Minh bạch trong kỷ luật Đảng

Thường trực Ban Bí thư Lương Cường vừa ký Quyết định 165 của Bộ Chính trị ban hành Quy trình xem xét, thi hành kỷ luật đối với tổ chức đảng, đảng viên thuộc thẩm quyền Ban Chấp hành Trung ương Đảng, Bộ Chính trị, Ban Bí thư. Theo đó, Bộ Chính trị quy định quy trình 3 bước xem xét, thi hành kỷ luật đối với tổ chức đảng, đảng viên thuộc thẩm quyền Ban Chấp hành Trung ương Đảng, Bộ Chính trị, Ban Bí thư.

Thực tế Quy trình này không mới hoàn toàn mà chỉ làm rõ hơn, chặt chẽ hơn các quy trình đã có trong Đảng về việc xem xét, thi hành kỷ luật Đảng. Thời gian qua, việc nỗ lực tự chấn chỉnh trong nội bộ Đảng, thông qua việc thường xuyên, kịp thời xem xét, thi hành kỷ luật đối với tổ chức đảng, đảng viên cấp cao được người dân đánh giá rất cao.

Tính đến nay, Trung ương Đảng khóa 13 đã có 21 người thôi nhiệm vụ. Trong đó, 11 người bị khởi tố hoặc kỷ luật, 10 người “xin thôi” vì đã vi phạm những điều đảng viên không được làm. Trong số người “xin thôi” này có tới sáu người thuộc Bộ Chính trị hoặc Ban Bí thư.

Từ đó đặt ra yêu cầu rất lớn về việc cần thiết tiếp tục các hoạt động kiểm tra, giám sát, xem xét và thi hành kỷ luật kịp thời các tổ chức Đảng, Đảng viên có dấu hiệu vi phạm kỷ luật Đảng. Mà cần thiết nhất chính là việc tổ chức thực hiện các quy trình này một cách khoa học, đảm bảo vừa có tính kịp thời trong kỷ luật Đảng, vừa đảm bảo tính chặt chẽ, công bằng trong việc xem xét và thi hành kỷ luật Đảng.

Từ đó, Quyết định 165 được xem như là một quy trình kiểu mẫu nhằm đáp ứng các yêu cầu đặt ra, bên cạnh đó cũng là sự minh bạch về quy trình kỷ luật Đảng để không chỉ Đảng viên nắm rõ các quy trình mà chính người dân cũng có sự tham gia, giám sát trong việc kỷ luật Đảng.

Theo Quyết định, việc xem xét, thi hành kỷ luật đối với tổ chức Đảng, đảng viên thuộc thẩm quyền Ban Chấp hành Trung ương Đảng, Bộ Chính trị, Ban Bí thư thực hiện theo quy trình 3 bước. Cụ thể như sau:

Bước chuẩn bị

Ủy ban Kiểm tra Trung ương trình Bộ Chính trị, Ban Bí thư (qua Văn phòng Trung ương Đảng) hồ sơ vụ việc gồm: tờ trình, báo cáo đề nghị thi hành kỷ luật tổ chức Đảng, đảng viên vi phạm và tài liệu có liên quan.

Văn phòng Trung ương Đảng sao gửi hồ sơ vụ việc Ủy ban Kiểm tra Trung ương trình đến các ủy viên Bộ Chính trị, ủy viên Ban Bí thư, hồ sơ vụ việc Bộ Chính trị trình đến các ủy viên Ban Chấp hành Trung ương Đảng theo quy chế làm việc.

Thường trực Ban Bí thư phân công ủy viên Bộ Chính trị, ủy viên Ban Bí thư nghe đại diện tổ chức Đảng, đảng viên vi phạm trình bày ý kiến trước khi tổ chức hội nghị xem xét kỷ luật, nếu đảng viên vi phạm là ủy viên Bộ Chính trị, ủy viên Ban Bí thư thì đồng chí Tổng Bí thư hoặc Thường trực Ban Bí thư nghe đảng viên vi phạm trình bày ý kiến.

Bước tiến hành

Ở bước này sẽ tổ chức 2 hội nghị. Thứ nhất là hội nghị Bộ Chính trị, Ban Bí thư xem xét, quyết định kỷ luật với thành phần tham dự gồm Bộ Chính trị hoặc Ban Bí thư; đại diện lãnh đạo Ủy ban Kiểm tra Trung ương, Ban Tổ chức Trung ương, Văn phòng Trung ương Đảng.

Trường hợp cần thiết mời đại diện tổ chức Đảng, đảng viên vi phạm và đại diện tổ chức Đảng quản lý đảng viên.

Tại hội nghị này, đại diện Ủy ban Kiểm tra Trung ương trình bày tờ trình, báo cáo đề nghị thi hành kỷ luật.

