Lý do Trung Quốc giấu thương vong trong ẩu đả với lính Ấn Độ
Trung Quốc không tiết lộ số binh sĩ thương vong trong vụ đụng độ ở biên giới Ấn Độ, có thể để giảm căng thẳng trước cuộc gặp Ngoại trưởng Mỹ.
Binh sĩ Ấn Độ và Trung Quốc hôm 15/6 ẩu đả tại thung lũng Galwan, khu vực tranh chấp giữa hai nước. Đây được coi là vụ đụng độ tồi tệ nhất giữa hai bên trong 4 thập kỷ, khi quân đội Ấn Độ thông báo 20 binh sĩ thiệt mạng.
Tuy nhiên, Trung Quốc tới nay chưa công bố con số thương vong sau vụ xung đột, dù truyền thông Ấn Độ đưa tin khoảng 35-43 binh sĩ Trung Quốc chết hoặc bị thương nặng.
Đại tá Trương Thủy Lợi, phát ngôn viên Bộ Tư lệnh Chiến khu miền Tây của quân đội Trung Quốc (PLA), ngày 16/6 nói vụ ẩu đả tại thung lũng Galwan khiến hai phía chịu thương vong, song không nêu chi tiết. Bộ Ngoại giao Trung Quốc hôm qua cho biết đã cam kết cùng Ấn Độ “giải quyết khác biệt thông qua đối thoại”, song cũng không đề cập đến số thương vong.
Giới chuyên gia nhận định Trung Quốc không công bố chi tiết số binh sĩ bị thương hoặc thiệt mạng trong vụ ẩu đả với lính Ấn Độ có thể do muốn giảm mức độ nghiêm trọng của vấn đề trước cuộc hội đàm quan trọng với Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo.
Một nguồn tin thân cận với PLA cho biết Bắc Kinh “rất nhạy cảm” với thương vong quân sự, tất cả số liệu phải được Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình, người đứng đầu Ủy ban Quân sự Trung ương, phê chuẩn trước khi công bố.
Bắc Kinh cũng lo lắng về cách Washington nhìn nhận vụ ẩu đả trước cuộc gặp quan trọng giữa Ủy viên Bộ Chính trị Trung Quốc Dương Khiết Trì và Ngoại trưởng Pompeo tại Hawaii hôm qua.
“Trung Quốc chắc chắn muốn xuống thang căng thẳng trước cuộc gặp giữa Dương Khiết Trì và Mike Pompeo. Tuy nhiên, nếu các quốc gia khác muốn lợi dụng tranh chấp biên giới, quân đội của chúng tôi sẽ đáp trả tương xứng”, nguồn tin cho biết.
Một nguồn tin gần gũi với PLA khác cho biết Bắc Kinh đặc biệt thận trọng vì vụ ẩu đả xảy ra ở thung lũng Galwan, một trong những chiến trường chính trong Chiến tranh Trung-Ấn 1962 từng khiến hơn 2.000 người chết.
“Giống Ấn Độ, chủ nghĩa dân tộc ở Trung Quốc đang gia tăng. Một số tài khoản mạng xã hội thuộc cơ quan chính trị quân sự đã tuyên bố sẽ bảo vệ lãnh thổ Trung Quốc bằng mọi giá”, nguồn tin cho biết.
Wang Dehua, chuyên gia về Ấn Độ tại Trung tâm Nghiên cứu Quốc tế thành phố Thượng Hải, nói Bắc Kinh không muốn chiến tranh với New Delhi. “Tranh chấp biên giới Ấn – Trung ảnh hưởng đến quan hệ Ấn Độ – Pakistan, Trung Quốc – Pakistan, và chiến lược Ấn Độ Dương – Thái Bình Dương của Trump. Trung Quốc không muốn chiến tranh với Ấn Độ, nhưng không có nghĩa là nước này sợ. PLA đã chuẩn bị cho tình huống xấu nhất”, Wang nói.
Chuyên gia quân sự Zhou Chenming ở Bắc Kinh đồng tình với Wang và nói PLA gần đây tăng cường diễn tập ở vùng núi cao nhằm cảnh báo Ấn Độ rằng họ đã sẵn sàng chiến đấu. “Quân đội Ấn Độ tuyên bố sẽ không dung thứ cho việc Trung Quốc xâm lược vì họ giờ không giống như năm 1962. Nhưng liệu họ có nhận ra rằng quân đội Trung Quốc hiện nay cũng không phải đối thủ như hồi năm 1962 hay không?”, Zhou nói.
Sun Shihai, chuyên gia về Ấn Độ của Đại học Tứ Xuyên, nói Thủ tướng Narendra Modi sẽ sẵn sàng hợp tác với Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình để giảm căng thẳng, bởi ông hiểu được tầm quan trọng của hòa bình đối với phát triển kinh tế lâu dài.
“Một số chính trị gia Ấn Độ có thể ủng hộ chủ nghĩa đơn phương, song các lãnh đạo ở Bắc Kinh và New Delhi hiểu rằng khi họ tham chiến, không một cường quốc nào sẽ ra tay trợ giúp giống năm 1962”, Sun nói.
Chuyên gia quan hệ quốc tế Rajeev Ranjan Chaturvedy tại New Delhi cho rằng vụ ẩu đả hôm 15/6 làm tăng ngờ vực giữa Ấn Độ và Trung Quốc. Dù hai nước xác nhận không có nổ súng trong vụ đụng độ chủ yếu bằng nắm đấm, gậy gộc hoặc gạch đá, việc Trung Quốc và Ấn Độ tăng hiện diện quân sự tại khu vực tranh chấp là dấu hiệu đáng lo ngại.
“Vụ đụng độ xảy ra sau khi các quan chức hai bên đạt được một số thỏa thuận sơ bộ để giảm căng thẳng. Song các hoạt động ‘chiếm đất’ và phô diễn sức mạnh của Trung Quốc rất nguy hiểm đối với ổn định khu vực”, Chaturvedy nói. “Sự cố đáng tiếc này gây áp lực lớn lên các lãnh đạo Ấn Độ trong giảm leo thang tình hình càng sớm càng tốt”.
Căng thẳng giữa Ấn Độ và Trung Quốc leo thang bất chấp hai nước sắp kỷ niệm 70 năm thiết lập quan hệ ngoại giao. Binh sĩ Trung Quốc và Ấn Độ từng đụng độ tại khu vực Doklam năm 2017, khiến cả hai nước tăng cường phòng thủ tại khu vực biên giới.
Nguyễn Tiến/VE
