% trong việc ngăn ngừa bệnh nhân nhập viện. Báo cáo ghi nhận 231 trường hợp nhập viện đối với nhóm tiêm hai liều, so với 29 trường hợp ở những người được tiêm nhắc lại. Tương tự, tỷ lệ bệnh nặng là 92% với 157 trường hợp ở nhóm chứng so với 17 trường hợp ở nhóm tiêm mũi thứ ba. Cả hai nhóm đều báo cáo số ca nhập viện và tử vong thấp hơn đáng kể so với những người không được tiêm chủng.

Nên tiêm mũi thứ 3 loại nào?

Ngoài nhóm người bị suy giảm miễn dịch, WHO cũng khuyến cáo người trên 60 tuổi đã được tiêm đủ 2 liều vaccine phòng Covid-19 của các hãng dược Trung Quốc, như Sinovac hoặc Sinopharm, cũng nên được tiêm liều nhắc lại từ vaccine cùng loại. Tuy nhiên, các chuyên gia cho rằng phương thức này có thể được cân nhắc tùy theo tình trạng vaccine sẵn có.

Trước đó, Cơ quan Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Mỹ (FDA) ngày 22/9 đã phê chuẩn tiêm mũi tăng cường vaccine Pfizer và Moderna cho người trên 65 tuổi, những người có nguy cơ cao.

Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh Mỹ (CDC) cũng khuyến nghị liều vaccine thứ 3 nên tiêm cho nhóm người có hệ miễn dịch suy yếu đã được tiêm đủ 2 mũi vaccine Pfizer hoặc Moderna. Dữ liệu cho thấy những nhóm người này có nhiều nguy cơ mắc bệnh lâu dài, nghiêm trọng do Covid-19. Liều vaccine thứ 3 giúp tăng cường bảo vệ nhóm người này tránh nguy cơ nhiễm nCoV. Những người này nên tiêm liều nhắc lại sau ít nhất 6 tháng kể từ mũi tiêm thứ 2.

Nhóm người đã tiêm 2 liều vaccine Pfizer hoặc Moderna cũng được tiêm nhắc lại liều thứ 3 nếu:

– Trên 65 tuổi: Họ có nguy cơ mắc bệnh nghiêm trọng, đặc biệt với người có bệnh lý nền.

– Trên 18 tuổi và sống, làm việc tại cơ sở chăm sóc sức khỏe dài hạn: Họ sống và làm việc trong môi trường nhóm, thường tiếp xúc trường hợp lớn tuổi có bệnh lý nền nên nguy cơ lây nhiễm nCoV và mắc bệnh nghiêm trọng do Covid-19 cao.

– Trên 18 tuổi và có bệnh lý nền: Nhóm này có nguy cơ mắc bệnh nghiêm trọng do Covid-19, đặc biệt là độ tuổi 50-64.

– Trên 18 tuổi, làm việc hoặc sống ở môi trường có nguy cơ cao: Những người trong độ tuổi 18-64​​​​​​​ có nguy cơ cao bị phơi nhiễm và lây truyền SARS-CoV-2 do môi trường nghề nghiệp như cơ sở y tế, trường học, cơ sở cải tạo, nơi trú ẩn cho người vô gia cư, nhân viên vận chuyển hàng, làm việc tại ngành sản xuất, cửa hàng thực phẩm…

Theo CDC, bệnh nhân nên sử dụng cùng một loại vaccine mRNA (Pfizer hoặc Moderna) cho liều thứ 3 vì nó cho hiệu quả phản ứng miễn dịch tốt nhất. Tuy nhiên, nếu không có loại tương tự hoặc không biết một người đã tiêm loại vaccine mRNA nào, bệnh nhân có thể tiêm vaccine mRNA khác cho liều thứ 3. Chẳng hạn, người tiêm hai liều Pfizer có thể bổ sung liều 3 bằng Moderna; người tiêm đủ hai liều Moderna tăng cường bằng vaccine Pfizer.

Mũi tiêm nhắc lại có cùng công thức, liều lượng với các vaccine ngừa Covid-19 hiện có. Tuy nhiên, trong trường hợp của vaccine Moderna, nghiên cứu cho thấy mũi thứ 3 với nửa liều có thể mang lại hiệu quả cao. Vì vậy, mũi tiêm nhắc lại của Moderna có liều lượng 50 mcg so với liều ban đầu 100 mcg.

Khai Tâm