Tiếp đến đại diện tổ chức Đảng vi phạm, đảng viên vi phạm trình bày ý kiến, tổ chức Đảng có đảng viên vi phạm phát biểu.

Trường hợp vắng mặt, đại diện lãnh đạo Văn phòng Trung ương Đảng trình bày báo cáo kiểm điểm của tổ chức Đảng, đảng viên vi phạm và các ý kiến của tổ chức, cá nhân liên quan (nếu có).

Ủy viên Bộ Chính trị hoặc ủy viên Ban Bí thư được phân công gặp đại diện tổ chức Đảng, đảng viên vi phạm trước khi họp xem xét kỷ luật báo cáo về kết quả cuộc gặp, trao đổi.

Sau đó, hội nghị thảo luận, biểu quyết quyết định hình thức kỷ luật hoặc biểu quyết đề nghị Ban Chấp hành Trung ương Đảng xem xét, thi hành kỷ luật theo quy định.

Trường hợp Bộ Chính trị, Ban Bí thư đề nghị Ban Chấp hành Trung ương Đảng xem xét, thi hành kỷ luật, giao Ủy ban Kiểm tra Trung ương chủ trì, phối hợp với Văn phòng Trung ương Đảng chuẩn bị hồ sơ vụ việc để Bộ Chính trị trình Ban Chấp hành Trung ương Đảng.

Trường hợp Bộ Chính trị, Ban Bí thư quyết định không thi hành kỷ luật thì Văn phòng Trung ương Đảng thông báo bằng văn bản đến Ủy ban Kiểm tra Trung ương và tổ chức Đảng, đảng viên có liên quan biết.

Thứ hai, Hội nghị Ban Chấp hành Trung ương Đảng xem xét, quyết định kỷ luật. Thành phần gồm Ban Chấp hành Trung ương Đảng; đại diện lãnh đạo Ủy ban Kiểm tra Trung ương, Văn phòng Trung ương Đảng, Ban Tổ chức Trung ương, các ban đảng có liên quan.

Tại hội nghị, đại diện Bộ Chính trị đọc tờ trình, báo cáo đề nghị thi hành kỷ luật.

Tiếp đó, đại diện tổ chức Đảng, đảng viên có vi phạm trình bày ý kiến (nếu đảng viên vi phạm là ủy viên Ban Chấp hành Trung ương Đảng, tổ chức Đảng vi phạm có người đứng đầu là ủy viên Ban Chấp hành Trung ương Đảng dự họp).

Sau đó, hội nghị thảo luận, biểu quyết quyết định hình thức kỷ luật bằng phiếu kín. Trường hợp Ban Chấp hành Trung ương Đảng quyết định không thi hành kỷ luật thì ủy quyền cho Bộ Chính trị, Ban Bí thư thông báo bằng văn bản đến tổ chức Đảng, đảng viên có liên quan biết.

Bước kết thúc

Ủy ban Kiểm tra Trung ương chủ trì, phối hợp với Văn phòng Trung ương Đảng tham mưu Ban Chấp hành Trung ương Đảng, Bộ Chính trị, Ban Bí thư ban hành quyết định thi hành kỷ luật hoặc thông báo không kỷ luật.

Bộ Chính trị hoặc Ban Bí thư triển khai quyết định kỷ luật, thông báo không kỷ luật đến tổ chức Đảng, đảng viên vi phạm và tổ chức, cá nhân có liên quan.

Ủy ban Kiểm tra Trung ương hoàn chỉnh hồ sơ xem xét, thi hành kỷ luật và bàn giao Văn phòng Trung ương Đảng lưu trữ hồ sơ theo quy định.

Ban Chấp hành Trung ương Đảng, Bộ Chính trị, Ban Bí thư giao Ủy ban Kiểm tra Trung ương theo dõi, đôn đốc, kiểm tra, giám sát tổ chức Đảng và đảng viên có liên quan chấp hành quyết định thi hành kỷ luật.

Thời gian tới, việc kỷ luật các tổ chức Đảng và Đảng viên vi phạm thuộc thẩm quyền của BCHTW, Bộ Chính trị, Ban Bí thư sẽ thực hiện theo quy trình thuộc Quyết định 165. Điều này sẽ đặt ra thách thức rất lớn đối với các cơ quan kiểm tra, giám sát của Đảng. Việc đảm bảo các quy trình kỷ luật được diễn ra đúng theo quy định đòi hỏi việc tổ chức, sắp xếp đòi hỏi nỗ lực rất lớn. Thế nhưng, việc kỷ luật Đảng chưa bao giờ là dễ dàng, thế nên những nỗ lực này không chỉ đem lại sự vững mạnh trong nội bộ Đảng mà còn là sự tin tưởng của người dân đối với sự lãnh đạo của Đảng.

Thành An