Liệu Việt Nam có được hưởng lợi từ làn sóng chuỗi cung ứng rời Trung Quốc vào năm 2023?
Trước những gián đoạn chuỗi cung ứng do chính sách chống dịch Covid-19 ở Trung Quốc và căng thẳng Mỹ-Trung, thời gian qua nhiều nhà sản xuất toàn cầu đã dịch chuyển hoạt động sản xuất khỏi nước này và đặt cược vào khu vực Đông Nam Á. Trong đó, Việt Nam và Ấn Độ là một trong những khu vực tiêu biểu được nhiều chuyên gia nhận định sẽ là địa điểm thay thế hấp dẫn để đa dạng hóa chuỗi cung ứng từ Trung Quốc.
Theo một cuộc khảo sát toàn cầu mới được công bố bởi Container xChange trong tuần này, các công ty trên khắp thế giới coi Ấn Độ và Việt Nam là những địa điểm thay thế hấp dẫn để đa dạng hóa chuỗi cung ứng của họ khỏi Trung Quốc trong năm nay.
Nền tảng hậu cần container của Đức đã khảo sát hơn 2.600 chuyên gia trong ngành từ hơn 20 quốc gia về xu hướng ngành vận chuyển và chuỗi cung ứng cho năm 2023, và nhận thấy rằng 67% số người được hỏi tin rằng Ấn Độ và Việt Nam sẽ “nổi lên như những trung tâm vận chuyển container đang hoạt động” trong năm nay.
Cuộc khảo sát được đưa ra trong bối cảnh ngày càng có nhiều bằng chứng cho thấy hai quốc gia châu Á này đang ngày càng trở nên phổ biến đối với các công ty đang tìm cách giảm sự phụ thuộc vào Trung Quốc và phân tán rủi ro chuỗi cung ứng của họ.
Trang Bloomberg cho biết xuất khẩu iPhone của Apple từ tháng 4 đến tháng 12 năm ngoái của Ấn Độ đã tăng gần gấp đôi so với cả năm tài chính trước đó, trong khi tập đoàn hàng đầu Ấn Độ Tata Group sẵn sàng mua một nhà máy địa phương từ một nhà sản xuất Đài Loan để cung cấp cho quốc gia này nhà máy sản xuất iPhone nội địa đầu tiên.
Trong khi đó, thặng dư thương mại của Việt Nam với Hoa Kỳ đạt mức cao kỷ lục vào năm 2022, nhờ xuất khẩu mạnh điện thoại thông minh và các thiết bị điện tử khác, theo dữ liệu hải quan do chính phủ Việt Nam công bố.
Ngoài ra, trang CNBC tháng trước cũng đánh giá Việt Nam đã nổi lên như một địa chỉ sản xuất thay thế bên cạnh Trung Quốc đối với các nhà sản xuất con chip toàn cầu. Năm nay, hãng sản xuất chip nhớ lớn nhất thế giới Samsung đã cam kết đầu tư thêm 3,3 tỷ USD vào Việt Nam và đến tháng 7/2023 sẽ bắt đầu sản xuất linh kiện bán dẫn tại Việt Nam.
Cuộc khảo sát của Container xChange cũng cho thấy các doanh nghiệp Hoa Kỳ dự kiến sẽ chuyển nhiều hoạt động sản xuất ra nước ngoài hơn sang các đồng minh địa chính trị. Cuộc khảo sát cho thấy: “Mục tiêu là ngăn chặn các quốc gia, đặc biệt là Trung Quốc và Nga, sử dụng lợi thế thị trường của họ đối với các nguyên liệu thô, thực phẩm và nguồn sản phẩm chính”.
Chẳng hạn, “gã khổng lồ” Dell Technologies của Mỹ đã quyết định ngừng sử dụng chất bán dẫn do Trung Quốc sản xuất vào năm tới và có thể chuyển khoảng một nửa sản lượng ra khỏi nước này vào năm 2025, theo báo cáo của Nikkei Asia và Đài Loan vào tuần trước.
Bên cạnh việc điều chỉnh chuỗi cung ứng, 88% người khảo sát nhận định lạm phát và suy thoái kinh tế là các yếu tố ảnh hưởng lớn nhất đến việc kinh doanh của họ trong năm nay, sau đó đến chiến tranh, Covid-19 ở Trung Quốc và đình công của công nhân.
Christian Roeloffs, đồng sáng lập và CEO của Container xChange cho biết: “Châu Âu bị ảnh hưởng nặng nề với lạm phát cao chưa từng có, Trung Quốc phải vật lộn để đối phó với virus và Mỹ tiếp tục chứng kiến những thách thức về giao thông nội địa và tình trạng bất ổn lao động”. “Hầu hết những thách thức này sẽ ở lại vào năm 2023.”
Tuệ Ngô
