Lộ diện thêm 2 người đàn ông quyền lực được dùng vali hạt nhân ở Nga
Trong khi, Mỹ chỉ có 1 vali hạt nhân nằm trong tay Tổng thống Mỹ thì ở Nga có đến 3 vali hạt nhân. Ngoài Tổng thống Nga V. Putin nắm giữ một chiếc thì 2 chiếc còn lại nằm trong tay những nhân vật vô cùng quyền lực.
Về cơ bản, đây là một chiếc vali chứa đầy mọi thứ cần thiết để tổng thống cho phép và tiến hành một cuộc tấn công hạt nhân trong khi ông không ở trong khu vực chỉ huy và kiểm soát được chỉ định, chẳng hạn như Nhà Trắng.
Tại Mỹ, tổng thống là người có thẩm quyền duy nhất để phát động một cuộc tấn công hạt nhân, một cuộc tấn công tấn công hoặc để trả đũa. Ở Liên bang Nga, quyền lực của tổng thống được quân đội giám sát trong trường hợp có một vụ tấn công hạt nhân.
Quân đội Liên bang Nga có 3 vali hạt nhân, theo đó là 3 quan chức quốc phòng rất quan trọng của Nga được sử dụng. Hệ thống này được gọi là hệ thống “khóa ba”. Vali hạt nhân đầu tiên luôn bên cạnh Tổng thống Nga, hiện là Vladimir Putin. Vali hạt nhân của tổng thống Nga không chứa khóa hạt nhân thực sự mà thay vào đó là hệ thống mã khởi động.
Nhưng chỉ với quyền hạn của tổng thống, ông Putin không thể tự mình ra lệnh một cuộc tấn công hạt nhân. Thay vào đó, trong thời điểm cần thiết, mã của tổng thống phải được gửi đến Bộ trưởng Quốc phòng Nga, hiện là Tướng quân đội Nga Sergey Shoygu, người đã giữ chức vụ này từ năm 2012.
Sau khi Bộ trưởng Bộ Quốc phòng nhận được lệnh và mã khởi động từ tổng thống, ông ấy sẽ gửi mã của mình và mã của tổng thống tới Tổng tham mưu trưởng, hiện là Tướng Valery Gerasimov. Khi Tổng tham mưu trưởng có đủ ba bộ mã thì mới có thể thực hiện lệnh phóng cho các kíp tên lửa.
Người ta ước tính rằng toàn bộ quy trình, sau khi bắt đầu, sẽ mất khoảng 20 phút. Quá trình này được coi là bí mật quốc gia được bảo mật cao trong thời Liên Xô, và rất nhiều thông tin sai lệch vẫn tồn tại xung quanh nó.
Một tin đồn chưa được xác nhận nói rằng Bộ trưởng Quốc phòng và Tổng tham mưu trưởng phải truyền mã riêng của họ để hạn chế truy cập trái phép từ các quân nhân phản loạn. Một tin đồn khác nói rằng Tổng tham mưu trưởng cũng thực sự có mật mã của tổng thống. Người ta tin rằng cấu trúc này ngăn chặn sự thâu tóm quyền lực từ văn phòng bộ trưởng quốc phòng, ngăn chặn mọi âm mưu chống lại tổng thống từ trong trứng nước.
Hệ thống kiểm soát tích cực khả năng phóng hạt nhân của Nga là một hệ thống mà đã có qua một số thử nghiệm và sai sót. Chẳng hạn, trong cuộc khủng hoảng tên lửa Cuba, chỉ huy Liên Xô ở Cuba có quyền tiến hành một cuộc tấn công hạt nhân mà không cần sự cho phép của Moscow.
Ngày nay, quyền lực đó nằm chắc chắn trong tay ba nhân viên văn phòng lâu năm, với một hệ thống kiểm tra và cân đối thô sơ để giữ cho một người không lấn át những người khác. Ba chiếc vali hạt nhân cũng có thể cảnh báo Tổng thống Putin, Bộ trưởng Shoygu và Đại tướng Valeriy về những tín hiệu của một cuộc tấn công hạt nhân tiềm ẩn.
Người dân Nga lần đâu tiên được tận mắt thấy bên trong chiếc vali hạt nhân khi nó được mở trong chương trình giới thiệu về thiết bị này trên Đài Zvezda, kênh truyền hình của Bộ Quốc phòng Nga.
Theo lời giải thích từ người dẫn chương trình Alexei Yegorov của Đài truyền hình Zvezda, chiếc vali hạt nhân này được một sĩ quan đi cùng Tổng tư lệnh quân đội Nga (tức tổng thống Nga) mang theo cả ngày lẫn đêm.
“Tôi muốn lưu ý rằng ‘nút phóng’ thực sự có màu trắng… Một trong những thành phần của chiếc vali này là chiếc thẻ flash card – chìa khóa để khởi động vali hạt nhân”, người dẫn chương trình Alexei Yegorov cho hay, song nói thêm rằng nhà đài sẽ không tiết lộ các chi tiết nhạy cảm khác về hoạt động bên trong của chiếc vali hạt nhân.
Ông Yegorov cũng chỉ ra rằng mặc dù chiếc vali hạt nhân được giới thiệu trước công chúng là một mẫu cũ – được sử dụng cách đây vài thập niên, song đây là lần đầu tiên một thiết bị như vậy được phép công bố trên truyền hình trong trạng thái mở.
Phạm Hùng
