Lý do Iran dùng tên lửa Tor-M1 bắn rơi máy bay Ukraine

Lực lượng phòng không Iran đã dùng tên lửa phòng không Tor-M1 do Nga sản xuất để bắn hạ máy bay Boeing 737-800/PS752 của hàng không Ukraine.

Sáng ngày 08/01 vừa qua, chiếc máy bay Boeing 737-800, mang số hiệu PS752, của hãng Hãng không Interntional Airlines (Ukraine) đã bị rơi chỉ 6 phứt sau khi cất cánh từ sân bay quốc tế Tehran, khiến toàn bộ 176 người trên máy bay thiệt mạng, trong đó có 63 công dân Canada.

Thảm kịch xảy ra chỉ vài giờ sau khi Iran triển khai hai cuộc tấn công bằng 15 quả tên lửa đạn đạo và hành trình vào hai căn cứ quân sự của lực lượng Mỹ đóng tại Iraq. Ngay từ đầu, nhiều giả thuyết hoài nghi đã đặt ra liệu có mối liên hệ nào giữa hai vụ việc hay không.

Sau khi vụ việc xảy ra, chính phủ các nước phương Tây đã bày tỏ sự nghi ngờ về việc chiếc máy bay đã bị tên lửa bắn rơi, trên các phương tiện truyền thông cũng đăng tải một số đoạn video và lời các nhân chứng, cho phép dẫn đến một kết luận là chiếc Boeing 737-800 đã bị rơi sau khi “đâm vào một vật thể chưa xác định”.

Iran đã tìm được hộp đen của máy bay gặp nạn và tiến hành các công tác điều tra, đồng thời cũng ngỏ lời mời chuyên gia các nước đến tham gia điều tra nguyên nhân vụ việc.

Ngày 11/01, chính phủ Iran đã chính thức thừa nhận lực lượng phòng không nước này đã vô tình bắn rơi chiếc máy bay số hiệu PS752 của hãng hàng không Ukraine; đồng thời xin chịu hoàn toàn trách nhiệm và cam kết sẽ điều tra kỹ lưỡng về vụ việc.

Thông tấn xã Iran là IRNA dẫn thông báo của Bộ Tham mưu Iran cho hay: “Vài giờ sau cuộc không kích tên lửa của Iran, các máy bay chiến đấu của Mỹ đã tăng cường các chuyến bay tại không phận quanh Iran. Thêm vào đó, hàng loạt báo cáo đổ về cho hay, một số mục tiêu bay đang tiến về các mục tiêu quốc phòng của Iran.

Trong tình huống nhạy cảm và quan trọng đó, chuyến bay 752 của hàng không Ukraina cất cánh từ sân bay quốc tế Imam Khomeini, đã tiến gần tới một điểm quân sự nhạy cảm thuộc về lực lượng Vệ binh cách mạng Iran. Độ cao và hướng bay của nó giống như một mục tiêu kẻ thù. Vì thế, do lỗi con người, máy bay vô tình bị bắn rơi”.

Cũng theo báo cáo trên, Tổng thống Iran Rouhani cũng đã ra lệnh phải loại trừ mọi điểm yếu trong các hệ thống phòng không, thực hiện mọi biện pháp để ngăn chặn những thảm hoạ như vậy xảy ra trong tương lai.

Tổng thống Iran Hassan Rouhani gọi thảm họa này là một “đại thảm kịch”.

“Cộng hòa Hồi giáo Iran vô cùng hối hận về sai lầm tai hại này và hứa rằng những người đứng sau vụ việc sẽ bị truy tố. Tôi xin dành những lời cầu nguyện cho tất cả các gia đình có người thân thiệt mạng” – Tổng thống Iran Hassan Rouhani viết trên Twitter:

Thông cáo của Quân đoàn Vệ binh Cách mạng Hồi giáo Iran (IRGC) hôm 11/1 đã xin lỗi vì đã để thảm kịch xảy ra và cho biết là những người chịu trách nhiệm về vụ việc sẽ được giao cho tòa án binh xử lý. IRGC cũng cam kết sẽ nâng cấp các hệ thống để ngăn ngừa những sai lầm tương tự trong tương lai.

Vậy là chỉ 3 ngày sau thảm kịch, nguyên nhân của sự việc đã được làm sáng tỏ. Đáng buồn thay, cái chết của hàng trăm con người lại do lỗi của chính con người, xuất phát từ những căng thẳng trong quan hệ giữa Mỹ với Iran, mà trực tiếp là vụ tấn công qua lại giữa hai nước, dẫn đến lực lượng phòng không Iran đã có những hành động vội vã hấp tấp dẫn đến sai lầm.

Theo giới chức tình báo Mỹ nhận định, vũ khí được dùng để bắn máy bay Ukraine là tên lửa phòng không Tor-M1 do Nga sản xuất.

Tên lửa Tor mang theo đầu đạn nổ mảnh, có thể tạo ra hàng nghìn mảnh kim loại văng về mọi phía và phá hủy các hệ thống điều khiển quan trọng trên máy bay mục tiêu.

Tùy vào vị trí tên lửa phát nổ gần máy bay, phi công có thể mất kiểm soát phi cơ ngay lập tức, hoặc vẫn cố lết thêm được vài phút trước khi máy bay bốc cháy.

Hoài Nam (tổng hợp )