Lý do Ngân hàng Nhà nước ngừng đấu thầu vàng

Tối ngày 27/5, Ngân hàng Nhà nước thông báo dừng đấu thầu vàng sau 6 phiên đấu thành công, đưa ra thị trường 48.500 lượng vàng miếng (1,8 tấng vàng).

Ngân hàng Nhà nước cho biết nhằm tiếp tục triển khai có hiệu quả các chỉ đạo của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ về việc xử lý tình trạng chênh lệch cao giữa giá vàng miếng SJC trong nước và giá thế giới, Ngân hàng Nhà nước Việt Nam sẽ điều chỉnh phương án bình ổn thị trường vàng.

Theo đó, nơi này sẽ dừng đấu thầu vàng miếng nhưng sẽ triển khai phương án bình ổn thay thế trong thời gian sớm nhất, dự kiến bắt đầu từ ngày 3-6.

Phương án cụ thể chưa được Ngân hàng Nhà nước tiết lộ.

Vào thời điểm cuối ngày 27-5, giá vàng thế giới ở mức 2.358 USD/ounce, quy đổi tương đương 72,44 triệu đồng/lượng. Trong nước, giá vàng hôm nay bán ra ở 89,9 triệu đồng/lượng, tăng 400.000 đồng/lượng. So với giá vàng thế giới quy đổi, giá vàng miếng SJC hiện đang cao hơn 17,46 triệu đồng/lượng.

Như vậy nếu so sánh với mức chênh thời điểm trước khi Ngân hàng Nhà nước đấu thầu vàng là 9,53 triệu đồng/lượng, mức chênh lệch giữa giá vàng trong nước – thế giới đã tăng gần gấp đôi.

Chính vì vậy nhiều ý kiến cho rằng biện pháp can thiệp thông qua đấu thầu để hạ nhiệt giá vàng chưa phát huy hiệu quả. Tại nghị trường hôm 23-5 vừa qua, nhiều đại biểu Quốc hội đã đặt câu hỏi về việc quản lý thị trường vàng.

Theo các đại biểu, Ngân hàng Nhà nước tổ chức đấu thầu vàng để tăng nguồn cung cho thị trường nhưng lại xảy ra nghịch lý, cứ sau đấu thầu giá vàng lại tăng. Do giá sàn cao nên doanh nghiệp trúng thầu phải bán giá cao hơn.

Cùng quan điểm, đại biểu Trần Văn Lâm (đoàn Bắc Giang) nhận xét các biện pháp để thu hẹp chênh lệch giá vàng trong nước với thế giới đang không hiệu quả. Đặc biệt việc đấu thầu vàng miếng càng “hâm nóng” thêm thị trường vàng.

Nguyên nhân có thể do cách thức làm vừa rồi không rõ mục tiêu. Bởi giá vàng đem ra đấu thầu gần sát với giá thị trường chứ không phải giá vàng thế giới.

Đấu thầu vàng chỉ là giải pháp tình thế

Các chuyên gia cũng cho rằng đấu thầu vàng chỉ là giải pháp tình thế để giải quyết được câu chuyện vàng miếng SJC, chứ không giải quyết được câu chuyện căn cơ là nguồn nguyên liệu đáp ứng cho nhu cầu của các doanh nghiệp vàng trong nước.

Do vậy, cần cho phép được nhập khẩu vàng nguyên liệu dưới sự quản lý của Ngân hàng Nhà nước. Đây là phương án hiệu quả để hạ nhiệt giá vàng trong nước.

Có hai phương án được kiến nghị, một là cấp quota (hạn mức) cho các doanh nghiệp trực tiếp nhập vàng, hai là Ngân hàng Nhà nước nhập vàng nguyên liệu về và bán lại cho doanh nghiệp.

Từ đó có thể tiến tới xóa bỏ độc quyền vàng miếng SJC và cho các doanh nghiệp vàng đủ điều kiện có thể sản xuất vàng miếng như trước đây.

Tại họp báo kinh tế – xã hội chiều 16-5, bà Lê Thúy Hằng – tổng giám đốc Công ty TNHH một thành viên Vàng bạc đá quý Sài Gòn (SJC) – cũng bày tỏ mong muốn Nhà nước, Chính phủ và Ngân hàng Nhà nước cho phép doanh nghiệp được nhập khẩu vàng bởi các doanh nghiệp đang không có nguyên liệu để sản xuất vàng nữ trang.

“Chủ trương Chính phủ sắp tới thanh tra, kiểm tra thị trường vàng rất đúng để thị trường vàng phát triển công bằng, minh bạch. Mua bán vàng phải có hóa đơn. Nhưng nhiều năm nay các doanh nghiệp không được cấp phép nhập vàng theo đường chính ngạch.

Vì vậy, cần cho phép doanh nghiệp nhập vàng để có nguồn nguyên liệu sản xuất vàng nữ trang. Câu chuyện vàng lậu hiện nay rất nhức nhối”, bà Hằng nói.

Đông Duy