Mục đích và hậu quả của tiến trình luận tội Tổng thống Donald Trump

Tổng thống Trump đang giành lợi thế sau khi tiến trình luận tội ông đã kết thúc với kết quả ông “trắng án”.

Ý nghĩa việc kết thúc luận tội Tổng thống Trump

Kết quả tại phiên xét xử ở Thượng viện ngày 5/2 đã chính thức chấm dứt nhiều tháng nỗ lực của phe Dân chủ tìm cách kết tội và bãi nhiệm Tổng thống Donald Trump. Trên thực tế, phe Dân chủ đã từ lâu tìm cách loại bỏ Tổng thống Trump khỏi cuộc chạy đua vào Nhà Trắng trong cuộc bầu cử vào cuối năm nay, bắt đầu là cuộc điều tra của Công tố viên đặc biệt Robert Muller về vai trò của Nga trong cuộc bầu cử năm 2016 cũng như là việc nhóm vận động tranh cử của ông Trump có cấu kết với Nga hay không.

Cuộc điều tra này đã kết thúc mà không tìm được chứng cứ nào để buộc tội ông Trump đã nhận được sự hậu thuẫn của Nga để thắng cử năm 2016. Phe Dân chủ đã thất bại trong việc phủ nhận thắng lợi của ông Trump năm 2016 và không dừng lại ở đó, phe Dân chủ đã tiếp tục tìm cách luận tội ông Trump khi cáo buộc ông gây sức ép với Ukraine để điều tra cựu Phó Tổng thống Joe Biden, một ứng cử viên sáng giá của đảng Dân chủ và khả năng trở thành đối thủ chính của ông Trump trong cuộc chạy đua vào Nhà Trắng.

Mục đích của các nỗ lực của phe Dân chủ đó là phế truất ông Trump, loại ông Trump khỏi cuộc bầu cử sắp tới, hoặc ít nhất là tạo ra scandal hạ uy tín, bôi xấu ông Trump để cử tri không bỏ phiếu cho ông này. Mặc dù kết quả đã được dự báo trước do phe Cộng hòa đang nắm quyền kiểm soát Thượng viện, phe Dân chủ vẫn tìm mọi cách thực hiện mục đích của mình và như chúng ta đã biết, họ đã thất bại trong việc thuyết phục các Thượng nghị sỹ Cộng hòa chống lại ông Trump.

Ông Trump gần như chắc chắn sẽ trở thành ứng cử viên chính thức của đảng Cộng hòa trong khi tới nay đảng Dân chủ vẫn chưa có ứng cử viên nào thực sự nổi bật để làm đối trọng với ông Trump. Thêm vào đó, phiên xét xử tại Thượng viện đã tuyên ông Trump vô tội, một yếu tố cho thấy đảng Dân chủ đang khá bế tắc trong nỗ lực cản trở ông Trump tìm kiếm nhiệm kỳ thứ 2 ở Nhà Trắng.

Ảnh hưởng của cuộc luận tội lên uy tín Tổng thống Trump

Phe Dân chủ đã làm mọi cách để ngăn cản ông Trump tái cử hoặc ít nhiều gây khó khăn trong quá trình vận động tranh cử của mình. Đó là một trong những mục đích của quá trình luận tội do phe Dân chủ khởi xướng trong nhiều tháng qua. Tuy nhiên, những nỗ lực này chính là con dao hai lưỡi vì không chỉ phe Dân chủ thất bại trong việc hạ bệ hoặc bôi xấu ông Trump mà vô tình đã gậy ông đập lưng ông, tự hạ uy tín của mình và cho ông Trump cơ hội củng cố sự ủng hộ của những cử tri trung thành.

Các cuộc thăm dò cho thấy hầu hết người dân Mỹ không ủng hộ cuộc đấu luận tội và nhóm cử tri trung thành của ông Trump vẫn dành cho ông sự ủng hộ không suy chuyển.

Những người bảo vệ ông Trump lập luận rằng việc Công tố viên đặc biệt Robert Mueller không xác định được ông Trump có sự thông đồng với Nga trong cuộc bầu cử Tổng thống hồi năm 2016 và không có quyết định cuối cùng về việc ông Trump có cản trở công lý hay không có nghĩa là luận tội sẽ là một quy trình hời hợt và không có cơ sở. Một số người còn cảnh báo đảng Dân chủ rằng họ sẽ gặp hậu quả nếu cứ kiên quyết luận tội. Một lập luận nữa được đưa ra là đảng Dân chủ sẽ vô tình làm lợi cho ông Trump nếu luận tội. Quá trình luận tội Tổng thống Trump đã giúp đoàn kết đảng Cộng hòa và củng cố sự ủng hộ dành cho ông Trump vào năm 2020.

