Lớp phó biển thủ học phí “đầu tư” tiền ảo: Nguy cơ biến tướng thành tệ nạn
Ngày 2/6, thông tin một lớp phó trường đại học bị bắt giữ, khởi tố vì biển thủ hàng trăm triệu đồng khiến dư luận xôn xao. Điều đáng nói, bị can đã sử dụng số tiền để… đầu tư tiền ảo, tiếp tục làm dấy lên lo ngại về tính chất của lĩnh vực còn quá mới mẻ đối với cả thế giới.
Được biết, Đào Thị Hiền Trang (34 tuổi) là lớp phó học tập lớp K61D2 Đại học Vinh liên kết đào tạo Cao đẳng Sơn La. Trang được giao giữ số tiền học phí hơn 300 triệu đồng của 45 học viên. Tuy nhiên, bị can lại không nộp nhà trường mà biển thủ để tiêu xài và dùng để “đầu tư” tiền ảo. Sau khi thua lỗ, Trang không thể hoàn trả và vụ việc bị phát giác, cơ quan điều tra vào cuộc, khởi tố bị can.
Không khó để nhận ra, vụ án tại Đại học Vinh mang nhiều nét tương đồng với các vụ biển thủ tiền quỹ lớp, quỹ phòng để đánh bạc, cá độ bóng đá… Điểm khác biệt ở đây, là thay vì mang số tiền chiếm dụng vào chiếu bạc, bị can Trang đã dùng nó để giao dịch tiền ảo.
Là một sinh viên đại học, Trang ít nhiều ý thức được bản chất và khả năng mất trắng nếu đánh bạc. Nhưng tiếc thay, Trang lại vướng vào một thứ khá quen thuộc với những người từng đầu tư vào tiền ảo. Đó là ảo tưởng về một nơi “kiếm tiền dễ mà an toàn, đảm bảo”, có thể thu lợi gấp 5, 10 lần chỉ trong thời gian ngắn. Trang chắc chắn không phải là nạn nhân duy nhất và cũng không phải người cuối cùng rơi vào chiếc bẫy ảo tưởng mang tên “tiền ảo”.
Theo hãng nghiên cứu thị trường Statista, Việt Nam là quốc gia đứng thứ 2 về mức độ phổ biến tiền ảo. Tính phổ cập và hoạt động nhộn nhịp của nó khiến nhiều người trẻ tuổi lao vào cuộc chơi, bị hấp dẫn bởi những giai thoại “tài khoản nhân hai, nhân ba” nhan nhản khắp mọi nơi. Các nội dung mời gọi đầu tư, “cho kèo”, bán khóa học… có thể tìm thấy trên khắp mọi ngõ ngách của mạng xã hội.
Đó là chưa kể, các trang mạng, thậm chí là truyền thông trong nước cũng đều đặn đưa tin về các sự kiện liên quan đến tiền ảo. Vô hình chung, tất cả đã gây ra tác động đến suy nghĩ và tư duy của người trẻ, đặc biệt là giới sinh viên thường muốn kiếm thêm thu nhập.
Và đáng buồn thay, vụ việc tại Đại học Vinh còn là lời cảnh báo thực trạng thực trạng tiền ảo đang có dấu hiệu trở thành điểm đến cho các con nợ bạc triệu, bạc tỷ, không khác gì cờ bạc. Phải chăng, họ đang tìm đến tiền ảo như cái cách các con nghiện tìm sới bạc nhưng tự huyễn hoặc rằng mình đang “đầu tư”, rằng nơi đây “an toàn, đảm bảo”? Nếu các vụ án như tại Đại học Vinh tiếp tục tái diễn, chẳng mấy chốc, “tiền ảo” cũng sẽ đồng nghĩa với “đánh bạc”.
Trong khi đó, không thể phủ nhận nhu cầu tìm hiểu, sử dụng và đầu tư nghiêm túc vào tiền ảo là có thật. Người dùng Việt Nam thậm chí rất kỳ vọng vào một tương lai hợp pháp, một sân chơi đúng luật. Thế nhưng, nguy cơ trở thành một ổ tệ nạn lại đang dần hình thành, đi trước hệ thống quy chuẩn pháp luật.
Ở chiều ngược lại, thiếu các chế tài, quy định đối với hoạt động tiền ảo cũng đang gây khó cho các cơ quan chức năng. Chúng ta có thể kêu gọi thay đổi nhận thức của các nhà đầu tư, nhìn nhận đúng đắn về tiền ảo như một kênh đầu tư có cơ hội và rủi ro song hành. Nhưng đó là một quá trình lâu dài, đòi hỏi nỗ lực của cả một cộng đồng. Còn cơ quan chức năng thì vẫn thiếu những hành lang pháp lý để phòng ngừa sự biến tướng của tiền ảo.
Vì vậy, chế tài suy cho cùng vẫn là một biện pháp căn cơ và toàn diện. Không chỉ có sự giám sát chặt chẽ của lực lượng chức năng, một bộ luật, chế tài pháp định để tạo nên một sân chơi lành mạnh phải là đích đến cuối cùng cho một thị trường đang thu hút hàng triệu người dùng.
Hạnh Văn
* Tiền ảo hay tiền mã hóa (cryptocurrency) chưa được pháp luật Việt Nam công nhận. Mọi thông tin trong bài viết chỉ mang tính chất tham khảo và không mang mục đích khuyến nghị đầu tư.
