Một bản án nhân văn

Hơn 14h chiều ngày 21/04/2023, Hội đồng xét xử đã tuyên cựu giám đốc Bệnh viện Tim Hà Nội Nguyễn Quang Tuấn mức án 3 năm tù và không bị cấm đảm nhiệm chức vụ hay cấm hành nghề sau khi chấp hành bản án.

Dư luận tuy vẫn còn khá nhiều ý kiến trái chiều với mức án dành cho ông Nguyễn Quang Tuấn, nhưng đa số vẫn nhìn nhận bản án theo hướng tích cực. Đặc biệt, là đặc ân: “không bị cấm hành nghề sau khi chấp hành bản án”. Theo nhận định của Hội đồng xét xử, ông Tuấn có các tình tiết giảm nhẹ như sau: “Quá trình công tác, bác sĩ Tuấn được tặng thưởng nhiều huân huy chương cao quý, bản thân là Giáo sư Tiến sĩ đào tạo nhiều thế hệ bác sĩ, có công cứu sống nhiều người, và được nhân dân khen ngợi”.

Quan sát trong thực tế 5 ngày xét xử, ông Tuấn và luật sư của mình dù có các bào chữa xoay quanh nhiều tình tiết của vụ án, nhưng xuyên suốt vẫn là thái độ ăn năn, thành khẩn khai báo, và không trốn tránh trách nhiệm. Ông và gia đình cũng đã nộp lại 10.000USD tiền đối tác biếu, và 6 tỷ đồng tiền khắc phục hậu quả. Ngay khi được nói lời sau cùng, ông Tuấn đã tha thiết mong muốn được có cơ hội quay trở lại công việc khám chữa bệnh và đào tạo sau khi chấp hành xong án.

Thật ra, việc ông Tuấn nhận bản án dưới khung đề nghị trong cáo trạng thì nhiều người cũng đã nghĩ đến, và dự đoán, nhưng vẫn bất ngờ vì mức án 3 năm và đặc biệt nhất là sau khi chấp hành xong án, ông Tuấn không bị cấm hành nghề.

Nhìn nhận một cách công tâm, ông Tuấn là người có tội, và phạm tội trong tình trạng có ý thức. Tuy nhiên, Hội đồng xét xử cũng thật sự có tâm khi đặt những tình tiết vụ án trong bối cảnh khách quan với các mặt hạn chế của công tác đấu thầu ở các bệnh viện tuyến trung ương và thời điểm xảy ra tội phạm. Bản án được tuyên sau khi tách bạch chuyên môn ngành y và công tác quản lý, hai mảng mà ông Tuấn vẫn luôn làm song song, cho đến ngày bị tạm giam.

Hình phạt 3 năm tù và không bị cấm hành nghề sau chấp hành án dành cho cựu giám đốc Bệnh viện Tim Hà Nội Nguyễn Quang Tuấn là một ngoại lệ đặc biệt, rất hiếm xảy ra trong hoạt động xét xử. Chính sự đặc biệt này làm bật lên tính nhân văn của luật pháp Việt Nam. Vì bên cạnh yếu tố răn đe, luật pháp còn phải có tính giáo dục, tạo điều kiện cho người vấp ngã cơ hội trở lại đóng góp cho xã hội, đặc biệt với những người có tri thức cao, đã từng đem lại nhiều lợi ích trong các lĩnh vực quan trọng.

Vụ án khép lại, nhưng những bài học đắt giá vẫn còn đó. Chính sự đắt giá đó đã là một phần tiền đề cho những sửa đổi quan trọng đối với Luật đấu thầu, và một số quy định liên quan đến công tác khám chữa bệnh ở các bệnh viện hiện nay. Và cũng câu trả lời cho những ai vẫn lôi cơ chế vào để bao biện trong trường hợp này!

Phạm Khoa