Nhìn lại lịch sử Mỹ, nhiều người chắc còn nhớ những gì đã xảy ra khi đảng Cộng hòa ở Hạ viện tìm cách luận tội ông Clinton vào năm 1998. Trong cuộc bầu cử giữa kỳ ngay sau đó, phe Dân chủ đã đảo ngược xu thế lịch sử và giành thêm được 5 ghế Hạ viện – một chiến thắng gây sốc khiến cho Chủ tịch Hạ viện Newt Gingrich của đảng Cộng hòa mất chức. Kết quả này được xem là cuộc trưng cầu dân ý về cách xử lý của đảng Cộng hòa đối với ông Clinton sau khi ông bị luận tội về tội khai gian và cản trở công lý trong vụ scandal tình ái của ông. Nó cũng chỉ cho đảng Dân chủ trong thế kỷ 21 thấy điều gì có thể xảy ra khi một đảng phái đặt việc luận tội lên trước những vấn đề mà các cử tri quan tâm.

Phán quyết tha bổng tại Thượng viện và thêm một sự kiện khác như Thông điệp liên bang được ông Trump đọc ngay trước cuộc bỏ phiếu tại Thượng viện, giống như một bài phát biểu vận động cử tri, rồi phe Dân chủ gặp trục trặc với việc kiểm phiếu tại cuộc bầu cử sơ bộ đầu tiên ở nước Mỹ tại bang Iowa, nơi ông Trump đã dễ dàng giành thắng lợi so với các ứng cử viên đảng Cộng hòa khác, đây đều là những yếu tố khá thuận lợi cho ông Trump trong việc giành sự ủng hộ của cử tri, đặc biệt là trong giai đoạn gấp rút tiến tới cuộc bầu cử quyết định ngày 3/11 tới.

Đối đầu đảng phái Dân chủ – Cộng hòa trước bầu cử

Tương tự cuộc điều tra luận tội Tổng thống Bill Clinton trước kia, hành động pháp lý của đảng Dân chủ chống lại Tổng thống Donald Trump lần này cũng là một tiến trình mang nặng tính đảng phái. Tuyên bố “trắng án” của Thượng viện được xem là thắng lợi lớn nhất của ông Trump trước phe Dân chủ tại Quốc hội. Tuy vậy, tác động tiêu cực hay tích cực đối với mỗi đảng từ tiến trình điều tra, xét xử luận tội lần này như thế nào vẫn là một câu hỏi để ngỏ và câu trả lời thực sự chỉ có được sau khi kết thúc cuộc bầu Quốc hội và Tổng thống vào ngày 3/11 năm nay.

Phe Dân chủ tuyên bố sẽ tiếp tục các cuộc điều tra mà họ đang tranh đấu để được tiếp cận giấy tờ tài chính của Tổng thống Trump và bày tỏ hy vọng rằng một khi các dữ liệu được phơi bày sẽ giúp thuyết phục cử tri không bỏ phiếu để ông Trump có thể trụ lại Nhà Trắng thêm 4 năm nữa. Hầu hết thượng nghị sỹ đảng Dân chủ đều nhắc lại lời cảnh báo từ các “Công tố viên Hạ viện” vừa tham dự phiên toà tại Thượng viện, rằng nếu không kiểm tra, giám sát gắt gao, ông Trump sẽ tiếp tục lạm quyền để đạt được lợi ích chính trị cá nhân, và sẽ tìm cách gian dối một lần nữa trước cuộc bầu cử 2020.

Tuy nhiên, đảng Cộng hòa có thể sẽ triệt để tận dụng cơ hội này để “rêu rao”, công kích đảng Dân chủ là đảng đã đẩy Quốc hội và đất nước vào tình thế ngày càng chia rẽ.

Ngay sau khi kết thúc cuộc bỏ phiếu tha bổng ông Trump, Lãnh đạo phe đa số Thượng viện Mỹ Mitch McConnell nhấn mạnh việc đảng Dân chủ cố tìm cách phế truất Tổng thống Trump là một sai lầm chính trị lớn và sẽ giúp ích cho đảng Cộng hòa.

Phát biểu tại “lễ mừng chiến thắng” ở Nhà Trắng, Tổng thống Trump chỉ trích nặng nề Chủ tịch Hạ viện Nancy Pelosi và Chủ tịch Ủy ban Tình báo Hạ viện Adam Schiff, những người dẫn đầu cuộc điều tra xem xét bãi nhiệm ông, cũng như cựu Giám đốc Cục Điều tra Liên bang (FBI) James Comey. Tổng thống Trump cũng không quên chỉ trích Thượng nghị sỹ đảng Cộng hòa Mitt Rommey, người đứng về phía đảng Dân chủ khi bỏ phiếu xem xét bãi nhiệm ông với cáo buộc lạm quyền.

Tiến trình điều tra luận tội và kết quả bỏ phiếu tha bổng vừa qua phản ánh đúng sự chia rẽ đảng phái ngày càng sâu sắc trong ba năm nhiệm kỳ của ông Trump và tình trạng này vẫn chưa có dấu hiệu suy giảm. Từ nay cho đến ngày tổng tuyển cử (3/11), hai bên sẽ triệt để khai thác những điểm yếu, sơ hở của nhau và đẩy mạnh hơn nữa chiến dịch công kích đối thủ nhằm giành lợi thế chính trị.

Phạm Huân/VOV